Kontekst wypowiedzi

26 sierpnia Gabriela Morawska-Stanecka gościła w programie „24 Pytania – Rozmowa Poranka” w Polskim Radiu. W czasie audycji przekonywała, że w związku z rozpoczynającym się kryzysem migracyjnym Polska powinna skorzystać z pomocy Frontexu. Zdaniem wicemarszałek Senatu pomoc europejskiej agencji mogłaby się okazać pomocna również podczas realizowania procedury odstawiania ludzi, których wnioski o udzielenie azylu w Polsce spotkałyby się z odmową. – Wszyscy powinni się w to zaangażować, a jeżeli na terenie naszego kraju jest wyspecjalizowana agencja europejska, to powinniśmy z tej pomocy skorzystać – oceniła Gabriela Morawska-Stanecka.

Migranci na granicy białoruskiej

Na granicach Litwy, Łotwy i Polski z Białorusią latem br. pojawiły się grupy osób z krajów trzecich, przede wszystkim z Azji, ale również z Afryki, które próbowały przekroczyć te granice. Na granicy polsko-białoruskiej osoby próbujące nielegalnie ją przekraczać pojawiły się nieco później, ale również w liczbach idących w setki. Ponieważ kwestia dotyczy zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, Litwa, Łotwa i Polska są uprawnione do zwrócenia się o pomoc Frontexu.

Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex) to instytucja powołana do życia rozporządzeniem Rady UE w 2004 roku, w sytuacji rosnącej presji migracyjnej na granice zewnętrzne Unii Europejskiej. Frontex udziela wsparcia w zakresie techniki, administracji i koordynacji straży granicznej krajów członkowskich, ale jej nie zastępuje. Innymi słowy, nie ma „wojsk” Frontexu, jest to raczej organizacja sztabowa. Siedziba Frontexu znajduje się w Warszawie.

Frontex na granicy białoruskiej

1 lipca br. Frontex poinformował, że udzieli wsparcia władzom Litwy i Łotwy. Oba państwa złożyły wnioski o pomoc jeszcze w czerwcu. Litwa i Łotwa zyskały znaczne wsparcie techniczne w postaci samochodów patrolowych i helikopterów oraz grupy pracowników.

Władze Polski nie wystąpiły jak dotąd o pomoc Frontexu, choć były do tego zachęcane ze względów humanitarnych. 20 sierpnia w rozmowie z Polską Agencją Prasową rzecznik Frontexu Piotr Świtalski poinformował, że Polska nie zwróciła się do tej pory do agencji o pomoc na granicy polsko-białoruskiej. Zapewnił też, że Frontex jest gotowy włączyć się w działania, kiedy tylko polskie władze o to poproszą.

– Jesteśmy przygotowani na udzielenie pomocy wszędzie tam, gdzie państwa członkowskie poproszą nas o pomoc. Na chwilę obecną oficerowie łącznikowi oraz pogranicznicy Frontexu są w stałym kontakcie z oficerami polskiej straży granicznej i regularnie wspierają polską straż na przejściach granicznych – poinformował Świtalski.

19 sierpnia podpor. Anna Michalska, rzeczniczka Straży Granicznej, odnosząc się do sytuacji na granicy polsko-białoruskiej, poinformowała, że obecnie polska Straż Graniczna nie potrzebuje pomocy ze strony Frontexu czy innych państw na wschodniej granicy.

24 września informację o tym, że Polska dalej nie zwróciła się o pomoc do Frontexu, potwierdził rzecznik prasowy Komisji Europejskiej. Jak podaje Reuters, urzędniczka UE ds. migracji, Ylva Johnasson chciała omówić z Polską kwestie takie jak pomoc finansowa, a także rozmieszczenie Frontexu i wizytę ekspertów UE w strefie przygranicznej. Polskie Ministerstwo Spraw Wewnętrznych poinformowało tego samego dnia na Twitterze, że nie zaplanowało rozmowy między Johansson a ministrem spraw wewnętrznych Mariuszem Kamińskim. Resort nie odpowiedział na prośbę Reutera o komentarz.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.