Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
4 min czytania
Sprawdzamy wypowiedzi polityków i osób publicznych pojawiające się w przestrzeni medialnej i internetowej. Wybieramy wypowiedzi istotne dla debaty publicznej, weryfikujemy zawarte w nich informacje i przydzielamy jedną z pięciu kategorii ocen.
4 min czytania
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska straciła odporność zbiorową na odrę?
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Czy Polska straciła odporność zbiorową na odrę?
Już w tej chwili straciliśmy tą zbiorową odporność na odrę.
Prawda
Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:
- istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację,
- zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi,
- dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.
Prawda
Wypowiedź uznajemy za zgodną z prawdą, gdy:
- istnieją dwa wiarygodne i niezależne źródła (lub jedno, jeśli jest jedynym adekwatnym z punktu widzenia kontekstu wypowiedzi) potwierdzające zawartą w wypowiedzi informację,
- zawiera najbardziej aktualne dane istniejące w chwili wypowiedzi,
- dane użyte są zgodnie ze swoim pierwotnym kontekstem.
- Zdaniem Światowej Organizacji Zdrowia poziom wyszczepialności gwarantujący ochronę przeciw odrze wynosi 95 proc.
- W roku 2017 odsetek osób zaszczepionych przeciw odrze pierwszą dawką spadł poniżej 95 proc. Poziomu tego nie osiągnięto również w roku 2018 i 2019.
- W roku 2019 odnotowano 1 492 przypadki zachorowania na odrę. W latach 2010–2016, gdy wyszczepialność wynosiła co najmniej 95 proc., liczba zachorowań wahała się od 13 do 133.
- Zdaniem Państwowego Zakładu Higieny (PZH) wzrost zachorowań na odrę związany jest z systematycznie obniżającym się odsetkiem osób zaszczepionych.
- Według danych PZH w latach 2010–2019 liczba osób uchylających się od obowiązkowych szczepień dzieci i młodzieży wzrosła czternastokrotnie, z 3 437 do 48 609.
Czym jest odporność stadna?
Odporność zbiorowa (ang. herd immunity), zwana również odpornością stadną bądź populacyjną, to ochrona uzyskana poprzez wcześniejszy kontakt z patogenem lub poprzez szczepienie. Zaistnienie w populacji odporności zbiorowej powoduje, że osoby niezaszczepione/nieodporne na patogen nie są narażone na zakażenie z uwagi na brak dostatecznie częstego występowania w zbiorowości czynników chorobotwórczych. Należy pamiętać, że to charakterystyka samego patogenu (zjadliwość czy transmisyjność) wpływa na zaistnienie odporności zbiorowej w populacji.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, aby odporność stadną nabywać poprzez szczepienia. W przypadku odry poziom wyszczepialności gwarantujący ochronę szacuje się na 95 proc. populacji.
Szczepienia na odrę w Polsce
Według danych zebranych przez Państwowy Zakład Higieny program szczepień przeciw odrze początkowo cieszył się umiarkowaną akceptacją wśród rodziców i lekarzy. Jak podaje PZH, wyszczepialność na odrę w roku 1978, a więc trzy lata po wprowadzeniu obowiązkowego szczepienia dzieci (13-15 miesiąc życia) wynosiła 50 proc., a udział zaszczepionych dzieci w następnych latach sukcesywnie rósł. W roku 1980 wyniósł 76 proc., 8 lat później 79 proc.
W latach 90. XX wieku odsetek zaszczepionych osiągnął wymagane 95 proc. Od roku 2010 obserwuje się jednak spadek liczby zaszczepionych dzieci. W latach 2017–2019 stan zaszczepienia na odrę spadł poniżej granicy gwarantującej ochronę. Prezentuje to poniższa grafika:
Źródło: PZH
Zachorowania na odrę
W latach 2010–2016, gdy poziom wyszczepialności pierwszą dawką był na poziomie co najmniej 95 proc., liczba potwierdzonych przypadków choroby wahała się w przedziale od 13 do 133 w skali roku. Poniżej prezentujemy liczbę zachorowań na odrę w latach 2010–2016:
- rok 2010: 13,
- rok 2011: 38,
- rok 2012: 70,
- rok 2013: 84,
- rok 2014: 110,
- rok 2015: 48,
- rok 2016: 133.
Zgodnie ze statystykami PZH w 2019 roku na odrę zachorowały 1 492 osoby, co oznaczało czterokrotny wzrost w porównaniu do roku 2018, w którym potwierdzono 339 przypadków. Z kolei między rokiem 2017 a 2018 odnotowano pięciokrotny wzrost zachorowań – z 63 do wspomnianych 339.
Zdaniem PZH na wzrost zakażeń wpływa spadający odsetek zaszczepionych dzieci:
„Epidemiczny wzrost zachorowań w 2019 r. wystąpił po blisko 10-letnim okresie, w którym choroba była bardzo dobrze kontrolowana, bliska eliminacji. Taki epidemiczny wzrost zachorowań na odrę jest związany z systematycznie obniżającym się odsetkiem zaszczepionych dwoma dawkami szczepionki MMR przeciw odrze, śwince i różyczce. Dzieci stanowią rezerwuar wirusa i nawet jeżeli mają niewiele objawów i nie są rejestrowane poronne zachorowania to one warunkują utrzymanie się epidemii”.
Zwraca się także uwagę na wzrastającą liczbę uchyleń od obowiązkowych szczepień dzieci i młodzieży. W latach 2010–2019 liczba ta wzrosła aż czternastokrotnie.
Źródło: PZH
W roku 2020 odnotowano kolejny wzrost odmów szczepień. Od stycznia do października potwierdzono już ponad 50 tys. odmów, w porównaniu z 48 tys. w całym 2019 roku.
Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.
Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci
Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej
Sprawdź!
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
