Czy dostęp do Internetu jest wpisany do Konstytucji Estonii?

Wypowiedź Władysława Kosiniaka-Kamysza uznajemy za manipulację, ponieważ Estonia ma zagwarantowany dostęp do Internetu dla każdego obywatela w bibliotekach publicznych, jednak regulowany ustawowo, a więc aktem prawnym niższego rzędu niż Konstytucja.

Konstytucja Estonii została uchwalona 28 czerwca 1992 roku i weszła w życie niespełna tydzień później. Rozdział drugi estońskiej ustawy zasadniczej poświęcony jest podstawowym prawom, wolnościom i obowiązkom obywatelskim. Znajdziemy nim typowy katalog dla państw demokratycznych, m.in. równość wobec prawa, nienaruszalność życia rodzinnego i prywatnego, swoboda poruszania się, prawo do zgromadzeń czy wolność wyznania. W całej treści Konstytucji znajdujemy żadnego zapisu stanowiącego o dostępie do Internetu dla każdego obywatela.

Zbliżony zapis znajduje się w akcie prawnym niższego rzędu – ustawie o informacji publicznej z roku 2000. Zgodnie z jej art. 33, „Każdy musi mieć możliwość swobodnego dostępu do informacji publicznej w bibliotekach publicznych przez Internet, zgodnie z procedurą określoną w ustawie o bibliotekach publicznych”. Wspomniana ustawa o bibliotekach publicznych stanowi, iż każdy może korzystać z usług bibliotecznych (art. 15) z wyjątkiem osób, które nie dotrzymały zobowiązań wobec biblioteki, czyli np. nie zwróciły książki w terminie. Co więcej, do podstawowych usług świadczonych przez biblioteki zalicza się: korzystanie na miejscu z jej zbiorów, a także ich wypożyczenie do domu oraz dostęp do informacji publicznej za pośrednictwem publicznej sieci danych. Powyższe usługi są bezpłatne.

W przypadku dużej liczby chętnych do skorzystania z internetu w celu uzyskania dostępu do informacji publicznej biblioteka jest zobowiązania do wstępnej rejestracji zainteresowanych. Ponadto pracownik biblioteki ma obowiązek pomagać osobom fizycznym w uzyskiwaniu dostępu do stron internetowych władz lokalnych i samorządowych.

Wypowiedź Władysława Kosiniaka-Kamysza uznajemy za manipulację, ponieważ Estonia ma zagwarantowany dostęp do Internetu dla każdego obywatela w bibliotekach publicznych. Prawo to zostało jednak ustanowione za pomocą ustawy, a nie Konstytucji.

Cyfryzacja w Estonii

Według najnowszych danych Eurostatu w roku 2019 w Estonii 80 procent obywateli używa internetu do kontaktu z organami władzy publicznej, co jest siódmym wynikiem wśród państw UE. Co więcej, w bałtyckim państwie stosuje się od wielu lat elektroniczny dowód osobisty, za pomocą którego można załatwić wiele spraw, takich jak: elektroniczne recepty, ubezpieczenia zdrowotne, zeznania podatkowe czy głosowanie elektroniczne. Estonia jest pierwszym krajem na świecie, w którym dopuszczono możliwość głosowania przez Internet w wyborach (pierwsze takie głosowanie odbyło się w 2005 roku). Jest również jednym z pierwszych państw, w których uznano ważność podpisów elektronicznych na równi z podpisami ręcznymi. Ustawa w tej sprawie weszła w życie w grudniu 2000 roku.