Premier Donald Tusk podał na portalu X dane wskazujące, że odsetek Polaków, którym pod względem finansowym żyje się dobrze lub bardzo dobrze, jest rekordowo wysoki. 

Użytkownicy serwisu X podkreślają, że przywołane przez Tuska badanie jest sprzeczne z innym przeprowadzonym sondażem. Jakie są fakty?

CBOS: Rekordowe dobre wyniki

Dane przywołane przez premiera zgadzają się z opublikowanymi w kwietniu 2025 roku wynikami badania Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS) dotyczącego oceny sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Według najnowszego sondażu CBOS rzeczywiście 37 proc. Polek i Polaków ocenia, że żyje im się dobrze lub bardzo dobrze. Jedynie 11 proc. respondentów odpowiedziało, że żyje skromnie lub biednie. 

Autorzy opracowania wskazują, że w obu kategoriach odnotowane wyniki są rekordowe: zadowolonych z sytuacji finansowej jest najwięcej w historii, a deklarujących trudności – najmniej. Najwięcej nadal jednak jest respondentów (52 proc.), którzy deklarują, że żyje im się średnio – starcza im na co dzień, ale muszą oszczędzać na poważniejsze zakupy.

Ekspert: Tak mierzone nastroje społeczne stale rosną od 2011 roku

– Nastroje społeczne, mierzone odsetkiem odpowiedzi „żyjemy dobrze” lub „bardzo dobrze” na pytanie o to, które ze stwierdzeń najlepiej charakteryzują sposób gospodarowania pieniędzmi w gospodarstwie domowym, poprawiają się systematycznie od 2011 roku – zaznacza w komentarzu dla Demagoga dr hab. Radosław Marzęcki z Uniwersytetu Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. 

Ekspert wskazuje, że o ile z pewnym załamaniem tego trendu mieliśmy do czynienia w latach 2019–2023, o tyle od 2023 roku ponownie obserwujemy poprawę, co ilustruje raport CBOS z kwietnia 2024 roku. 

Dr hab. Radosław Marzęcki zwraca także uwagę na związek ocen respondentów z ich preferencjami partyjnymi: – Zwolennicy władzy zwykle deklarują większe zadowolenie niż zwolennicy partii opozycyjnych. 

IBRiS: Polakom żyje się coraz gorzej

Komentujący na portalu X zwracają z kolei uwagę na sprzeczność między danymi przywołanymi przez premiera Donalda Tuska a wynikami niedawnego sondażu IBRiS opisanego przez „Rzeczpospolitą” w marcu 2025 roku. 

W badaniu IBRiS na pytanie, czy w ciągu ostatniego roku zmianie uległa ich sytuacja materialna, 57,5 proc. respondentów odpowiedziało, że żyje się gorzej, a ich gospodarstwa domowe zbiedniały. Zmiany swojej sytuacji materialnej nie odczuło 29,8 proc. ankietowanych, a jej poprawę dostrzegło tylko 9,3 proc. badanych. 

– Ekonomiści już zauważyli, że nawet dobre dane mogą się rozjechać z realnymi emocjami. Akurat ten sondaż wydaje się być zgodny z emocjami, które identyfikujemy w badaniach jakościowych – komentował w „Rzeczpospolitej” prezes IBRiS Marcin Duma.

Dr hab. Marzęcki: To są dwa różne badania

Na portalu X pojawiły się propozycje notek od społeczności, odwołujące się do wyników badania IBRiS, które wskazują, że podane przez Donalda Tuska informacje wprowadzają w błąd.

– Politycy powinni ostrożnie „epatować” wynikami badań, które w jakimś sensie tworzą wrażenie, że Polacy są ponadnormatywnie zadowoleni. Jeśli sytuacja ekonomiczna społeczeństwa (czy konkretnych grup) faktycznie się pogarsza – co można by lepiej opisać przy użyciu „twardych” wskaźników ekonomicznych – a od liderów politycznych słyszą w tym czasie „propagandę sukcesu”, to tylko rodzi poczucie frustracji i w perspektywie czasu powinno wzmacniać negatywne nastroje społeczne – dodaje.

Przekaż nam 1,5% podatku!

Wesprzyj nas, przekazując 1,5% podatku na kontrolę polityków. Wpisz w PIT: KRS 0000615583

Sprawdź jak przekazać!