Kadencja prezesa Narodowego Banku Polskiego nie jest „zabetonowana” w konstytucji. Jej skrócenie możliwe jest chociażby poprzez złożenie rezygnacji przez samego prezesa, a także w przypadku czterech możliwych okoliczności odwoławczych. Nie ma wśród nich jednak okoliczności umożliwiającej jego odwołanie z subiektywnych powodów politycznych.

Zgodnie z art. 227 ust. 7 Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r. organizację i zasady działania Narodowego Banku Polskiego oraz szczegółowe zasady powoływania i odwoływania jego organów określa ustawa. Ustawa o Narodowym Banku Polskim z 29 sierpnia 1997 r. przewiduje natomiast 4 przypadki, w których Prezes NBP może zostać odwołany. Zgodnie z art. 9 ust. 1 odwołania dokonuje Sejm.

Zgodnie z konstytucją, prezes NBP powoływany jest przez Sejm na wniosek prezydenta na 6 lat i nie może należeć do partii politycznych, związku zawodowego ani prowadzić działalności publicznej niedającej się pogodzić z godnością jego urzędu. Pozostałe kwestie dotyczące Prezesa NBP reguluje ustawa o NBP z 1997 r. Art. 9 ust. 4  tej ustawy wymienia 4 przypadki, w których wygasa kadencja prezesa NBP:

• po upływie okresu sześcioletniego;
• w razie śmierci;
• w razie złożenia rezygnacji;
• w razie odwołania.

W art. 9 ust. 5 wymienione zostały cztery przypadki, w których prezes NBP może zostać odwołany. Jego odwołanie może nastąpić gdy:

• nie wypełnia on swych obowiązków na skutek długotrwałej choroby;
• został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za popełnione przestępstwo;
• złożył on niezgodne z prawdą oświadczenie lustracyjne, stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu;
• Trybunał Stanu orzekł wobec niego zakaz zajmowania kierowniczych stanowisk lub pełnienia funkcji związanych ze szczególną odpowiedzialnością w organach państwowych.

Przesłanki do odwołania prezesa NBP są podobne do przesłanek do odwołania prezesa Komisji Nadzoru Finansowego. W przypadku prezesa KNF zgodnie z Ustawą o nadzorze nad rynkiem finansowym z 2006 r. są to:

• prawomocne skazanie za umyślne przestępstwo lub przestępstwo skarbowe;
• rezygnacja ze stanowiska;
• utrata obywatelstwa polskiego;
• utrata zdolności do pełnienia powierzonych obowiązków na skutek długotrwałej choroby, trwającej dłużej niż 3 miesiące.

W przypadku byłego prezesa Komisji Nadzoru Finansowego Marka Chrzanowskiego odwołanie nastąpiło wskutek złożenia rezygnacji, co miało miejsce w listopadzie ubiegłego roku.