Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
5 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
5 min czytania
Sąd w USA uznał, że szczepionki na COVID-19 to nie szczepionki? Sprawdzamy
W sieci informuje się, że zgodnie z decyzją Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, szczepionki na COVID-19 tak naprawdę są szkodliwą „terapią genową mRNA”. Nie jest to prawda. W naszej analizie wyjaśniamy, jakie jest źródło fałszywych informacji.
fot. Pixabay, Facebook / Modyfikacje: Demagog
Sąd w USA uznał, że szczepionki na COVID-19 to nie szczepionki? Sprawdzamy
W sieci informuje się, że zgodnie z decyzją Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych, szczepionki na COVID-19 tak naprawdę są szkodliwą „terapią genową mRNA”. Nie jest to prawda. W naszej analizie wyjaśniamy, jakie jest źródło fałszywych informacji.
ANALIZA W PIGUŁCE
- Na Facebooku pojawiła się grafika (1, 2, 3), w której informowano, że Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzekł, że [pisownia oryginalna]: „szczepionki na Covid-19, nie są szczepionkami”. Jako źródło podano artykuł publikowany na stronie Fox News.
- Treść tekstu zamieszczonego przez Fox News w żaden sposób nie odnosi się do rzekomej szkodliwości szczepień na COVID-19. W archiwum Sądu Najwyższego USA również nie znajduje się żaden dokument, który potwierdziłby, że wydano taki wyrok.
- Podobne fałszywe doniesienia w sieci pojawiają się przynajmniej od 2022 roku. Wciąż jednak brak dowodów, że takie orzeczenie kiedykolwiek istniało (1, 2, 3, 4, 5).
Chociaż od wybuchu pandemii COVID-19 minęło już ponad 4,5 roku, fałszywe informacje na temat koronawirusa i szczepionek wciąż są popularne (1, 2).
Tym razem na Facebooku opublikowano grafikę z artykułem mówiącym o rzekomym wyroku sądu w USA wydanym w związku ze szczepieniami na COVID-19 (1, 2, 3). W tekście czytamy [pisownia oryginalna]: „Decyzja Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych: Szczepionki na Covid-19, nie są szczepionkami”. Dalej wskazano [pisownia oryginalna]: „Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu stwierdził, że szkoda wyrządzona terapią genową mRNA Covid jest NIEODWRACALNA”.
W materiale sugerowano również, że wyrok jest sukcesem m.in. Roberta F. Kennediego Jr., który [pisownia oryginalna]: „zwyciężył ze wszystkimi lobbystami farmaceutycznym”.
Na samym końcu dołączono link do artykułu Fox News, pod którym rzekomo zamieszczono treść wspominanego orzeczenia.
Źródło: Facebook.com, 01.09.2024
Grafika pojawiła się zarówno na Facebooku (1, 2, 3, 4, 5, 6), jak i na platformie X, gdzie została wyświetlona ponad 300 tys. razy.
Już od pewnego czasu pojawiają się w sieci twierdzenia o rzekomym orzeczeniu sądu w USA, że „szczepionki na COVID-19 nie są szczepionkami”. Podobne fake newsy opisywaliśmy już w przeszłości. W czerwcu ta narracja ponownie nabrała popularności (1, 2, 3).
O czym napisano w artykule Fox News?
Treść tekstu Fox News, do którego odsyłano w omawianej grafice, w żaden sposób nie odnosi się do rzekomej szkodliwości szczepień na COVID-19.
W artykule, który opublikowano dwa lata temu, pisano, że miasto Nowy Jork miało zwolnić z pracy na początku 2022 roku ok. 1,7 tys. pracowników, którzy nie dostosowali się do nakazu szczepień wprowadzonego przez byłego burmistrza Billa de Blasio. W związku z tym sprawa została skierowana na drogę prawną i zakończyła się wyrokiem na korzyść pracowników.
„Sąd Najwyższy stanu Nowy Jork nakazał przywrócenie do pracy z wypłatą zaległych pensji wszystkich pracowników miasta Nowy Jork, którzy zostali zwolnieni z powodu braku szczepień” – czytamy w tekście.
W artykule Fox News nie przedstawiono jednak całej prawdy. Zgodnie z treścią wyroku nakaz przywrócenia do pracy i wypłaty zaległych wynagrodzeń dotyczył wyłącznie 16 osób – nie 1,7 tys. pracowników.
Na omawianej grafice podano również, że orzeczenie miał wydać Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych. W artykule Fox News nie ma o nim mowy. Sąd Najwyższy Nowego Jorku jest sądem rozpatrującym sprawy na poziomie stanowym. Z kolei Sąd Najwyższy USA – na federalnym (chociaż ma również prawo do orzekania w sprawach dotyczących konkretnego stanu).
Skąd pochodzi informacja o wyroku sądu?
Skoro wiemy już, że źródło podane na grafice nie ma nic wspólnego z jej treścią, sprawdzamy, skąd mogła pojawić się fałszywa narracja.
W sprawę rzekomego wyroku, według grafiki, zaangażowany miał być Robert F. Kennedy Jr., prawnik i znany propagator teorii spiskowych oraz czołowy działacz amerykańskiego ruchu antyszczepionkowego.
W archiwum Sądu Najwyższego USA nie odnajdujemy jednak żadnych wzmianek o wspomnianym wyroku na temat szczepionek. Nazwisko „Kennedy” pojawia się tam tylko raz i nie dotyczy działacza, lecz trenera footballu, który zaskarżał decyzję o zwolnieniu z pracy w liceum.
Podobne informacje o rzekomym sukcesie Roberta F. Kennediego Jr. pojawiały się w sieci przynajmniej od 2022 roku. Sprawę już wtedy opisywały redakcje factcheckingowe: Reuters i Lead Stories, które również nie odnalazły żadnych dowodów na istnienie takiego orzeczenia.
Szczepienia na COVID-19 nigdy nie były i nie są terapią genową
Na omawianej grafice napisano, że [pisownia oryginalna]: „szkoda wyrządzona terapią genową mRNA Covid jest NIEODWRACALNA”.
Zastosowanie szczepień przeciw COVID-19 nie jest tym samym, co podjęcie terapii genowej. Jeżeli mowa o terapiach genowych, to trzeba zastrzec, że polegają one na wymianie lub na wyłączeniu genu, który w organizmie nie funkcjonuje w sposób prawidłowy.
Choć szczepionki mRNA oraz terapie genowe mogą wykorzystywać niektóre podobne mechanizmy, to w przypadku szczepionek żaden gen lub składnik nie jest włączany do materiału genetycznego ani nie jest zmieniany, a organizm szybko pozbywa się składników szczepionki.
Szczepionki przeciw koronawirusowi są przebadane i monitorowane
W momencie wybuchu pandemii badania nad szczepionkami mRNA i wektorowymi trwały już od kilku dekad, co dało mocne przesłanki do ich bezpiecznego wdrażania (wektorowe znajdowały wykorzystanie jeszcze przed pandemią SARS-CoV-2, np. w przypadku szczepionek przeciw Eboli).
Szczepionki przeciw COVID-19 obecne na rynkach europejskim i amerykańskim przeszły przez wszystkie wymagane fazy badań przedklinicznych i badań klinicznych I, II i III fazy. Prowadzone są również badania porejestracyjne, podczas których obserwuje się efekty działania preparatów po ich wprowadzeniu na rynek. Na podstawie obserwacji można wskazać, że w rzadkich przypadkach szczepionki – jak wszystkie inne preparaty medyczne – mogą prowadzić do ciężkich efektów ubocznych, jednak korzyści z ich stosowania przewyższają znane ryzyko.
Więcej na temat fałszywych informacji dotyczących szczepień przeczytasz na stronie Demagoga.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
