Czy w USA i Wielkiej Brytanii farmaceuci są włączeni w proces szczepień?

Szczepienia w Stanach Zjednoczonych

Według statystyk w Stanach Zjednoczonych przed pandemią gabinety lekarskie były najczęściej wybieranymi miejscami do przyjęcia szczepienia przeciwko grypie. Dane z 2017 roku wskazują, że 64,6 proc. dzieci i 34,7 proc. dorosłych zostało zaszczepionych w gabinetach lekarskich. Szczepienia przeprowadzane są jednak także w aptekach. Wykonywanie szczepień umożliwiono farmaceutom w ośmiu stanach już w 1997 roku.

Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej Stanów Zjednoczonych szczepionkę można otrzymać nie tylko w gabinecie lekarskim, ale również w aptekach. Istnieje możliwość samodzielnego wyszukania, czy dana apteka posiada szczepionkę.

Trzecia poprawka do ustawy o gotowości publicznej oraz gotowości na sytuacje kryzysowe w zakresie medycznych środków zaradczych przeciwko COVID-19 z 19 sierpnia 2020 roku pozwala na zamawianie szczepionek przez aptekarzy i podawanie ich osobom w wieku od 3 do 18 lat.

Szczepienia w Wielkiej Brytanii i innych krajach europejskich

W Wielkiej Brytanii apteki również oferują szczepienia przeciwko grypie (z wyłączeniem dzieci). Szczepienie może wykonać farmaceuta. Już od 2002 roku farmaceuci mogą szczepić pacjentów prywatnie, wypisując recepty farmaceutyczne lub kierując się lokalnie uzgodnionymi wskazaniami do szczepień dla tzw. Kierunkowych Grup Pacjentów (PGDs). Od 2015 roku Narodowa Służba Zdrowia kontraktuje szczepienia przeciw grypie jako usługę ogólnokrajową na podstawie corocznych Narodowych Planów Immunizacji Przeciw Grypie zapewniających skoordynowane i oparte na dowodach naukowych podejście do planowania działań w całym Królestwie.

W sezonie 2017/2018 usługę świadczyło 71,2 proc. aptek, a odsetek wyszczepialności w grupie wiekowej do 65 lat wynosił 72,6 proc. Zjednoczone Królestwo należy do krajów europejskich o najwyższym wskaźniku wyszczepialności. W Wielkiej Brytanii apteki świadczące usługi szczepień w ramach Narodowego Planu Immunizacji Przeciw Grypie muszą posiadać odpowiednio przeszkolony personel. Szkolenia muszą spełniać krajowe minimalne wymagania, a także obejmować szkolenie z pierwszej pomocy i podania epinefryny oraz być powtarzane co trzy lata.

Również szczepionki przeciwko koronawirusowi można otrzymać zarówno w szpitalach, jak i aptekach. Aktualnie apteki włączone są w proces szczepień przeciwko grypie i innym chorobom zakaźnym także w innych krajach europejskich. Farmaceuci realizują szczepienia w takich państwach jak Irlandia, Francja czy Portugalia.

Szczepienia w Polsce

Rola farmaceuty w Polsce ma charakter niemal wyłącznie dystrybucyjny. Opieka farmaceutyczna, choć formalnie zdefiniowana, nie jest praktyką powszechną i nie wychodzi zwykle poza obszar badań oraz pilotaży.

Według „Rzeczpospolitej” nowelizacja ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 z dnia 2 marca 2020 roku, której projekt wróci do Sejmu po poprawkach Senatu, umożliwi wykonywanie masowych szczepień farmaceutom.