Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Czy w TVP ogłoszono otwarcie kasyna Buddy? Uwaga – to deepfake
Krótki film rozpowszechniany w mediach społecznościowych miał pokazywać, jak prezenterzy TVP promują oskarżonego youtubera i jego nowe kasyno. Warto zachować ostrożność, ponieważ to deepfake, który zachęca do udziału w nielegalnej grze hazardowej.
fot. Pexels / Modyfikacje: Demagog
Czy w TVP ogłoszono otwarcie kasyna Buddy? Uwaga – to deepfake
Krótki film rozpowszechniany w mediach społecznościowych miał pokazywać, jak prezenterzy TVP promują oskarżonego youtubera i jego nowe kasyno. Warto zachować ostrożność, ponieważ to deepfake, który zachęca do udziału w nielegalnej grze hazardowej.
ANALIZA W PIGUŁCE
- Na Facebooku pojawił się materiał, w którym promowano kasyno internetowe. Nagranie wyglądało tak, jakby telewizja TVP wraz z oskarżonym Kamilem L. (znanym jako Budda) zachęcała do grania w grę hazardową, w której można wygrać duże pieniądze i inne cenne nagrody.
- Telewizja TVP nie promowała gry w kasynie online – to oszustwo z wykorzystaniem technologii deepfake. Internetowi oszuści podmienili głos osób, które wystąpiły w materiale, by sprawić wrażenie, że znani prezenterzy zachęcają do gier hazardowych.
- Za udział w nielegalnej grze hazardowej oraz w rozgrywkach odbywających się niezgodnie z ustawą grozi grzywna. Uczestnik gry podlega również karze pieniężnej w wysokości 100 proc. uzyskanej wygranej.
Internetowi oszuści i promotorzy nielegalnego hazardu szukają różnych sposobów na zmylenie internautów – tworzą fałszywe konta, niekiedy sięgają po nowe technologie. Tym razem postanowili stworzyć deepfake’a i wykorzystać wizerunek byłych prezenterów TVP – Adama Gizy i Małgorzaty Opczowskiej – oraz popularnego youtubera Kamila L. (znanego jako Budda), który obecnie przebywa w areszcie ze względu na zarzuty związane z praniem pieniędzy i organizowaniem nielegalnych loterii.
W materiale słyszymy wypowiedź dziennikarki, która mówi, że „znany i szanowany Budda otworzył swoje kasyno i jest gotów rozdać siedem samochodów i 30 drogich nagród wszystkim aktywnym graczom” [czas nagrania 00:01]. Następnie pojawia się Budda, który podaje: „oficjalnie ogłaszam otwarcie mojego kasyna VerdeCasino” [czas nagrania 00:17].
Wygenerowane głosy – jak sprawdzić, że film został zmanipulowany?
Deepfake’i mogą przybierać różne formy – jedna z nich wiąże się z manipulacją głosem. Najważniejszymi sygnałami ostrzegawczymi, które pojawią się w filmie o kasynach, są:
- jednolity ton wypowiedzi, brak pauz i oddechów,
- nienaturalny dźwięk głosu poszczególnych osób,
- brak zgodności ruchu ust z dźwiękiem.
Dodatkową weryfikację autentyczności głosu można przeprowadzić dzięki wykorzystaniu programów od TrueMedia.org oraz The Hive AI Detector, które wykrywają manipulacje związane z obrazem i dźwiękiem w nagraniach.
Prawdziwy materiał TVP z 2022 roku nie miał związku z promocją kasyna
Manipulację można wykryć również za pomocą programu Google Lens, który znajduje podobieństwa w obrazach. Dzięki temu odnajdujemy oryginalny film i dowiadujemy się, że w analizowanym materiale doszło do modyfikacji ścieżki dźwiękowej.
Oryginalny film to fragment programu „Wstaje dzień” w TVP [czas nagrania 02:19]. Odcinek dotyczył skutków wichur, które przeszły przez Polskę zimą 2022 roku, i ani razu nie wypowiadano się tam o grze w kasynie.
Uwaga – Verde Casino nie jest legalnym kasynem internetowym
Próba gry w kasynie Verde Casino wiąże się z rzekomą koniecznością pobrania aplikacji, jednak takie działanie może poskutkować zainstalowaniem złośliwego oprogramowania na naszym urządzeniu.
Po pobraniu aplikacji [link bezpieczny] użytkownik zostaje przekierowany na stronę kasyna internetowego. Jednak granie w nim może wiązać z się karą, ponieważ kasyna działające na terenie Polski muszą uzyskać koncesję Ministerstwa Finansów – a ten podmiot jej nie ma. W przeszłości to kasyno było wielokrotnie blokowane, ale próby jego promocji w sieci nie ustają.
Zgodnie z ustawą o grach hazardowych z 2009 roku: „urządzanie gier hazardowych przez sieć Internet, z wyjątkiem zakładów wzajemnych i loterii promocyjnych, jest objęte monopolem państwa”. Jedynym legalnym kasynem online w Polsce jest to, którego właścicielem jest Totalizator Sportowy.
Za udział w nielegalnej grze hazardowej (art. 107 § 2 Kodeksu karnego skarbowego) oraz w rozgrywkach odbywających się niezgodnie z ustawą o grach hazardowych (art. 109 Kodeksu karnego skarbowego) grozi grzywna. Uczestnik gry podlega również karze pieniężnej w wysokości 100 proc. uzyskanej wygranej (art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy o grach hazardowych).
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter