Aktualizacja 18.01.2024

Z początkiem 2024 nazwę oceny „częściowy fałsz” zmieniliśmy na „częściowa prawda”. Z tego powodu nazwę oceny zmieniliśmy także w opublikowanych wcześniej analizach wypowiedzi.

Nowa minister finansów o sytuacji gospodarczej w kraju

7 czerwca w „Sygnałach Dnia” w Programie 1 Polskiego Radia gościła Magdalena Rzeczkowska. Nowa minister finansów zapytana, czy polska gospodarka odrobiła straty wywołane pandemią COVID-19, stwierdziła, że odbicie po „covidzie” miało miejsce już w zeszłym roku.

Świadczy o tym m.in. wzrost bezpośrednich inwestycji zagranicznych, nawet w porównaniu z czasami sprzed pandemii. Szefowa resortu finansów dwukrotnie w wywiadzie wspomniała, że poziom tych inwestycji w zeszłym roku plasował Polskę na 14. miejscu na świecie oraz 3. miejscu w Europie.

Rekordowy napływ inwestycji zagranicznych do Polski w 2021 roku

W kwietniowym raporcie Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) możemy się zapoznać z danymi na temat bezpośrednich inwestycji zagranicznych w roku 2021. Pierwszych 15 państw pod względem wartości napływających BIZ (ang. FDI inward flows) prezentuje się następująco:

1. Stany Zjednoczone – 381,9 mld dolarów,
2. Chiny – 333,9 mld dolarów,
3. Kanada – 59,6 mld dolarów,
4. Brazylia – 50,3 mld dolarów,
5. Indie – 44,7 mld dolarów,
6. RPA – 40,8 mld dolarów,
7. Rosja – 38,2 mld dolarów,
8. Szwajcaria – 37,2 mld dolarów,
9. Meksyk – 31,6 mld dolarów,
10. Niemcy – 31,2 mld dolarów,
11. Australia – 29,7 mld dolarów,
12. Izrael – 29,6 mld dolarów,
13. Wielka Brytania – 27,5 mld dolarów,
14. Szwecja – 26,9 mld dolarów,
15. Polska – 24,8 mld dolarów.

Rekordowy 2021 rok

Napływ inwestycji do Polski w 2021 roku wyniósł 24,8 mld dolarów. Wcześniej najwyższy napływ inwestycji Polska odnotowała w 2007 roku w wysokości 19,9 mld dolarów.

Napływ BIZ do Polski wzrósł pomiędzy 2020 a 2021 rokiem o 82 proc., a w porównaniu z przedpandemicznym 2019 rokiem o 86 proc.

W 2021 roku napływ BIZ na świecie wyniósł 1,7 bln dolarów i wzrósł o 57 proc. względem roku 2020. W stosunku do roku 2019 nastąpił wzrost o 17 proc.

W 2021 roku skumulowana wartość inwestycji zagranicznych w Polsce wyniosła 269,2 mld dolarów, czyli 40 proc. PKB. Czyni to Polskę 16. gospodarką świata pod względem wartości skumulowanych BIZ.

PIE o inwestycjach zagranicznych

Prawdopodobne źródło wypowiedzi Magdaleny Rzeczkowskiej to analiza Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE), która ukazała się 5 maja br. Czytamy w niej, że: „Polska była 14. na świecie i 3. w UE za Niemcami i Szwecją pod względem wartości napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) w 2021 r.”.

Wskazano, że jednocześnie doszło do załamania Polskich Inwestycji Bezpośrednich (PIB), których odpływ zmniejszył się dziesięciokrotnie w stosunku do 2019 roku i sześciokrotnie w stosunku do 2020 roku.

Ponad 300 tys. nowych miejsc pracy

W analizie dodano, że według raportu fDi Markets w latach 2019–2021 inwestorzy zagraniczni w Polsce przyczynili się do utworzenia 339 tys. miejsc pracy, najwięcej w Europie. Stanowiło to 19 proc. wszystkich wykreowanych dzięki BIZ miejsc pracy w regionie.

Liczba projektów inwestycyjnych typu greenfield (tworzących nowe podmioty gospodarcze) wzrosła w Polsce rok do roku o 11 proc. – do 423. Był to 6. wynik na świecie i 4. w Europie.

Polska zyskała na skróceniu łańcucha dostaw

Już na początku br. Polska Agencja Inwestycji i Handlu informowała o rekordowych wynikach za 2021 rok. Przy wsparciu tej Agencji do Polski trafiły inwestycje o wartości 3,5 mld euro, najwięcej w historii – o 700 mln euro więcej niż w 2019 roku, który dotychczas był pod tym względem rekordowy.

Jak ocenia PIE, rekordowe wyniki Polski w 2021 roku potwierdzają, że Polska skorzystała na światowym trendzie skracania łańcuchów dostaw w związku z pandemią i wojną handlową między USA i Chinami.

Czym są bezpośrednie inwestycje zagraniczne?

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (ang. foreign direct investment, FDI) są miarą atrakcyjności inwestycyjnej gospodarki i mówią o jej umiędzynarodowieniu. Atrakcyjność inwestycyjna świadczy o stabilności gospodarczej oraz ciągłości politycznej, a te składają się na klimat inwestycyjny. W teorii i praktyce gospodarczej BIZ określa się mianem najważniejszej formy migracji kapitału.

Nie istnieje jedna, powszechnie przyjęta definicja BIZ. Według OECD za inwestycję zagraniczną uznaje się działalność lokowaną przez rezydenta jednego kraju w celu osiągnięcia korzyści w innym kraju.

Zgodnie ze standardami przyjmuje się, że nierezydent posiada minimalną wielkość 10 proc. udziałów w zagranicznej inwestycji lub ma uprawnienia umożliwiające oddanie co najmniej 10 proc. głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy (udziałowców). Innymi słowy, za bezpośredniego inwestora uważa się osobę fizyczną lub prawną, która jest rezydentem innego kraju i ma znaczący wpływ na zarządzanie przedsiębiorstwem.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne dzieli się na trzy podstawowe typy:

• greenfield – tworzenie nowych inwestycji od podstaw w kraju macierzystym,
• brownfield – przejmowanie poza granicami kraju już istniejących przedsiębiorstw (inwestycji),
• inwestycje kapitałowe – ich celem jest wsparcie już istniejących przedsiębiorstw w formie fuzji, przejęć, zakupu akcji czy połączeń M&A.