Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Graffiti na Muzeum Sztuki Nowoczesnej? Film powstał z użyciem AI
Czy na fasadzie nowego budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie pojawiło się graffiti? W tekście wyjaśniamy, że przekaz powielany w sieci jest nieprawdziwy i został stworzony z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
fot. Facebook / Modyfikacje: Demagog
Graffiti na Muzeum Sztuki Nowoczesnej? Film powstał z użyciem AI
Czy na fasadzie nowego budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie pojawiło się graffiti? W tekście wyjaśniamy, że przekaz powielany w sieci jest nieprawdziwy i został stworzony z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.
ANALIZA W PIGUŁCE
- W sieci pojawiły się informacje (1, 2, 3), według których frontowe ściany budynku Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MSN) w Warszawie zostały pokryte graffiti.
- Instytucja kultury zdementowała te doniesienia. MSN w komentarzu dla nas potwierdziło, że na fasadzie budynku nie pojawiło się graffiti, a nagranie wygenerowano za pomocą AI. Na zdjęciach obiektu otrzymanych od instytucji widać, że ściany muzeum nie zostały uszkodzone.
- Informacje powielane w mediach społecznościowych pochodzą z tiktoka stworzonego przy użyciu sztucznej inteligencji. Napisy, które miały pojawić się na budynku, są nieczytelne i ruchome, co może być cechą rozpoznawczą takich treści. Ścieżka dźwiękowa wykorzystana w nagraniu pochodzi z innego materiału.
Pod koniec października, przy ul. Marszałkowskiej 103 w Warszawie, miało miejsce oficjalne otwarcie nowej, stałej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MSN). Budynek – m.in. ze względu na swoją estetykę – spotkał się z zainteresowaniem ze strony mediów i internautów.
Kilka tygodni po udostępnieniu inwestycji zwiedzającym, na facebookowym profilu Portal Warszawski, pojawił się post, w którym poinformowano, że nowy budynek MSN [pisownia oryginalna]: „padł ofiarą modnego ostatnio w Warszawie graficiarstwa”. Jak czytamy we wpisie [pisownia oryginalna]: „ustalono, że autorami graffiti są nieletni, a za szkody zapłacą rodzice”.
Fotografie zamieszczone w materiale na Facebooku mają przedstawiać graffiti, które pojawiło się na fasadzie muzeum. Zarówno informacje, jak i zdjęcia pochodzą z filmu, który kilka dni wcześniej pojawił się na TikToku. Przekaz dotyczący rzekomych uszkodzeń udostępniono także na portalu X.
Film na TikToku obejrzano ponad 395 tys. razy. Materiał zyskał ponad 10,5 tys. polubień oraz ponad 1 tys. komentarzy i udostępnień. Wśród komentarzy do wpisów na TikToku oraz na Facebooku przeczytamy szereg wypowiedzi ironicznie odnoszących się do opisywanego zdarzenia, które uznano za prawdziwe, np. [pisownia oryginalna]: „przecież to sztuka nowoczesna” lub „Dlaczego młodzi artyści mieliby za coś płacić?”.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej: na naszej fasadzie nie pojawiło się graffiti
Czy informacje pojawiające się w sieci dotyczące graffiti na fasadzie budynku warszawskiej instytucji kultury są prawdziwe? Do tej sprawy odniosło się samo Muzeum Sztuki Nowoczesnej, które w odpowiedzi do wpisu powielającego przekaz o uszkodzeniach poinformowało na portalu X: „budynek MSN-u nie został pokryty graffiti. Prosimy o edycję posta i nieudostępnianie #fakenews”.
Budynek MSN-u nie został pokryty graffiti 👀. Prosimy o edycję posta i nieudostępnianie #fakenews ❌
— Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie (@MSN_Warszawa) November 18, 2024
Zwróciliśmy się do muzeum z prośbą o komentarz. MSN potwierdziło w nim, że informacje udostępniane w sieci są nieprawdziwe. Od instytucji otrzymaliśmy również aktualne zdjęcia frontowych ścian budynku, które miały zostać pomalowane. Na fotografiach widać, że fasada muzeum pozostaje nienaruszona.
„Na naszej fasadzie nie pojawiło się graffiti, a nagranie zostało wygenerowane przez AI”.
Jak przekazało nam MSN, budynek instytucji znajduje się w ścisłym centrum miasta, a okoliczny teren jest regularnie patrolowany przez policję. Gdyby faktycznie doszło do zdarzenia opisywanego w mediach społecznościowych, najprawdopodobniej znaleźlibyśmy na ten temat informacje także w innych źródłach.
Graffiti w filmie nie jest prawdziwe – zostało wygenerowane przez sztuczną inteligencję
Gdy szukamy doniesień związanych z pomalowaniem ścian budynku graffiti, nie odnajdujemy innych wiadomości opisujących tę sprawę. Co więcej, natrafiamy na ostrzeżenia przed nieprawdziwym filmem dotyczącym rzekomego zdarzenia.
Sygnały o nierzetelności udostępnionego przekazu znajdziemy również w samym materiale, który pojawił się na TikToku. Twórca oryginalnego filmu oznaczył swoją treść jako wygenerowaną przy użyciu sztucznej inteligencji. O ingerencji narzędzi AI w tworzeniu filmu świadczy też charakter przedstawianego w nim graffiti.
Sztuczna inteligencja wciąż ma problem m.in. z generowaniem czytelnych liter i słów. Z tego powodu napisów, które miały pojawić się na budynku muzeum, nie da się rozczytać – są to losowe znaki, które w części ujęć filmu są ruchome [czas nagrania 00:01]. Niektóre napisy z tego samego miejsca na ścianie różnią się od siebie w kolejnych klatkach [czas nagrania 00:01, 00:03].
Ścieżka dźwiękowa udostępnionego filmu pochodzi z innego materiału
W filmie wykorzystano także podkład dźwiękowy, w którym słyszymy: „Ogłoszono im zarzut uszkodzenia mienia. Zostali przesłuchani w towarzystwie dorosłych członków rodziny, no i przyznali się do popełnienia tego przestępstwa” [czas nagrania 00:00]. Pod koniec nagrania pojawia się również informacja, że „straty wyrządzone przez chłopców najprawdopodobniej będą musieli pokryć ich rodzice” [czas nagrania 00:10].
Audio wykorzystane w filmie na TikToku jest tzw. dźwiękiem. To funkcja platformy, która pozwala na utworzenie nagrania ze ścieżką dźwiękową z innego materiału. Po wejściu w odnośnik do oryginalnego dźwięku widać, że nie nawiązuje on do treści prezentowanej w omawianym filmie.
Ścieżka dźwiękowa pochodzi z relacji kanału informacyjnego Wydarzenia 24. Pojawia się ona w materiale opublikowanym w czerwcu 2023 roku, w którym opisywano sprawę zniszczenia pociągów w Lesznie przez dwójkę nastolatków [czas nagrania 01:11].
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter