Pandemia utrudnia rozwój nauki

Ponadto o ok. 5 proc. zmniejszyła się liczba wspólnych publikacji naukowych (nie uwzględniając badań dotyczących COVID-19). Z publikacji wynika także, że blisko 6 na 10 naukowców (57 proc.) wskazało na spadek produktywności związany z trudnościami w gromadzeniu danych.

Redukcja satysfakcji z pracy naukowej

Pozytywne nastawienie było zmienne wśród poszczególnych nacji oraz dyscyplin badawczych. Najbardziej pozytywnie nastawione osoby pochodziły z Indii, USA i Chin (kolejno 57 proc., 52 proc. i 50 proc. respondentów). Natomiast najmniej pozytywnie nastawienie przejawiały osoby pochodzące z Hiszpanii, Australii i Brazylii (38 proc., 37 proc. i 33 proc.). 

W przypadku przynależności do danej dyscypliny naukowej najbardziej pozytywny stosunek pod względem swoich perspektyw zawodowych mieli uczeni nauk medycznych oraz inżynierzy (59 proc. i 55 proc. respondentów). Z kolei mniej pozytywnie na przyszłość zapatrują się naukowcy zajmujący się ekologią, ewolucją i geologią (40 proc., 38 proc. i 38 proc.).

Analiza wskazuje również, że naukowcy zatrudnieni w przemyśle częściej wskazywali na zadowolenie z wykonywanej pracy, w stosunku do naukowców zatrudnionych w publicznych instytucjach naukowych. Na ten fakt może mieć wpływ wyższy poziom płac w sektorze prywatnym. 

Dysproporcje w zarobkach

Uzyskane wyniki z ankiet pozwoliły ocenić, że średnie zarobki wśród respondentów wzrosły w porównaniu do roku 2018 (co trzeci respondent zarabiał więcej niż 80 tys. dolarów amerykańskich rocznie, tj. o 10 punktów proc. więcej niż w roku 2018).

Autorzy raportu zwracają uwagę na dysproporcje w zarobkach wśród naukowców pochodzących z różnych krajów. W USA powyżej 80 tys. dolarów amerykańskich zarabiała ponad połowa naukowców. W Wielkiej Brytanii było to jedynie 19 proc. w Chinach – 6 proc., a w Brazylii zaledwie 3 proc.

Badanie „Nature” wskazuje także na stosunkowo wysoki odsetek osób (w głównej mierze nauczycieli akademickich), których roczne zarobki nie przekraczają 15 tys. dolarów amerykańskich. Wśród badanych mniej niż 15 tys. dolarów amerykańskich zarabiał co czwarty ankietowany (27 proc.).

Natomiast faktem jest, że różnica płac pomiędzy płciami uległa zmniejszeniu. W przypadku starszych stażem naukowców 40 proc. mężczyzn oraz 36 proc. kobiet zadeklarowało zarobki na poziomie co najmniej 110 tys. dolarów, co oznacza spadek o 6 punktów proc. (w 2018 roku różnica pomiędzy grupami wynosiła 10 punktów proc.). 

Finanse barierą w rozwoju kariery

Według opinii naukowców to właśnie kwestie finansowania stanowią największą barierę w rozwoju kariery. Najczęściej respondenci skarżyli się na silną konkurencję w pozyskiwaniu środków na badania (ponad ⅓ badanych) oraz ogólny brak środków na prowadzenie badań (31 proc.). 

Brak finansowania był najczęściej wskazywanym problemem w Brazylii, Australii i Hiszpanii (kolejno 64 proc., 53 proc. i 44 proc. respondentów).

W dobie pandemii na istotności zyskał również problem komercyjnej dostępności surowców wykorzystywanych w badaniach. Brak wybranych odczynników i sprzętu skutkował niemożnością wykonania analiz badawczych.

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.