Fake news w pigułce

Szukali jej Indiana Jones i inni naukowcy, również tacy, którzy nie byli postaciami fikcyjnymi. Wokół Arki Przymierza powstało sporo teorii – nie tylko o podłożu naukowym. Czy w końcu została znaleziona? Tak donosi post opublikowany 22 stycznia 2024 roku na Facebooku na profilu Niezwykłe Odkrycia. Jak możemy przeczytać: „Znaleźli Arkę Przymierza, która była zapieczętowana przez tysiące lat”.

Źródło: www.facebook.com

Post ma spore zasięgi: film obejrzano ponad 422 tys. razy i zareagowało na niego ponad 3,9 tys. osób. Znajdziemy pod nim ponad 430 komentarzy, z których znaczna większość wyraża brak zaufania do tej informacji.

Czym jest Arka Przymierza?

Arka Przymierza to przedmiot związany ze starożytną historią Izraela. Wiemy o nim z Biblii, gdzie opisano proces jej tworzenia oraz znaczenie w kulturze i w kulcie religijnym. Arka była skrzynią, w której przechowywano wykute na nowo tablice z dziesięciorgiem przykazań, które według Księgi Wyjścia zostały przekazane Mojżeszowi przez Boga. Stanowiły one symbol przymierza pomiędzy Bogiem a Izraelitami, a także prawo i trzon moralny.

Według treści Biblii tablice zamknięto w zdobionej złotem drewnianej skrzyni: Arce Przymierza, która przechowywana była w przenośnym sanktuarium – Namiocie Spotkania, a w czasach króla Salomona, ok. X w.p.n.e., stanęła w Świątyni Jerozolimskiej. Przechowywano ją w pomieszczeniu nazwanym Święte Świętych, do którego mógł wchodzić wyłącznie raz w roku podczas święta Jom Kipur arcykapłan.

Według tradycji żydowskiej Arka Przymierza zaginęła podczas najazdu Babilończyków na Jerozolimę w 586 roku p.n.e. Według 2. Księgi Machabejskiej (spisanej w II w.p.n.e.) miał ją ukryć prorok Jeremiasz. Historia o Arce Przymierza jest też częścią kultury etiopskiej: według jednej z opowieści z Jerozolimy miał ją zabrać potomek Salomona i królowej Saby, legendarny król Menilek I.

Arki Przymierza nie znaleziono (choć są tacy, który twierdzą inaczej)

Również w filmie dołączonym do posta nie zobaczymy żadnych dowodów na to, że Arkę Przymierza faktycznie odnaleziono – nagranie przedstawia tylko jej historię. 

Wokół Arki Przymierza zrodziło się wiele legend i teorii – w tym spiskowych. Przykładowo: archeolog amator Ronald Wyatt twierdził, że odnalazł skrzynię, ale prawdę o tym ma tuszować izraelski rząd. Nie ma na to wiarygodnych dowodów.

Historia o Arce Przymierza jest też częścią kultury etiopskiej: według jednej z opowieści z Jerozolimy miał ją zabrać potomek Salomona i królowej Saby, legendarny król Menilek I. Współcześnie ma się rzekomo znajdować w Aksum, w katedrze Najświętszej Marii Panny z Syjonu, ale nie pozwolono na zbadanie jej autentyczności.

Według innej teorii Arkę ukryto w korytarzach pod Pierwszą Świątynią w Jerozolimie, którą zniszczyli Babilończycy podczas najazdu. Tego założenia również nie da się potwierdzić, ponieważ wykopaliska archeologiczne należałoby przeprowadzić w miejscu, gdzie stoi Kopuła na Skale – jedna z najstarszych na świecie budowli kultury islamskiej, która dotrwała do czasów współczesnych oraz ważne miejsce pod względem religijnym.