Kontekst wypowiedzi

1 grudnia w emitowanym przez telewizję Polsat „Gościu wydarzeń” wziął udział poseł PiS Radosław Fogiel oraz prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak. Głównym tematem rozmowy była akcja gaszenia świateł w 50 polskich miastach (m.in. w Poznaniu, gdzie 1 grudnia o godz. 17.00 wyłączono oświetlenie budynku Urzędu Miasta oraz Wolnego Dziedzińca). Był to wyraz protestu samorządowców wobec rosnącej finansowej presji wywieranej przez rząd na lokalne budżety oraz zablokowania przez Polskę nowego unijnego budżetu.

Radosław Fogiel, broniąc polityki rządu, przytoczył dane statystyczne jako dowód, że finanse Poznania rosną, mimo zmniejszenia kluczowych dla samorządów podatków. Jacek Jaśkowiak nie kwestionował prawdziwości podanych kwot, zwrócił jednak uwagę na rosnące wydatki budżetu miasta, głównie na oświatę, jak również koszty prądu i utrzymania komunikacji publicznej. Zasugerował również, że rząd powinien raczej obniżyć podatek VAT.

Kiedy wprowadzono zmiany podatkowe? 

Zmiany w prawie podatkowym zostały wprowadzone w życie w latach 2017 i 2019. Najpierw od 1 stycznia 2017 roku zaczął obowiązywać 15-procentowy CIT dla tzw. małych podatników oraz podatników rozpoczynających działalność. Kolejna obniżka CIT (do 9 proc.), tym razem dla części małych oraz nowych przedsiębiorców, zaczęła obowiązywać od 1 stycznia 2019 roku. Z kolei obniżka PIT do 17 proc. funkcjonuje od 1 października 2019 roku.

Należy jednak zaznaczyć, że wpływy z PIT i CIT trafiają częściowo do budżetów jednostek samorządu terytorialnego. W przypadku podatku od towarów i usług (VAT) kwota idzie w całości do budżetu centralnego.

Budżet Poznania 

Weryfikując wypowiedź Radosława Fogla, posłużyliśmy się danymi ze strony Biuletynu Informacji Publicznej Miasta Poznania, gdzie dostępne są m.in. sprawozdania z wykonania budżetu z ostatnich 20 lat.

W sprawozdaniu za rok 2015 (załącznik „Opis wykonania budżetu za 2015 r.”) na stronie 14 możemy przeczytać, że „udział w podatku dochodowym od osób fizycznych został zrealizowany w kwocie 847.913.219,00 zł, tj. 100,9% planu”, a „udział w podatku dochodowym od osób prawnych został wykonany w kwocie 116.551.816,01 zł, tj. 129,5% planu”. W sumie ok. 962,4 mln zł.

Z kolei ze sprawozdania za rok 2019 dowiadujemy się („Opis wykonania budżetu za 2019 r. (cz. I)”), że wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych wyniosły 1 220 563 795 zł, a z podatku dochodowego od osób prawnych – 174 904 761,52 zł. W sumie ok. 1 mld 395,4 mld zł.

Łączne wpływy z PIT i CIT były w 2019 roku większe niż cztery lata wcześniej o ok. 433 milionów. Co znamienne, patrząc na sprawozdania budżetowe z ostatnich lat, możemy zaobserwować regularny wzrost wpływów z obu podatków do budżetu Poznania w kolejnych latach. W przypadku PIT trwa on nieprzerwanie od 2010 roku, kiedy wpływy wyniosły 684 mln zł. W kolejnych latach wpływy wynosiły:

• w roku 2011: 718 mln zł,
• w roku 2012: 731 mln zł,
• w roku 2013: 762 mln zł,
• w roku 2014: 800 mln zł,
• w roku 2015: 848 mln zł,
• w roku 2016: 917 mln zł,
• w roku 2017: 992 mln zł,
• w roku 2018: 1 mld 117 mln zł. 

W przypadku CIT wzrost ten trwa od 2013 roku, kiedy wpływy wyniosły 82 mln zł. W następnych latach wpływ z podatku CIT do budżetu Poznania przedstawia się następująco:

• w roku 2014: 90 mln zł,
• w roku 2015: 116 mln zł,
• w roku 2016: 124 mln zł,
• w roku 2017: 130 mln zł,
• w roku 2018: 144 mln zł,
• w roku 2019: 174 mln zł.