Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Czy sromotnik leczy raka? Nie ma na to wiarygodnych dowodów
W nagraniu na TikToku pojawiło się stwierdzenie, że grzyb sromotnik smrodliwy leczy raka. Dane naukowe mówią co innego.
fot. Pixabay / Modyfikacje: Demagog
Czy sromotnik leczy raka? Nie ma na to wiarygodnych dowodów
W nagraniu na TikToku pojawiło się stwierdzenie, że grzyb sromotnik smrodliwy leczy raka. Dane naukowe mówią co innego.
ANALIZA W PIGUŁCE
- Na TikToku opublikowano nagranie dotyczące grzybów z gatunku sromotnik smrodliwy (Phallus impudicus). W materiale tym podano, że sromotnik leczy raka [czas nagrania 0:15].
- Cancer Research UK wskazuje: „obecnie nie ma wystarczających dowodów na to, że jakikolwiek rodzaj grzybów może zapobiegać lub leczyć raka”.
- Niektóre źródła przedstawiają nieco mniej kategoryczną interpretację danych. Na przykład National Cancer Institute (NCI) wskazuje, że w niektórych krajach (w Chinach, Japonii) podaje się pacjentom onkologicznym pewne gatunki grzybów (takie jak Ganoderma lucidum, Trametes versicolor, Coriolus versicolor, Lentinus edodes czy Grifola frondosa). Na liście tej nie ma jednak sromotnika.
Na początku czerwca na TikToku opublikowano nagranie dotyczące „leczenia” nowotworów grzybem z gatunku sromotnik smrodliwy (Phallus impudicus). Wideo to opatrzone jest napisem: „Phallus impudicus – odporność, rak ucieka”, a w jego treści padają m.in. słowa: „tak naprawdę leczy nowotwory” [czas nagrania 0:15].
Nagranie zyskało spore zainteresowanie: polubiono je ok. 1 tys. razy, skomentowano ponad 100 razy, udostępniono ok. 200 razy. Użytkownicy TikToka zareagowali bardzo entuzjastycznie na opublikowane tu treści i dopytywali, w jaki sposób mogliby nabyć sromotnika, o którym mowa w filmie.
Jeden z użytkowników dopytywał [pisownia oryginalna]: „Chce kupić, daj znać gdzie można kupić. jestem po raku i chce się wzmocnić”. Inny szukał porad, jak leczyć nadciśnienie [pisownia oryginalna]: „co na podwyszone cisnienie krwi 187/118 .?”.
Niektóre grzyby mogą stanowić zdrowy element diety
Zanim przejdziemy do omówienia samej treści nagrania, wyjaśnijmy jedną ważną rzecz. Wiele grzybów wykazuje udokumentowane efekty prozdrowotne. Składniki zawarte w ich tkankach mogą stanowić wartościowe źródło niektórych witamin czy składników mineralnych. Ponadto pewne gatunki jadalnych grzybów zdają się działać profilaktycznie na niektóre schorzenia, również te nowotworowe.
Podobnie jest z roślinami. Wiele jadalnych gatunków roślin stanowi zdrowy element diety. Spożywanie produktów roślinnych bogatych w błonnik (a ten występuje w roślinach w dużych ilościach) ma też udokumentowane działanie prozdrowotne i może zmniejszać ryzyko wielu chorób, w tym tych nowotworowych.
Jedne grzyby są jadalne i działają prozdrowotnie, inne dają toksyczny efekt
Z badań przeprowadzonych w 2021 roku w Penn State College of Medicine wynika, że niektóre związki zawarte w grzybach mogą mieć szczególnie korzystne działanie. Na przykład ergotioneina może zmniejszać ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory. Substancja ta zawarta jest np. w takich gatunkach grzybów jak shiitake. W mniejszych stężeniach występuje m.in. w pieczarkach dwuzarodnikowych.
Podkreślmy jednak: to, że badania dotyczące jednego gatunku grzyba dały obiecujące rezultaty, nie oznacza, że taki sam efekt występuje w odniesieniu do innych. Grzyby to bardzo różnorodna grupa organizmów, a ich fizjologia oraz oddziaływanie na zdrowie człowieka może się drastycznie różnić między gatunkami.
Można to porównać do sytuacji z roślinami. Niektóre z nich są dobrym elementem diety i mają udowodniony efekt prozdrowotny (np. strączki). Inne są toksyczne i trujące dla zdrowia człowieka (np. pokrzyk wilcza jagoda).
Profilaktyka nowotworów to nie to samo co leczenie ich
Trzeba też pamiętać, że działanie profilaktyczne to nie to samo co leczenie. Do elementów zapobiegania nowotworom można zaliczyć m.in. aktywny tryb życia czy dietę bogatą w błonnik. Ale kiedy rak zostanie już zdiagnozowany, to leczenie nie polega na uprawianiu joggingu czy spożywaniu pełnoziarnistych kanapek. Wtedy potrzebne są już inne metody.
Tymczasem w analizowanym przez nas nagraniu padają słowa: „Sromotnik smrodliwy […] to taki grzyb, wyższy grzyb. On tak naprawdę leczy nowotwory. Wygania, zabija po prostu raka” [czas nagrania 0:03].
Obecnie nie ma przekonujących dowodów na to, by sromotnik leczył raka
Na chwilę obecną nie ma przekonujących dowodów na to, że sromotnik smrodliwy „leczy nowotwory” czy „zabija raka” [czas nagrania 0:03]. Cancer Research UK podaje wręcz:
„O grzybach często mówi się jako o lekarstwie na raka. Obecnie nie ma wystarczających dowodów na to, że jakikolwiek rodzaj grzybów może zapobiegać rakowi lub go leczyć”.
Niektóre źródła przedstawiają nieco mniej kategoryczną interpretację danych. Na przykład National Cancer Institute (NCI) wskazuje, że w niektórych krajach (w Chinach, Japonii) podaje się pacjentom onkologicznym pewne gatunki grzybów (takie jak Ganoderma lucidum, Trametes versicolor, Coriolus versicolor, Lentinus edodes czy Grifola frondosa).
Potrzeba więcej badań, by ustalić, jak grzyby wpływają na zdrowie
Według NCI taka praktyka wynika po części z tradycji panującej w tych krajach, a po części z obiecujących rezultatów uzyskiwanych w niektórych testach przedklinicznych oraz klinicznych. Z drugiej strony Cancer Research UK wskazuje:
„Praktycy medycyny chińskiej stosują grzyby jako lekarstwo. Nie ma dowodów na to, że grzyby lub ekstrakt z grzybów mogą zapobiegać lub leczyć raka. Wczesne badania wykazały, że mogą one wzmacniać układ odpornościowy. Dlatego naukowcy sprawdzają, czy grzyby mogą również wpływać na komórki nowotworowe”.
W Europie i USA grzyby nie zostały włączone do rekomendowanej terapii przeciwnowotworowej
W przeszłości były prowadzone pewne testy kliniczne z udziałem kilku gatunków grzybów i niektóre z nich dawały obiecujące rezultaty. Jednak wyniki te nie były rozstrzygające i z tego powodu nie włączono grzybów do rekomendowanej terapii przeciwnowotworowej w Europie (1, 2, 3) czy w USA.
To samo dotyczy pacjentów, którzy przeszli leczenie onkologiczne. W omawianym nagraniu padają słowa: „[sromotnik smrodliwy – przyp. Demagog] także pomaga ludziom po chemioterapii” [czas nagrania 0:20]. Takie twierdzenie jest nieuzasadnione (np. 1, 2, 3, 4), ponieważ na chwilę obecną nie ma rozstrzygających dowodów, które potwierdzałyby jego prawdziwość. W zaleceniach dla pacjentów w trakcie i po chemioterapii nie znajduje się spożywanie sromotnika (np. 1, 2, 3, 4).
NCI wskazuje, że w niektórych krajach (Chiny, Japonia) istnieje praktyka równoczesnego podawania chemioterapii lub radioterapii oraz składników pochodzących z grzybów. Jednak stosuje się tam inne gatunki (np. Ganoderma lucidum, Trametes versicolor, Coriolus versicolor, Lentinus edodes czy Grifola frondosa), a nie sromotnika smrodliwego.
Osoby po chemioterapii powinny konsultować przyjmowanie suplementów z lekarzem
Osoby po chemioterapii są bardzo wrażliwą grupą pacjentów, dlatego w sposób szczególny powinny one dbać o swój stan zdrowia. Przestrzeganie zaleceń lekarskich jest w ich przypadku niezwykle istotne.
Wszelkie działania terapeutyczne (w tym przyjmowanie suplementów) powinny być przez pacjentów konsultowane z lekarzem (s. 5–6).
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter