FAKE NEWS W PIGUŁCE

Zmyślone historie o charakterze konspiracyjnym na temat wydarzeń w USA są częstym elementem różnych narracji spiskowych. Taka historia pojawiła się niedawno w artykule „CZY NAVY SEALS NAJECHAŁO RANCZO BILLA GATESA W WYOMING?”, który opublikowano na stronie portalu globalna.info. 

Artykuł zawierający fałszywą informację pojawił się na facebookowym profilu Globalna świadomość, będącym odpowiednikiem w mediach społecznościowych strony globalna.info. Nie było to jednak jedyne miejsce, w którym go udostępniono, ponieważ odesłania do tekstu były dostępne również na grupach Poznaj Prawde czy PRZECIWNI N. W. O.

Źródło: www.facebook.com

Użytkownicy Facebooka, którzy przeczytali tekst, pod różnymi postami pisali: „Oby to była prawda” lub „W końcu się za niego wzięli”. Jeden z komentujących uznał nawet, że skoro redakcja Reuters Fact-Check opisała te informacje jako fałszywe, to oznacza to, że jest to „raczej prawda”, bo jak wyjaśniał: „mi link zablokowali”, co wskazuje na to, że komentujący potraktował weryfikację faktów jako działania spiskowe, polegające na ukrywaniu niewygodnej „niby” prawdy. Natomiast inni internauci słusznie sugerowali, że informacja nie jest prawdziwa, komentując: „Raczej nieprawda”, „Co za bzdury. OMG”.

Czy US Navy SEALs zaatakowało siedzibę Billa Gatesa? Historia została zmyślona na potrzeby satyrycznej historii

W analizowanym tekście możemy przeczytać – jak wynika już z tytułu – o rzekomym ataku US Navy SEALs na posiadłość Billa Gatesa w stanie Wyoming. Domniemaną przyczyną ataku miał być fakt, że była żona Billa Gatesa doniosła do FBI, iż ten dopuszczał się aktów pedofilskich w podziemnych korytarzach na terenie obiektu Irma Lake Lodge. Jednakże historia o tym, że US Neavy SEALs zaatakowało siedzibę Billa Gatesa z powodu rzekomo popełnionych przez niego przestępstw pedofilskich w podziemnych korytarzach, jest nieprawdziwa, a dokładnie – w całości ją zmyślono. Fakt ten był znany jeszcze przed pojawieniem się tekstu na stronie Globalna Świadomość, jednak nie poinformowano o tym w żaden sposób, przez co wielu odbiorców treści mogło zostać wprowadzonych w błąd.

Skąd wiadomo, że historia została zmyślona? Takie wydarzenie z pewnością byłoby mocno nagłośnione, a tak się nie stało. Na stronie Real Raw News, która była źródłem przedstawionych informacji, możemy przeczytać, że: „Informacje na tej stronie służą celom informacyjnym, edukacyjnym i rozrywkowym. Ta strona zawiera humor, parodię i satyrę. Zamieściliśmy to jako wyłączenie odpowiedzialności dla naszej ochrony, za poradą radcy prawnego”. Informacja ta nie jest jednak dostępna na stronie głównej lub na podstronach z artykułami, a nie każdy, kto będzie miał kontakt z witryną, zajrzy do zakładki „o nas”, w której to znajduje się wskazane wyłączenie odpowiedzialności. W ramach weryfikacji treści warto pamiętać o tym, że warto zaglądać do poszczególnych zakładek, w których można znaleźć informacje na temat redakcji i udostępnianych treści.

US Navy SEALs nie zajmują się przeciwdziałaniem pedofilii w USA, ponieważ ich działania jako specjalnych jednostek wojskowych koncentrują się na bezpośrednich nalotach lub atakach na cele wroga, przeprowadzanie misji rozpoznawczych w celu raportowania aktywności wroga oraz na działaniach przeciwko grupom terrorystycznym. Narracja miała też kilka innych niespójności, które powinny przykuć uwagę czytelników. Redakcja Snopes zauważa, że w oryginalnej wiadomości na Real Raw News były prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump został przedstawiony jako osoba kierująca wojskiem. Jednak w rzeczywistości tak nie jest, więc nie mógł on wydać decyzji o ataku jednostek specjalnych na siedzibę miliardera. Z pewnością Donald Trump poinformowałby media o zdarzeniu na taką skalę, co jednak nie miało miejsca. 

Ta sama strona źródłowa informowała wcześniej również o zmyślonych wydarzeniach, takich jak wojskowa egzekucja Toma Hanksa, powieszenie Hillary Clinton czy gilotynowanie innych osób publicznych. Real Raw News nie stanowi więc wiarygodnego źródła informacji, a wiadomości na wskazany temat nie zostały poruszone przez żadne poważne medium, jak ma to miejsce zawsze w przypadku skandali o takiej wadze.

Niektóre media i redakcje fact-checkingowe zajęły się weryfikacją nieprawdziwych doniesień, gdyż wywołały one duże zamieszanie w sieci. Redakcja fact-checkingowa Snopes opisała witrynę Real Raw News jako „stronę satyryczną, która publikuje fan fiction QAnon z alternatywnego wszechświata”. 

Warto mieć na względzie, że Bill Gates dzieli się na bieżąco wydarzeniami ze swojego życia, a prasa często pisze na temat jego poczynań, jak np. ostatnio, kiedy kilka dni temu ogłoszono, że Bill i Melinda Gates oficjalnie się rozwiedli. Zdarzenie o takiej randze jak atak jednostek specjalnych, przeprowadzony z powodu poważnych przestępstw, z pewnością nie umknęłoby prasie.

Podsumowanie

Zawsze warto pamiętać o tym, by znalezione w sieci informacje zestawiać z innymi źródłami, a szczególnie w przypadku treści o mocno sensacyjnym brzmieniu. Strony o charakterze satyrycznym często publikują w całości zmyślone wydarzenia, jednak czasami zdarza się, że informacja ta umknie niektórym osobom, przez co przekaz zaczyna docierać dalej jako „z pozoru” potwierdzona informacja. Tak też stało się w tym przypadku, gdzie zmyślona historia została włączona do teorii spiskowej na temat znanego miliardera.