Materiał zatytułowany Koronawirus z Wuhan uzyskał patent w 2019 r. jest przykładem tego, jak dla celów dezinformacji można wykreować fałszywy przekaz wokół gorącego obecnie tematu koronawirusa. Głównym celem tego typu publikacji jest zwiększanie zasięgu stron, na których są umieszczane.

Na stronie serwisu wolnemedia.net 29 stycznia opublikowano artykuł pod tytułem Koronawirus z Wuhan uzyskał patent w 2019 r. Zgodnie z zamieszczonym na stronie licznikiem w momencie pisania niniejszej analizy publikacja ta została wyświetlona ponad 4,5 tys. razy.

Materiał został również udostępniony na facebookowym profilu portalu:

Post uzyskał ponad 50 udostępnień. Jego łączny zasięg szacowany jest obecnie na ponad 60 tys. wyświetleń.

Warto zaznaczyć, że błąd pojawia się już w samym tytule materiału. Patent, o którym mowa, ma bowiem rejestrację w Europejskim Urzędzie Patentowym datowaną na rok 2015, a nie 2019.

Autorzy artykułu przy tworzeniu publikacji korzystali z materiałów portali Gloria.tv, Unserenatur.net, Netflix.com (wzmianka na ten temat znajduje się pod tekstem).

Już w pierwszym zdaniu opisywanego artykułu bezpośrednią winą za powstanie koronawirusa 2019-nCoV obarcza się Instytut Pirbrighta, który jest finansowany przez Fundację Billa i Melindy Gates:

Fundacja Billa i Melindy Gatesów nie tylko sfinansowała rozwój wirusa koronowego. W październiku 2019 r. Gates przewidział śmierć 65 milionów ludzi z powodu wirusa. Zabawa z wirusami czy bakteriami dla kasy za przyszłe szczepionki, toż to lepsza kopalnia złota niż wszystko co jest nam znane.

Autorzy powołują się na Europejski Urząd Patentowy i twierdzą, że wirus (koronawirus) został opatentowany i zarejestrowany w tej instytucji pod numerem EP3172319A1. Patent jest w posiadaniu Instytutu Pirbrighta – zatem instytucji finansowanej przez Fundację Gatesów.

Instytut Pirbright a Fundacja Gatesów

W publikacji możemy przeczytać, że wirus nie powstał w naturalny sposób. Zamiast tego 19 czerwca 2015 roku finansowany przez rząd brytyjski (i pośrednio przez Fundację Gatesów) Instytut Pirbright złożył patent na wirusa Corona, który został zatwierdzony 20 listopada 2018 roku. Jak możemy przeczytać w dalszej części artykułu, już w drugiej połowie października ubiegłego roku w Nowym Jorku zorganizowano spotkanie pod nazwą „Event 201”.

Organizatorami spotkania byli: Fundacja Billa i Melindy Gatesów, Uniwersytet Zdrowia Publicznego Johna Hopkinsa, Bloomberg oraz Światowe Forum Ekonomiczne. W ramach wydarzenia odbyły się ćwiczenia symulacyjne, w których uczestniczyło piętnastu światowych liderów biznesu, polityki i zdrowia publicznego. Warsztaty uwypukliły realne problemy polityczne i gospodarcze, które można rozwiązać przy odpowiedniej woli politycznej, inwestycjach finansowych oraz wystarczającej ilości uwagi poświęcanej tym problemom teraz i w przyszłości.

Spotkanie to zostało w publikacji portalu wolnemedia.net przedstawione jako „preludium” do początku wykrycia wirusa, czyli do wydarzeń z dnia 8 grudnia 2019 roku. Zdaniem autorów właśnie to spotkanie, chociaż odbyło się na wiele tygodni przed wykryciem wirusa, było ostrzeżeniem oraz próbą globalnej rozmowy nt. koronowirusa 2019-nCoV.

Jak pokazuje kalendarium rozwoju koronowirusa 2019-nCoV umieszczone w dalszej części naszej publikacji, pierwsze przypadki nowej choroby wywołującej zapalenie płuc odnotowano w połowie grudnia 2019 roku wśród osób związanych z rynkiem zwierząt i owoców morza w Wuhan.

W dalszej część materiału możemy przeczytać, że Fundacja Billa i Melindy Gatesów planuje opracować szczepionkę przeciw wirusowi 2019-nCoV. Innymi słowy szczepionkę tę mają stworzyć te same postacie, do których należy (jak twierdzą autorzy tekstu) patent na wirusa. Są to również te same osoby, które przewidziały uwolnienie się wirusa do środowiska (chodzi o symulację na październikowym spotkaniu w Nowym Jorku) i rozprzestrzenianie się go. Ponadto to one będą teraz produkować antidotum na koronawirus 2019-nCoV (w domyśle chodzi o potężne środki finansowe drenowane od obywateli świata).

Kalendarium rozwoju koronawirusa 2019-nCoV

• 8 grudnia 2019 – pierwsze oznaki zachorowań.
• 31 grudnia 2019 –  Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła pierwsze podejrzane przypadki zachorowań. 
• 7 stycznia 2020 – WHO ogłosiła, że zachorowania powoduje nowy gatunek koronowirusa nazwany 2019-nCoV
• 13 stycznia 2020 – służby medyczne potwierdziły, że pierwsza osoba zaraziła się wirusem 2019-nCoV poza granicami Chin, tj. w Tajlandii. 61-letnia kobieta z Wuhan po przylocie 8 stycznia na lotnisko Bangkok-Suvarnabhumi z powodu gorączki trafiła do szpitala. Pacjentka w dniu ogłoszenia komunikatu pozostawała w stanie stabilnym.
• 15 stycznia 2020 – potwierdzono zarażenie wirusem 2019-nCoV u pacjenta w Japonii, przybyłego z Wuhan do swojego kraju 6 stycznia. Po hospitalizacji pacjent tego samego dnia został zwolniony do domu w stanie stabilnym.
• 23 stycznia 2020 – WHO postanowiła nie uznawać epidemii za stan zagrożenia zdrowia publicznego o zasięgu międzynarodowym. 
• 24 stycznia 2020 – 846 przypadków wirusa, z czego 830 w Chinach. 11 potwierdzonych przypadków poza Chinami (Japonia, Korea Południowa, Wietnam, Singapur, Tajlandia, USA). 25 zgonów w Chinach. W Wuhan rozpoczęto budowę szpitala dla zarażonych. 
• 25 stycznia 2020 – 1320 potwierdzonych przypadków wirusa (1297 w Chinach). 41 zgonów. Pierwsze potwierdzone zachorowania w Europie – 3 we Francji.
• 27 stycznia 2020 – 2798 potwierdzonych przypadków wirusa (z czego 2741 w Chinach). 80 zgonów. Pierwszy potwierdzony przypadek w Kanadzie 
• 28 stycznia 2020 – 4593 potwierdzonych przypadków wirusa, z czego 4537 w Chinach. Zmarło 106 osób (tylko w Chinach). Nowe pojedyncze przypadki zachorowań poza granicami Chin zarejestrowano w Niemczech i na Sri Lance.
• 29 stycznia 2020 – liczba zarażonych to 6065. Zmarły 132 osoby (tylko w Chinach). Potwierdzono pierwsze przypadki zachorowań w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Z powodu szerzącego się koronawirusa 2019-nCoV w Chinach przełożono na 2021 rok planowane na marzec 2020 roku Halowe Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce.
• 30 stycznia 2020 – WHO ogłosiła stan globalnego zagrożenia zdrowia publicznego w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa. Pierwsze potwierdzone przypadki wirusa w Finlandii, Indiach i na Filipinach. 7818 potwierdzonych przypadków wirusa, z czego 7736 w Chinach. 170 zgonów (tylko w Chinach, w dalszym ciągu brak zgonów poza Chinami).

Między fałszem a prawdą

Faktem jest, że koronawirus 2019-nCoV jest bardzo groźnym wirusem powodującym w skrajnych przypadkach śmierć. Prawdą jest też to, że w roku 2015 w ramach patentu EP3172319A1 Instytut Pirbrighta rozwijał badania dotyczące koronowirusa występującego wyłącznie w przypadku ptaków i trzody chlewnej. Za prawdę musimy również uznać, że Fundacja Gatesów jest jednym ze sponsorów Instytutu Pirbrighta. Kolejnym niepodważalnym faktem, jest spotkanie w ramach Event 201, które odbyło się w październiku ubiegłego roku, a na którym to spotkaniu dyskutowano na tematy różnego rodzaju chorób zakaźnych, sposobów walki z nimi oraz ewentualnej prewencji. Patrząc na kalendarium wydarzeń, nie da się zaprzeczyć, że nowojorskie spotkanie obyło się na tylko kilka tygodni przed ogłoszeniem pierwszych objawów i zachorowań na koronawirusa 2019-nCoV.

Fałszem i dezinformacją są jednak wszelakie informacje dotyczące spisku Fundacji Gatesów oraz Instytutu Pirbrighta, mających na celu w pierwszej kolejności depopulację, przy jednoczesnych finansowych korzyściach wynikających ze sprzedaży szczepionki na wirus, który te same instytucje wprowadziły wcześniej do użytku.

Jeżeli chodzi o Europejski Urząd Patentowy, to sprawa dotycząca patentu o numerze EP3172319A1 została oficjalnie wyjaśniona przez sam Instytut, jak również przez dokumentację patentową znajdującą się w EUP. Nazwa patentowa nie oznacza jednego typu wirusa, a całą ich grupę. Typ, który zaczął rozpowszechniać się w chińskim mieście Wuhan, otrzymał roboczą nazwę 2019-CoV. Instytut Pirbrighta, któremu przyznano patent, w przesłanym agencji Associated Press komunikacie poinformował, że „patent (EP3172319A1 z 2015 r.) nie dotyczy nowego wirusa, a instytut badawczy (Pirbright – red.) w Surrey w Anglii nie pracuje obecnie z ludzkimi koronawirusami” (chodzi o wirusy występujące u ptactwa i trzody chlewnej).

Warto również nadmienić, że do 2012 roku Instytut Pirbrighta nosił nazwę Instytutu Zdrowia Zwierząt. To właśnie choroby mogące zagrażać żywemu inwentarzowi, a nie ludziom, są i były w przeszłości w centrum zainteresowań badawczych organizacji. Jednocześnie na takie właśnie cele Fundacja Gatesów (jako jeden z darczyńców) przekazywała fundusze. The Pirbright Institute to krajowy ośrodek chroniący kraj przed chorobami, które zagrażałyby międzynarodowemu handlowi żywym inwentarzem i produktami zwierzęcymi, co miałoby poważne konsekwencje finansowe dla Wielkiej Brytanii.

Jednocześnie po ukazaniu się pierwszych wzmianek o powiązaniach Fundacji Gatesów i Instytutu Pirbright z patentem EP3172319A1, głos zabrała rzeczniczka prasowa Instytutu, wyjaśniając kwestię rzekomych powiązań, a raczej ich braku: 

Patent był ukończony w 2015 roku i nie był finansowany przez Fundację Billa i Melindy Gates.

Biorąc pod uwagę powyższe wyjaśnienia, jak również dokumentację oraz kalendarium rozwoju wirusa, należy z całą stanowczością stwierdzić, że tezy zawarte w artykule Koronawirus z Wuhan uzyskał patent w 2019 r. nie opierają się na prawdzie i są wymysłem anonimowych autorów. Tekst opiera się się na insynuacjach oraz wyrwanych z kontekstu faktach – patencie EP3172319A1 czy spotkaniu w ramach Event 201. Autorzy publikacji nie zachowali żadnych standardów rzetelności co do przytaczanych treści, opierając się jedynie na spekulacjach i wyrywkowych informacjach, których całościowy kontekst w pełni obnaża fałszywe tezy zawarte w tekście.

O dezinformacji w sprawie patentów na koronawirusa informowały również inne portale fact-checkingowe, takie jak Fullfact i Factcheck.org.

Walka z dezinformacją

Zrzeszone w IFCN organizacje fact-checkingowe z ponad 30 krajów biorą udział w międzynarodowej akcji walki z dezinformacją na temat koronawirusa. Publikacje w ramach tego projektu znaleźć można pod hashtagami #CoronaVirusFacts oraz #DatosCoronaVirus. O fake newsach w tej sprawie pisaliśmy także my. Zachęcamy również do śledzenia komunikatów Światowej Organizacji Zdrowia.

Marcin Tyc