Fake news w pigułce

29 czerwca 2023 roku na kilku grupach o tematyce lokalnej zamieszczono posty (1, 2, 3, 4, 5) z informacją, że „Mała Zosia została porwana podczas zabawy w ogródku”. Rodzice dziewczynki mieli prosić o pomoc w rozpoznaniu mężczyzny z portretu pamięciowego, a treść postów w emocjonalny sposób zachęcała do udostępniania dołączonego artykułu.

Źródło: www.facebook.com

Każdy z postów udostępniono z innego konta, które wygląda na profil prywatny. Ich treść jest skopiowana. Jeden z omawianych postów udostępniono ponad 600 razy i pojawiło się pod nim ostrzeżenie innego użytkownika o „scamie” i „wirusie”.

Portret pamięciowy pojawił się na stronie tyskiej policji 

Posty pojawiły się na grupach o tematyce lokalnej, np. Wynajem we Wrocławiu – mieszkania i pokoje czy Izbica Kujawska i Okolice – Sprzedam, Kupię, Oddam, Zamienię. Jeśli porównamy nagłówki podlinkowanych artykułów okaże się, że w każdym z nich podano inną miejscowość, dopasowaną do tematyki grupy: Wrocław, Białystok, Leszno, Opole, Izbica Kujawska.

Aby sprawdzić, w jakim kontekście pierwotnie wykorzystano zdjęcia dołączone do artykułu, można posłużyć się opcją wstecznego wyszukiwania obrazem, np. w wyszukiwarce Google. 

W ostatnim czasie nie pojawiły się publikacje potwierdzające, że portret poszukiwanego można połączyć ze sprawą opisaną w omawianych postach. O porwaniu Zosi nie dowiemy się z żadnych wiarygodnych mediów lokalnych ani ze stron polskiej policji, na których udostępnia się zdjęcia osób zaginionych czy poszukiwanych. Takiej informacji nie znajdziemy również w aktualnościach na stronie tyskiej policji.

Pod koniec czerwca na stronie policji opublikowano ostrzeżenie przed oszustami, który wykorzystują prawdziwe informacje podawane w mediach do wyłudzania danych.

Ta sama Zosia w różnych miastach? Metoda charakterystyczna dla scamu

Strony, do których odsyłały linki dołączone do postów, nie są już dostępne (wyświetla się komunikat o nieznalezieniu adresu). 

Podobne przypadki opisywaliśmy już na łamach Demagoga –  ich bohaterką była mała Ania, która miała zaginąć m.in. w Warszawie i Siemianowicach Śląskich.

W innych sprawdzanych przez nas podobnych przypadkach pod linkami podawanymi w postach kryły się potencjalnie niebezpieczne strony. Mógł to być ekran logujący i formularz rejestracyjny przeznaczony do wyłudzenia naszych danych czy, jak napisano w jednym z komentarzy, instalator złośliwego oprogramowania. Ze względu na te niebezpieczeństwa ważne jest, aby nie klikać w podejrzane linki.