Fake news w pigułce

Fala fałszywych doniesień na temat pandemii COVID-19 i programu szczepień przeciw tej chorobie nie słabnie. 18 stycznia profil Killuminati 2 opublikował post informujący, że w Wielkiej Brytanii program szczepień przeciw COVID-19 ma zostać wstrzymany. Jak można przeczytać w treści posta, niejaka Chelsea Harman, której po pierwszej dawce szczepionki pojawiły się „3 guzki na głowie”, zadzwoniła po teleporadę do lekarki, której nazwiska nie podano. 

Lekarka ta miała odradzić pacjentce kolejne szczepienia, ponieważ światowy program szczepień został zakończony, ale opinia publiczna nie została jeszcze o tym poinformowana. Dołączona do wpisu grafika, na której widać telefon podczas połączenia telefonicznego oraz wizerunek kobiety, informuje o tym samym: „BUM! Wielka Brytania. Lekarz mówi pacjentce podczas rozmowy telefonicznej, aby nie przyjmowała więcej szczepionek przeciw COVID, ponieważ wkrótce zostaną wstrzymane na całym świecie”.

Do posta dołączono także link do artykułu, który zawiera nagranie przytoczonej we wpisie rozmowy. Rzekoma lekarka miała powiedzieć kobiecie m.in.: „Teraz pojawia się wiele informacji, które nie były dostępne wcześniej i wkrótce wszystkie szczepionki zostaną całkowicie wstrzymane. To jest informacja, która dopiero się pojawia. Prawdopodobnie przez jakiś czas nie usłyszysz tego w telewizji”.

Źródło: www.facebook.com

Post zebrał ponad 270 reakcji i został udostępniony ponad 140 razy. W komentarzach można przeczytać, że komentujący wierzą w przedstawioną informację:  „Ja bym sie nie ekscytowal jeszcze,ze to koniec szczepien. Globalsi widzac bunt ludzi beda chcieli nas uspic moze takimi „newsami” a szykuja cos gorszego.Nigdy nie wiadomo.”, „No tyle co chcieli to już wyszczepili”, „Coś czuję, że ta lekarka będzie miała przechlapane…”.

Program szczepień przeciw COVID-19 nie został wstrzymany

Wbrew informacjom podanym w poście i w artykule z nagraniem rozmowy telefonicznej Wielka Brytania nie planuje zrezygnować ze szczepień przeciw koronawirusowi. Nie ogłosił tego brytyjski rząd ani nie informują o tym tamtejsze media.

Dokumenty dotyczące programu szczepień przeciw COVID-19 zostały opublikowane na oficjalnej stronie internetowej brytyjskiego rządu 27 listopada 2020 roku i są regularnie aktualizowane. W żadnej z aktualizacji nie poinformowano o zakończeniu programu szczepień.

Już po publikacji nagrania z teleporady, 19 stycznia 2022 roku, Sekretarz Zdrowia i Opieki Społecznej Wielkiej Brytanii Sajid Javid wygłosił oświadczenie, w którym poinformował, że strategią walki rządu brytyjskiego z pandemią są właśnie szczepienia, w tym trzecią dawką przypominającą, a nie przywracanie obostrzeń. Oznacza to, że rząd brytyjski nie przerwał i nie planuje przerwać programu szczepień. Polityk podkreślił i zaapelował: 

Analiza rozmowy telefonicznej

W 2005 roku numer widoczny na ekranie telefonu  (01243 831500) był przypisany do lekarki Hilary Ashton, pracującej w szpitalu St. Richards Hospital w Chichester. W 2009 roku numer ten był przypisany klinice AAA, która zajmuje się badaniami przesiewowymi aorty brzusznej, działającej również w szpitalu St. Richards. Nie udało nam się potwierdzić autentyczności nagrania oraz czy osoba mówiąca na nagraniu jest rzeczywiście lekarzem.  

Dodatkowo na nagraniu nie widać twarzy pacjentki Chelsea Harman, pomimo że w artykule opisującym tę sytuację znajduje się link do jej profilu na Facebooku i jej zdjęcia. 

Z informacji National Health Service wynika, że wszystkie rozmowy z brytyjską administracją zdrowotną są nagrywane i anonimowa lekarka, którą słychać na nagraniu, musi wiedzieć, że jej wypowiedź jest rejestrowana.

Możliwe, że doszło do podszycia się pod numer szpitala, korzystając z metody spoofingu.

Spoofing jako metoda oszustwa

W przypadku tej sytuacji możemy mieć do czynienia z tzw. techniką spoofingu, czyli podszywania się przez oszustów pod numery, którym odbiorcy ufają. Przypadki wykorzystywania spoofingu są ostatnio głośne w Polsce.

21 stycznia br. były szef Centralnego Biura Antykorupcyjnego Paweł Wojtunik poinformował, że ktoś, podszywając się pod jego numer telefonu, zadzwonił do jego córki i poinformował ją o jego śmierci. Wcześniej adwokat Roman Giertych napisał na swoim Twitterze, że policja poinformowała go o tym, że ktoś, używając numeru telefonu jego córki, rozsyła alarmy bombowe.

Podsumowanie

Pomimo że nie można jednoznacznie stwierdzić, że opublikowana w Internecie rozmowa pacjentki z lekarką odradzającą przyjęcie kolejnych dawek szczepionki przeciw COVID-19 i informującą ją o planach rezygnacji z programu szczepień jest fałszywa, to przeczą jej działania brytyjskiego rządu.

Sekretarz Zdrowia i Opieki Społecznej Wielkiej Brytanii Sajid Javid w swoim niedawnym wystąpieniu podkreślił, że najlepszym narzędziem walki z pandemią są szczepienia i dzięki dużemu wyszczepieniu obywateli rząd Wielkiej Brytanii mógł zrezygnować z przywracania obostrzeń. Dane jasno pokazują, że rząd brytyjski kontynuuje program szczepień.  Jest to jeden z rodzajów dezinformacji, który wykorzystuje autorytet rządzących, aby zanegować sens szczepień. Podobna sytuacja miała miejsce w przypadku kanadyjskiego rządu.

Nie musisz działać jak automat i udostępniać informacji bez sprawdzenia. Najwyższy czas wyłączyć automatyczny tryb i przełączyć się na myślenie.

Zobacz, co przygotowali dla Ciebie nasi ambasadorzy: Kasia Gandor, Martin Stankiewicz, Ola i Piotr Stanisławscy (Crazy Nauka), Marcin Napiórkowski oraz Joanna Gutral.