Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Kamil Bortniczuk nie powiedział przypisywanych mu słów
Zmyślona wypowiedź posła Prawa i Sprawiedliwości
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Kamil Bortniczuk nie powiedział przypisywanych mu słów
Zmyślona wypowiedź posła Prawa i Sprawiedliwości
W mediach społecznościowych możemy trafić na przypadki przypisywania politykom cytatów, których nigdy nie wypowiedzieli. Są to informacje zazwyczaj sformułowane w taki sposób, aby emocjonalnie zaangażować użytkownika, podnieść statystyki wyświetleń danej grupy lub profilu, a także zantagonizować odbiorców i utwierdzić ich w przekonaniu, że dany polityk jest nieuczciwy, głupi lub zły. Tego typu wypowiedzi są analizowane na łamach naszego portalu regularnie.
Z tego typu przekazem mamy do czynienia w grafice z wizerunkiem posła Prawa i Sprawiedliwości Kamila Bortniczuka. Napis na ilustracji zaczyna się od słów: „Pisowcy już nie ukrywają jak gardzą polakami”. Treść obrazka zawiera rzekomy cytat posła, który miał powiedzieć: „Tak płacimy emerytom przed wyborami żeby na nas głosowali a co nie wolno?”. Domniemaną wypowiedź podsumowano słowami: „Ale chamstwo!!! Już wiemy jak dbają o Polaków!!! Kłamać a Polaków traktować jak mięso wyborcze”. Posty zawierające grafikę opublikowane zostały 29 października na grupie My Polacy Przeciwnicy PIS-u i 1 listopada na grupie lubię stronę Sokzburaka.
Wpis uzyskał ponad 200 reakcji oraz został udostępniony 430 razy. Wielu spośród prawie 100 komentujących uwierzyło w prawdziwość załączonego cytatu i w negatywny sposób odniosło się do słów posła Bortniczuka: „Sama prawda. Płacą ludziom żeby na nich głosowali. Po to są te wszystkie 500+,300+, 13i i 14 emerytury. Kupowanie głosów a nie dla dobra narodu. Nie ma co się obrażać. Niestety tacy jesteśmy”; „przed wyborami daj po wyborach wprowadzają drożyznę aby zabrać dw razy tyle a głupcy się cieszą że dostali” ; „Złodzieje, najpierw nas okradli a potem dali okruchy,i tak nie będziemy na to szambo glosowac”.
Kamil Bortniczuk nigdy nie powiedział, że jego partia płaci emerytom za głosowanie w wyborach
To nie pierwszy raz, kiedy obrazek z rzekomym cytatem posła Bortniczuka pojawia się w mediach społecznościowych. Oryginalna grafika zawierająca jego domniemaną wypowiedź została opublikowana pod koniec lutego 2020 roku na profilu Gazeta RDK Republika Demokracja Konstytucja Forum Obywatelskie. Fanpage ten znany jest z udostępniania grafik zawierających fałszywe informacje i nieprawdziwe cytaty, które niejednokrotnie weryfikowaliśmy.
Samo zdjęcie posła pochodzi zaś z programu „Kropka nad i” z 18 listopada 2019 roku. W programie Kamil Bortniczuk, wówczas będąc jeszcze posłem Porozumienia, gościł u Moniki Olejnik wspólnie z Michałem Kamińskim. Głównym tematem rozmowy była dyskusja na temat projektu zniesienia limitu 30-krotności składek ZUS.
W pewnym momencie Monika Olejnik pyta się Kamila Bortniczuka o Fundusz Solidarnościowy: „Czy według Pana Posła jest moralne, żeby zabierać pieniądze niepełnosprawnym i fundusz, który był zrobiony specjalnie dla niepełnosprawnych, ma się stać się teraz funduszem dla 13 emerytury, dlatego, że obiecano to w wyborach”? (czas nagrania 7:11).
W odpowiedzi Kamil Bortniczuk mówi: „Pani mnie pyta, czy to jest moralne? Jeżeli wygraliśmy wybory z hasłem takim, że będziemy realizować swój program, i w tym programie była wypłata trzynastych i czternastych – z tego, co pamiętam, od 2021 roku – emerytur, to wydaje się to moralne, bo jest to realizacja naszych założeń” (czas nagrania 7:47).
Chcąc dowiedzieć się, czy wypowiedź, która znalazła się na grafice, nie została sformułowana przez Kamila Bortniczuka w innym kontekście zwróciliśmy się o komentarz. Na naszą wiadomość odpowiedziało biuro poselskie, które potwierdziło, że tego typu słowa nigdy nie zostały wypowiedziane przez posła:
„W imieniu pana posła przekazuję odpowiedź, że nigdy takich słów nie wypowiedział”.
Radosław Mikłasz, Dyrektor biura poselskiego Posła na Sejm RP Kamila Bortniczuka
Kontekst wypowiedzi
Dyskutowana w programie zmiana w Solidarnościowym Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych została ujęta w ustawie z 20 grudnia 2019. Jak możemy przeczytać na stronie rządowej:
„Zarówno niepełnosprawni, jak i emeryci i renciści wymagają zapewnienia przez Państwo dodatkowego wsparcia w różnych obszarach życia. Analizując potrzeby tych dwóch grup społecznych uznano, iż aby poprawić jakość życia osób niepełnosprawnych, należy przede wszystkim uruchomić programy zapewniające korzystanie na zasadzie równości z innymi z różnorodnych obszarów życia, dotyczących m.in. informacji i komunikacji, urządzeń i technologii oraz różnego rodzaju usług. (…)
Funkcjonowanie Funduszu Solidarnościowego zgodnie z ideą jego utworzenia ma służyć zapewnieniu kompleksowego wsparcia osobom niepełnosprawnym oraz emerytom i rencistom, wpływając jednocześnie na większy komfortu życia wskazanych grup społecznych. Jest także wyrazem konsekwentnie realizowanej polityki społecznej Państwa”.
Podsumowanie
Facebookowy profil Gazeta RDK i publikowane przez niego grafiki nie mogą być uznane za rzetelne źródło informacji. Kontrowersyjne wypowiedzi powinny stanowić dla nas sygnał ostrzegawczy, że możemy mieć do czynienia z manipulacją. Warto w takich przypadkach sprawdzić, czy cytat pojawia się także w innych mediach, aby potwierdzić, że dana osoba powiedziała lub nie powiedziała przypisywanych jej słów.
Nie musisz działać jak automat i udostępniać informacji bez sprawdzenia. Najwyższy czas wyłączyć automatyczny tryb i przełączyć się na myślenie.
Zobacz, co przygotowali dla Ciebie nasi ambasadorzy: Kasia Gandor, Martin Stankiewicz, Ola i Piotr Stanisławscy (Crazy Nauka), Marcin Napiórkowski oraz Joanna Gutral.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter