Przed wyborami kilka instytucji zorganizowało cykl debat, przy czym na kilku z nich nie stawił się Sylwester Tułajew, wymieniany jako najpoważniejszy kontrkandydat urzędującego prezydenta Krzysztofa Żuka. Warto też odnotować debatę zorganizowaną przez Tok FM, na którą rozgłośnia nie zaprosiła jednego z kandydatów – Mariana Kowalskiego.

Zadłużenie miasta było jednym z najpopularniejszych tematów tej kampanii. Z biegiem czasu coraz bardziej koncentrowała się ona na tym obszarze. Starający się o reelekcję Krzysztof Żuk bronił swoich decyzji o zaciągniętych kredytach, argumentując, że były one niezbędne do uzyskania dofinansowania unijnego na inwestycje. Jego kontrkandydaci wskazywali na różne możliwe sposoby zmniejszenia długu miejskiego, pojawiały się też wśród nich głosy o możliwości bankructwa miasta.

Kolejnym popularnym tematem – w kontekście stanu powietrza w mieście, jak i w kraju – była przyszłość Górek Czechowskich. Są one zarówno obszarem cennym przyrodniczo, jak i potencjalnie atrakcyjnym dla inwestorów. W marcu br. ze strony radnych PiS pojawił się postulat odkupienia przez miasto tego terenu, który znalazł się także w programach niektórych kandydatów.

Początkowo prezydent Żuk nie poświęcał w swojej kampanii zbyt dużo uwagi temu tematowi, ale ostatecznie zadeklarował – naciskany przez niektórych kontrkandydatów – że zorganizuje referendum na temat przeznaczenia tego terenu na początku przyszłego roku.

Innym często poruszanym zagadnieniem było zakorkowanie miasta. Często blokowanym miejscem jest np. skrzyżowanie ul. Lipowej z ul. Narutowicza i al. Piłsudskiego.

Korki są często zwiększane przez pojazdy komunikacji miejskiej, jak i przez samochody, które wjeżdżają na skrzyżowanie mimo braku możliwości przejazdu. Wśród niektórych propozycji rozwiązania problemów znalazły się buspasy na al. Racławickich, tunel pod skrzyżowaniem al. Racławickich i Sowińskiego czy minironda. W toku kampanii padały jednak także propozycje zwiększenia liczby miejsc parkingowych w centrum.

Analiza dezinformacyjna kampanii

Kampania dwóch głównych kandydatów: Krzysztofa Żuka i Sylwestra Tułajewa była prowadzona znacznie intensywniej niż pozostałych, i to ich dotyczył najbardziej znaczący przykład „brudnej kampanii”. W październiku br. w mieście pojawiły się billboardy, przedstawiające grupy czarnoskórych osób podczas zamieszek ulicznych, z podpisami informującymi o tym, że prezydent Żuk chce sprowadzić do miasta imigrantów. Billboardy nie były podpisane nazwą żadnego komitetu wyborczego. Krzysztof Żuk zapowiedział początkowo pozew w trybie wyborczym, a później skierowanie sprawy do prokuratury i wskazał je jako przykład „brudnej kampanii” Tułajewa. Kandydat PiS stwierdził, że nie ma nic wspólnego z plakatami.

Billboardy miały związek z podpisaną w 2017 r. deklaracją prezydentów 12 polskich miast, dotyczącej „wymiany informacji, wiedzy i doświadczeń” w kwestii migracji. Można uznać je za przykład „fake news”, bo prezydent Lublina nie ma takich kompetencji, jak również taka propozycja nie znalazła się w jego programie wyborczym. Komitet Krzysztofa Żuka zareagował serią billboardów, w których wymieniał inwestycje, przeciwko którym głosował Tułajew, poprzez głosowanie nad budżetem miasta w okresie, gdy był radnym. Billboardy stanęły w okolicach tych inwestycji.

Analiza fact-checkingowa wypowiedzi kandydatów

Łącznie ocenionych zostało 20 wypowiedzi. Spośród nich, 15 zostało uznanych za prawdziwe, w kategoriach manipulacja i nieweryfikowalne znalazły się po dwie, zaś jedna w kategorii fałszywe. W toku kampanii dla jednej z wypowiedzi zmieniono kategorię z nieweryfikowalnej na prawdziwą, na skutek otrzymania informacji publicznej, potwierdzającej dane w niej zawarte.

Statystyki wypowiedzi z podziałem na poszczególnych kandydatów wyglądały następująco:

Ogółem spośród sprawdzonych wypowiedzi 3 otrzymały status fałszywych lub manipulacji. Pierwsza z nich dotyczyła budżetu spółek miejskich, druga gospodarki odpadami, a trzecia finansowania inwestycji w infrastrukturę przez UE.

W pierwszych dwóch przypadkach można założyć nadmierny skrót myślowy, przy czym manipulacja w kwestii odpadów dotyczyła kandydatki, która zawodowo zajmuje się tym obszarem, co może budzić zastanowienie. Natomiast ostatnia, fałszywa wypowiedź padła z ust kandydata starającego się o reelekcję, co powinno wykluczać możliwość niewiedzy.

Wyniki głosowania i wyborów na Prezydenta Lublina oraz frekwencja

W Lublinie miała miejsce tylko jedna tura. Frekwencja wyniosła 54,74%. Poszczególni kandydaci osiągnęli następujące wyniki:

Krzysztof Żuk został wybrany już w I turze na kolejną kadencję.

Sylwetka i obietnice Prezydenta Lublina Krzysztofa Żuka

Krzysztof Jan Żuk, doktor ekonomii, adiunkt w Zakładzie Finansów Podmiotów Gospodarczych (Instytut Ekonomii i Finansów UMCS) na Wydziale Ekonomicznym UMCS oraz w Wyższej Szkole Ekonomii i Innowacji, polski ekonomista, samorządowiec, były wiceminister Skarbu Państwa. W latach 1990-1996 był przewodniczącym Rady Miasta Świdnika. d 1996 r. był dyrektorem Delegatury Ministra Skarbu Państwa w Lublinie. Po raz pierwszy na prezydenta Lublina został wybrany w 2010 r. w II turze. W wyborach samorządowych 2014 uzyskał reelekcję z ramienia Komitetu Wyborczego Platforma Obywatelska. Uzyskał 65749 głosów, co przełożyło się na 60.13 % poparcia, co pozwoliło mu na zwycięstwo w pierwszej turze. W  wyborach  prezydenckich 2015 roku był jednym z założycieli Komitetu Wyborczego Bronisława Komorowskiego.

Obietnice z programu Krzysztofa Żuka:

• Budowa dworca metropolitarnego

Nowy, wspólny dworzec jest planowany od 2011 r. Ma łączyć funkcję dworca zarówno lokalnego, jak i dalekobieżnego. W br. ustalono i skonsultowano z mieszkańcami ostateczną wersję projektu, uwzględniającą także zmiany w okolicach planowanego dworca. M. in. plac Dworcowy ma stać się deptakiem, z wyłączonym ruchem kołowym.

Zakończenie budowy dworca jest planowane w 2022 r. W zw. z tym będziemy przede wszystkim oceniać, czy inwestycja została ukończona w terminie.

• Rewitalizacja doliny Bystrzycy, otoczenia Zamku Lubelskiego i Podzamcza

Projekt dotyczący Bystrzycy został uchwalony w 2015 r. Wobec tego będziemy brać pod uwagę zakres wykonanych prac i ich zgodność z projektem. Jeśli chodzi o Podzamcze, w 2015 r. uchwalono plan zagospodarowania tego terenu, ale na wiosnę br. postanowiono, że należy uchwalić nowy plan. Prezydent Żuk tłumaczył wówczas, że pojawił się nowy inwestor, zainteresowany budową hotelu na Podzamczu. Jednocześnie podczas konsultacji wyrażono inne pomysły, np. odsłonięcie strugi Czechówki.

• Wprowadzenie Lubelskiej Karty Mieszkańca
• Zamiana prawa użytkowania wieczystego na gruntach miasta na prawo własności z 60 procentową bonifikatą

Od stycznia 2019 r. rozpoczyna się reforma, która ma usunąć użytkowanie wieczyste, zamieniając je w prawo własności. Wiąże się z tym uiszczanie opłaty przekształceniowej, od której będzie przysługiwać bonifikata. W przypadku nieruchomości, należących do samorządu, może ona wynosić od 10 do 60% opłaty, ustala ją rada lub sejmik. Decyzja będzie należeć do Rady Miejskiej. Sytuację ułatwia fakt, że większość stanowią w niej radni wybrani z list komitetu Krzysztofa Żuka.

• Budowa nowego stadionu żużlowego

Aktualnie zarówno żużlowcy, jak i piłkarze korzystają ze stadionu przy al. Zygmuntowskich, który w zw. z awansem żużlowców do ekstraligi jest już zbyt mały i nie spełnia jej wymogów. Narodziły się zatem dwie koncepcje: przebudowania go na większy, wyłącznie żużlowy, bądź budowy nowego. W tym drugim przypadku problemem może być brak miejsca. W Lublinie od 2014 r. istnieje już osobny stadion piłkarski- Arena Lublin. Na razie zatem daleko nawet do wstępnych projektów.

• Rozbudowa terminalu odlotów lotniska Lublin

Warto zauważyć, że ta inwestycja jest już w toku. Przetarg na rozbudowę terminalu rozstrzygnięto jeszcze wiosną br. 19.03.2018 r. Strabag, zwycięzca przetargu, podpisał umowę. Prace trwają i mają się zakończyć na wiosnę przyszłego roku.

• Zwiększenie środków na projekty w ramach Budżetu Obywatelskiego, Zielonego Budżetu i Inicjatywy lokalnej

Budżet Obywatelski Lublina w 2018 r. wyniósł 15 mln zł. Zielony Budżet – 2 mln zł. Z kolei na budżet Inicjatywy lokalnej przeznaczono 5 mln zł.

• Bezpłatna komunikacja miejska dla osób powyżej 65. roku życia
• Unowocześnienie taboru

MPK Lublin posiada dwa rodzaje pojazdów: autobusy (227) i trolejbusy (124). Trolejbusy na ogół zaczynały eksploatację w latach 2008-2013, wyjątkiem jest partia pojazdów Ursus, która jest eksploatowana od września br.

Wśród autobusów, nie licząc pojazdów zabytkowych, większość została wyprodukowana na przełomie XX i XXI w. Kilka z nich zostało później gruntownie zmodernizowanych, np. Mercedes-Benz 628 O 530 G CITARO. Najnowsze pojazdy to Solaris Turbino 18, użytkowane od tego roku.

• Utworzenie centrum wczesnej interwencji i rozwoju dziecka

Zadaniem tego typu ośrodka jest wspomaganie rozwoju dziecka w razie stwierdzenia nieprawidłowości. Takie miejsca istnieją np. w Jarosławiu czy Poznaniu, a w innych miastach (Łódź) nie jest to jeden ośrodek, ale sieć zespołów wczesnego wspomagania.

• Budowa hali sportowej przy Szkole Podstawowej nr 15
• Otwarcie Centrum Przemysłu 4.0 dla wdrażania technologii automatyzacji przemysłu

Tego typu centrum miałoby na celu przyciągnięcie inwestorów do miasta, pracując nad unowocześnianiem technologii przemysłowych, jak i nad rozwojem elektromobilności. W Lublinie prace w tym zakresie są na etapie porozumienia o współpracy, podpisanego w lipcu 2017 r. z Ursus SĄ oraz Politechniką Monachijską.

• Uruchomienie 10 nowych przestrzeni co-workingowych

Aktualnie w ramach zasobów miejskich przedsiębiorcy mają możliwość korzystania ze stanowisk do coworkingu w Lubelskim Inkubatorze Technologii Informatycznych. LITI oferuje wynajem jednorazowy bądź w abonamencie, na co najmniej 6 miesięcy.

• Budowa stacji ładowania dla samochodów elektrycznych

W Lublinie działają aktualnie dwie takie stacje ładowania: jedna przy centrum usługowo-rozrywkowym Tarasy Zamkowe, druga przy sklepie Ikea. Co ciekawe, w tym drugim przypadku kierowcy mogą ładować samochody za darmo. Już przy okazji jej otwarcia urzędnicy miejscy zapowiadali, że w latach 2019-2020 zacznie się budowa sieci infrastruktury do ładowania.

• Woonerf na ulicach przyległych do deptaka
• Priorytet ruchu pieszego w Śródmieściu

Postulat ten nie jest nowy, został zawarty m.in. w dokumencie „Lubelskie standardy piesze” z 2016 r. (s. 8)

• Program walki z dopalaczami

Będziemy obserwować aktywność Rady Miejskiej w tym zakresie, udział organizacji społecznych w procesie przygotowania takiego programu oraz jego wcielenie w życie.

• Rewitalizacja doliny Czerniejówki
• Rozwiązanie kwestii własnościowych zw. z Zalewem Zemborzyckim, pod kątem jego rewitalizacji

8.10.2018 r. wojewoda lubelski wydał decyzję, stwierdzającą przejście zarządu nad Zalewem na państwową spółkę Wody Polskie. Jest to efekt nowelizacji ustawy Prawo wodne, przenoszącej zarząd nad samorządowymi dotąd akwenami wodnymi w całym kraju. Wobec tego możliwości przywrócenia przez miasto poprzedniego stanu prawnego są praktyczne zerowe.

• Szkoła i przedszkole na Wrotkowie
• Dwa kluby seniora w każdej dzielnicy

Aktualnie w Lublinie działa 14 klubów seniora.

• Wydatki co najmniej 1 mln zł rocznie na wymianę pieców w celu walki ze smogiem

Na dopłaty do wymiany pieców w 2018 r. zaplanowano 350 tys. zł. Warto zaznaczyć, że oprócz tego Lublin sukcesywnie rozszerza sieć ciepłowniczą w mieście. Będziemy obserwować wielkość tych wydatków w kolejnych budżetach miejskich.