Ukraińscy uchodźcy demolują sklep? Nagranie pochodzi sprzed wojny!

16.03.2022 godz. 16:21

Wideo zdobywające popularność w mediach społecznościowych powstało przed rosyjską agresję na Ukrainę w 2022 roku.

FAKE NEWS W PIGUŁCE

Na Facebooku popularność zdobywają nagrania przedstawiające rzekome nietaktowne i hałaśliwe zachowania ukraińskich uchodźców w jednym ze sklepów. Opis jednego z postów głosi, że materiał ten został nakręcony w Niemczech.
Materiały te nie przedstawiają aktualnych wydarzeń i zostały udostępnione czerwcu 2021 roku. Film nagrano w Polsce, a nie w Niemczech. Dezinformacyjny charakter nagrań miał wzbudzić w odbiorcach niechęć do przyjmowania uchodźców z Ukrainy.

Jak szacuje Biuro Wysokiego Komisarza ONZ ds. uchodźców, już ponad 3 mln osób uciekło do sąsiadujących z Ukrainą państw, by uniknąć skutków wojny; najwięcej do Polski – 1,8 mln (stan na 15.03.2022). Oprócz tego uchodźcy wyjeżdżają także do Rumunii, Mołdawii i Węgier. Tak wzmożona liczba uchodźców spowodowała pojawienie się dezinformujących przekazów, które mają na celu zniechęcić do ich przyjmowania, jak i spolaryzować społeczeństwo.

Wideo opublikowane na jednej z facebookowych grup, opisane jako „już wkrótce w Łotwie!”, ma przedstawiać nieodpowiednie zachowanie ukraińskich uchodźców, którzy uciekli przed wojną w Ukrainie. Ma to generalizować ten naród, by w oczach odbiorców przedstawić go negatywnie jako całość. To samo nagranie pojawia się także na Facebooku z opisem „Ukraińscy uchodźcy w Niemczech”.

Post na Facebooku przedstawiający dwa nagrania ze sklepu spożywczego w Polsce

Źródło: www.facebook.com

Materiał został udostępniony kilka tysięcy razy, a pod postem wywiązała się dyskusja. Po przetłumaczeniu komentarzy z języka rosyjskiego na polski możemy przeczytać, że część z komentujących w negatywny sposób odnosiła się do zachowania Ukraińców, a część zwracała uwagę, że nagrania nie zostały wykonane w ostatnim czasie: „już niedługo we wszystkich krajach Europy… oglądaj na dużych ekranach”, „Co można powiedzieć! Bydło! Zachowanie i sposób komunikacji pokazały, jakimi są ludźmi. Dlatego zaczynają uciskać normalnych ludzi!”, „ten filmik jest oczywiście stary. Kolejny fałszywy podniesie falę”, „Usuń post. Ten filmik jest stary”.

Nagrania zostały opublikowane długo przed rosyjską inwazją

Publikacja tego typu nagrań w kontekście obecnej sytuacji międzynarodowej sugeruje, że przedstawiają one aktualne wydarzenia. Jednak jak się okazuje, obydwa filmiki zostały udostępnione w sieci w przeszłości. Teraz pojawiają się po to, by poprzez nadmierną generalizację przedstawić uchodźców w negatywnym świetle.

Wbrew temu, co znajduje się w opisie jednego z postów, nagrania nie zostały wykonane w Niemczech, lecz w Polsce. Świadczą o tym polskie opisy produktów znajdujących się na półkach. Wstępnie można było też stwierdzić, że nagranie raczej nie mogło powstać zimą 2022 roku, ponieważ ludzie w sklepie są dość lekko ubrani, a na półkach widać artykuły sezonowe przeznaczone na okres letni (m.in. skrzynie ogrodowe).

Aby znaleźć źródło nagrań, wykonaliśmy wsteczne wyszukiwania obrazem, bazując na zrzutach ekranu zawierających kadry z nagrań. Następnie skorzystaliśmy z opcji szukania obrazem w wyszukiwarce Yandex, skierowanej głównie do rosyjskich użytkowników. Dzięki temu udało się znaleźć inne kopie opublikowanych materiałów.

Zrzut ekranu przedstawiający wyniki wyszukiwania obrazem

Źródło: www.yandex.com

Analiza metadanych jednego ze znalezionych nagrań wykazała, że zostało ono zmodyfikowane 6 czerwca 2021 roku.

Analiza metadanych jednego z nagrań, wskazująca, że film został zmodyfikowany w czerwcu 2021 roku

Źródło: www.metadata2go.com

Potwierdzeniem tego, że nagrania te powstały przed rosyjską inwazją na Ukrainę, są również daty publikacji nagrań w innych serwisach wideo. Jedno z nagrań zostało opublikowane 9 czerwca 2021 roku, a w serwisie Pikabu.ru znajdziemy z kolei oba materiały, które udostępniono w poście. Ich data publikacji to 8 czerwca 2021 roku.

Inna kopia nagrania opublikowane w poście na Facebooku. Data publikacji tej wersji materiału to 8 czerwca 2021 roku

Źródło: www.pikabu.ru

Podsumowanie

Nagrania przedstawiają wydarzenia z przeszłości. Publikowanie ich w obecnym kontekście może być próbą wzbudzenia negatywnych emocji wobec ukraińskich uchodźców. Mimo że wideo jest prawdziwe, to pokazuje wyłącznie zachowanie pewnej grupy osób. Zawsze warto pamiętać o tym, że poszczególne incydenty – nawet jeżeli są nagłaśniane – nie świadczą o powszechności zjawiska.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Wpłać darowiznę i działaj z nami!

20 zł

30 zł

100 zł

Inna

Wpłać darowiznę

20 zł

Imię*

Nazwisko*

Adres e-mail*

Ulica dom/lokal

Kod pocztowy

Miasto

Oświadczam, iż zapoznałem się oraz akceptuję Regulamin darowizn oraz Politykę prywatności (w tym określone w niej cele i zasady przetwarzania moich danych osobowych oraz należne mi prawa). Przyjmuję do wiadomości, iż administratorem powierzonych danych będzie Stowarzyszenie Demagog z siedzibą w Warszawie. (Pole wymagane)

Wyrażam zgodę na otrzymywanie mailowych informacji o działalności Stowarzyszenia. Powyższe jednoznaczne jest ze zgodą na otrzymywanie informacji handlowych drogą elektroniczną w rozumieniu art. 2 pkt 2 Ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, w tym informacji o charakterze reklamowym, promocyjnym i handlowym, mogących stanowić m.in. formę marketingu bezpośredniego w rozumieniu art. 172 ust. 1 Ustawy prawo telekomunikacyjne.

lub