Strona główna Analizy GLOBSEC Trends przed wyborami: Polska i Słowacja w obliczu dezinformacji

GLOBSEC Trends przed wyborami: Polska i Słowacja w obliczu dezinformacji

Ponad połowa Polaków uważa, że ukraińscy uchodźcy otrzymują wsparcie kosztem naszych obywateli. Gorzej jest tylko w Słowacji, 34 proc. Słowaków jest zdania, że zachód jest odpowiedzialny za wybuch wojny w Ukrainie. To wnioski z raportu GLOBSEC Trends.

napis globsec trends 2023

fot. GLOBSEC, wszelkie prawa zastrzeżone

GLOBSEC Trends przed wyborami: Polska i Słowacja w obliczu dezinformacji

Ponad połowa Polaków uważa, że ukraińscy uchodźcy otrzymują wsparcie kosztem naszych obywateli. Gorzej jest tylko w Słowacji, 34 proc. Słowaków jest zdania, że zachód jest odpowiedzialny za wybuch wojny w Ukrainie. To wnioski z raportu GLOBSEC Trends.

GLOBSEC działa na rzecz zwiększania bezpieczeństwa, dobrobytu i zrównoważonego rozwoju w Europie i na całym świecie. Od 2016 roku publikuje raporty dotyczące Europy Środkowo-Wschodniej (Polska, Czechy, Litwa, Łotwa, Węgry, Rumunia, Słowacja i Bułgaria), w których przedstawia wnioski dotyczące postaw społecznych w tym regionie.

15 września w Warszawie odbyły się obrady Okrągłego Stołu dotyczące tematu dezinformacji w Europie Środkowo-Wschodniej. W spotkaniu wzięli udział eksperci ds. dezinformacji, analitycy Demagoga, dziennikarze, przedstawiciele platform internetowych, a także działacze organizacji pozarządowych. Głównym tematem spotkania była prezentacja raportu GLOBSEC Trends 2023, a my byliśmy organizacją partnerską przy tworzeniu tego raportu.

Badanie przeprowadzono w marcu 2023 roku w 8 krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Wyniki ukazują główne trendy w ocenie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa społeczeństw tego regionu, postrzeganie zagrożeń, ocenę stanu demokracji i wolności mediów, a także podatność na dezinformację.

Polska wciąż pozostaje jednym z najbardziej proamerykańskich krajów w regionie. Poparcie dla członkostwa w NATO i Unii Europejskiej utrzymuje się na bardzo wysokim poziomie. Niemal połowa badanych zgadza się jednak z tezą, że Unia narzuca Polsce coraz więcej, a nasz kraj nie może swobodnie podejmować żadnych decyzji. 

Jednym z alarmujących wniosków raportu jest podatność Polaków na dezinformację medyczną. Ponad połowa ankietowanych uważa, że firmy farmaceutyczne ukrywają skuteczne metody leczenia chorób, takich jak COVID-19 czy nowotwory, z chęci zysku. Wiara w takie teorie nie ma związku z preferencjami politycznymi, co ukazuje istotę walki z dezinformacją medyczną i obala mit, że problem dotyczy jedynie osób o poglądach prawicowych.

„Wyniki badania pokazują, że polskie społeczeństwo jest odporne na rosyjską propagandę na temat wojny w Ukrainie. Utrzymujemy również bardzo wysoki poziom poparcia dla członkostwa w NATO. Są jednak także poważne wyzwania. Jednym z głównych jest podatność Polaków na dezinformację medyczną”

W drugiej części spotkania odbyła się dyskusja na temat nadchodzących wyborów parlamentarnych w Słowacji. Badania wykazały, że Słowacy są bardzo podatni na dezinformujące narracje dotyczące wojny w Ukrainie.

Od lat raporty przygotowywane przez GLOBSEC pokazują, że dezinformacja u naszych południowych sąsiadów trafia na szczególnie podatny grunt. Słowacja pozostaje jedynym krajem naszego regionu, w którym ponad połowa społeczeństwa uważa, że winę za rosyjską inwazję na Ukrainę ponosi NATO i sami Ukraińcy. Badania z lat ubiegłych pokazywały, że 56 proc. Słowaków wierzy w teorie spiskowe. Te dane w połączeniu z ogromną polaryzacją społeczeństwa, którą podczas toczącej się kampanii wyborczej wykorzystują najważniejsze partie sceny politycznej, nie napawają optymizmem”

Wyniki badania pozwoliły na sformułowanie kilku kluczowych wniosków. 

W odniesieniu do regionu:

  • Wysokie poparcie dla członkostwa w NATO utrzymuje się w Polsce, na Węgrzech, w Rumunii, w Czechach, w Litwie i w Łotwie. Zauważalnie niższe (58 proc.) odnotowano w Bułgarii i w Słowacji.
  • Polska jest krajem regionu o najbardziej proamerykańskich nastrojach.
  • Większość krajów zgadza się co do oceny zagrożenia bezpieczeństwa ze strony Rosji. Odmienna percepcja występuje w Bułgarii (34 proc. ankietowanych uważa Rosję za zagrożenie), na Węgrzech (48 proc.) i w Słowacji (54 proc.).
  • Społeczeństwa Bułgarii i Słowacji prawie po równo obwiniają za wojnę Rosję i Zachód.
  • Na Węgrzech, w Słowacji i w Bułgarii Rosję uważa się za ważniejszego partnera od USA.

W odniesieniu do Polski:

  • Widoczny jest kryzys zaufania do instytucji, w tym również – do mediów.
  • Istnieje mocna polaryzacja konsumpcji mediów.
  • Problem podatności na dezinformację nie dotyczy jedynie osób o preferencjach prawicowych, choć jest wśród nich wyraźnie bardziej zauważalny.
  • Polacy są szczególnie podatni na dezinformację zdrowotną.
  • Polacy popierają pomoc uchodźcom z Ukrainy, jednak zwracają uwagę na aspekt finansowy tych działań.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!