Analiza w pigułce

W mediach społecznościowych można trafić na różne fałszywe informacje na temat zmiany klimatu. Ich celem jest negowanie globalnego ocieplenia albo wpływu człowieka na wzrost stężenia CO₂ w atmosferze. W Demagogu opisywaliśmy już wiele podobnych przykładów.

Kilka fałszywych stwierdzeń na temat klimatu powtórzono w postach (1, 2) opublikowanych na Facebooku. Możemy w nich przeczytać m.in., że „CO2 nie jest istotny w zjawisku cieplarnianym, szelf lodowy Antarktydy od ponad dekady rośnie, a energia niszczycielskich cyklonów od trzech dekad spada”. Dodano również, że według raportów nadchodzi czas ochłodzenia „w stuletnim cyklu”.

Źródło: Facebook.com, 8.04.2025

CO2 mocno wpływa na ocieplenie klimatu. Dzieje się tak z powodu działalności człowieka

W poście można przeczytać, że w procesie powstawania efektu cieplarnianego dwutlenek węgla „nie jest istotny”. Za to nauka dostarcza dowodów na poparcie odwrotnego wniosku: CO2 to jedna z głównych przyczyn omawianego zjawiska – co wyjaśnimy dokładniej.

Efekt cieplarniany powstaje, kiedy w atmosferze planety znajdą się gazy cieplarniane, takie jak dwutlenek węgla lub metan. Ich obecność może być zjawiskiem naturalnym i – w odpowiednich ilościach – sprzyja rozwojowi różnych form życia. Przede wszystkim mają one zdolność zatrzymywania ciepła – bez nich na Ziemi panowałaby niska średnia temperatura (na poziomie -18°C). Z drugiej strony pojawiają się też problemy, gdy takich gazów jest za dużo.

Aktualnie mamy do czynienia z następującym zjawiskiem: zwiększone emisje CO2 w wyniku działalności człowieka sprawiły, że naturalne procesy (pochłanianie dwutlenku węgla przez oceany czy rośliny) nie są w stanie zrównoważyć skutków działalności człowieka. Jak możemy przeczytać na stronie Naukaoklimacie.pl: „Naturalne czynniki sterujące klimatem Ziemi dominowały do połowy XX wieku, potem dominujący stał się wpływ ludzi”.

Klimat Ziemi się ociepla – środowisko naukowe nie ma wątpliwości

W poście napisano też, że „naukowe raporty o stanie Ziemi wskazują raczej na wchodzenie w okres chłody w stuletnim cyklu” oraz że „jedynym źródłem ciepła na Ziemi jest Słońce, którego aktywność zmienia się cyklicznie”. Podobne fałszywe stwierdzenia pojawiły się już wcześniej – w związku z informacją o obniżającej się energii emitowanej przez Słońce mówiono o nadchodzącej małej epoce lodowcowej. 

Tę fałszywą tezę zdementowała Amerykańska Agencja Kosmiczna (NASA). Naukowcy wykazali, że chociaż przewidywano spadek emisji energii przez Słońce, to nie wpłynie on na spadek globalnej temperatury, która gwałtownie rośnie. 

Warto dodać, że Ziemia nie tylko korzysta z energii słonecznej, lecz także wytwarza własne ciepło. Dzieje się tak między innymi w wyniku rozpadu naturalnych pierwiastków radioaktywnych w jej wnętrzu. Ciepło powstające w ten sposób jest odpowiedzialne za takie procesy, jak przesuwanie płyt tektonicznych. Jego udział w średniej temperaturze naszej atmosfery to jedynie ułamek procenta. Oznacza to, że w wyniku oddziaływania tego źródła ciepła Ziemia ogrzewa się i chłodzi mniej więcej w tym samym tempie.

Na Antarktydzie ubywa lodu – uwaga na zmanipulowane interpretacje badań

Do posta na Facebooku dołączono też mapę, która ma być dowodem na to, że na Antarktydzie przybywa lodu. Opisywaliśmy ją w naszej wcześniejszej analizie na podobny temat – jak się okazuje, mapa wcale nie neguje problemu topnienia lodowców. Mit, że na Antarktydzie przybywa lodu, jest powtarzany od lat (1, 2).

Jak piszą same autorki badania, antarktyczne szelfy lodowe w latach 2009–2019 zyskały 661 Gt masy, co oznacza wzrost o „skromne 0,4 proc. ich całkowitej powierzchni lodowej”. Tymczasem w latach 2009–2019 (czyli w okresie analizowanym w publikacji) cała Antarktyda straciła ponad 1,6 tys. Gt lodu. W latach 1992-2020 mogło to być między 1,5 a 3 tys. Gt ubytku.

Co z cyklonami? Jak wpływa na nie zmiana klimatu?

W informacjach rozpowszechnianych na Facebooku pojawia się też inny wątek. Rzekomym dowodem na brak zmiany klimatu ma być „energia niszczycielskich cyklonów”, która „od trzech dekad spada”. Odwołano się tutaj do indeksu skumulowanej energii cyklonów (accumulated cyclone energy – ACE). Uwzględnia on siłę i czas trwania cyklonu – jednak przedstawiona interpretacja nie oddaje pełnych realiów zjawiska.

Przede wszystkim – dane na temat samej energii cyklonów nie negują faktu zmiany klimatu. Obecnie naukowcy nie są do końca pewni, jak proces zmiany wpłynie na cyklony i czy będzie równomierny w skali całej planety, jednak przewidują, że intensywność takich zjawisk w przyszłości może wzrosnąć. Wyniki badania przeprowadzonego przez NASA w 2018 roku pozwalają przypuszczać, że ten wpływ będzie widoczny zwłaszcza nad oceanami tropikalnymi w obszarze między 30 stopniami na północ i na południe od równika. Z drugiej strony jest też prawdopodobne, że ich liczba pozostanie niezmieniona lub nawet spadnie z powodu czynników obecnie jeszcze nieznanych.

Ze względu na zmianę klimatu badacze spodziewają się, że w przyszłości cyklony staną się intensywniejsze, „z większą prędkością wiatru i większymi opadami deszczu”. Prognozuje się również, że w roku 2025 sezon huraganów na Atlantyku będzie „niezwykle aktywny” – przewidzenie dokładnego wpływu w dłuższej perspektywie czasowej wymaga jednak kolejnych badań.

Przekaż nam 1,5% podatku!

Masz prawo do prawdy. Pomóż nam ją chronić!

Wesprzyj nas