W 2018 r. do Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych wpłynęły 293 sprawy, z czego rozpatrzono 80, a 213 pozostało do rozpatrzenia na kolejny rok. Jako że polityk pomylił się w swojej wypowiedzi nieznacznie, oceniamy wypowiedź jako prawdę. 

Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych została powołana nową Ustawą o Sądzie Najwyższym z 8 grudnia 2017 r., która zastąpiła Ustawę o Sądzie Najwyższym z 23 listopada 2002 r. Ustawa o SN z 2017 r. to inicjatywa Prezydenta RP Andrzeja Dudy, który wcześniej, w lipcu 2017 r., zawetował ustawę o SN autorstwa Prawa i Sprawiedliwości. Nowa Ustawa o SN weszła w życie 3 kwietnia 2018 r. i wprowadziła szereg zmian. Jedną z nich było powołanie dwóch nowych izb. Obok Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych powstała także Izba Dyscyplinarna. Zlikwidowano natomiast Izbę Wojskową, której kompetencje przejęła Izba Karna. Przypomnijmy, że poza wspomnianymi powyżej Izbami w SN istnieją także Izba Cywilna oraz Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.  

Zgodnie z art. 26 ustawy: 

Do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych należy rozpatrywanie skarg nadzwyczajnych, rozpoznawanie protestów wyborczych i protestów przeciwko ważności referendum ogólnokrajowego i referendum konstytucyjnego oraz stwierdzanie ważności wyborów i referendum, inne sprawy z zakresu prawa publicznego, w tym sprawy z zakresu ochrony konkurencji, regulacji energetyki, telekomunikacji i transportu kolejowego oraz sprawy, w których złożono odwołanie od decyzji Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, a także skargi dotyczące przewlekłości postępowania przed sądami powszechnymi i wojskowymi oraz Sądem Najwyższym

Z kolei Izba Dyscyplinarna będzie badać w I i II instancji sprawy dyscyplinarne sędziów SN i sędziów sądów powszechnych i wojskowych, w których zarzuca się im przewinienie dyscyplinarne będące jednocześnie przestępstwem. Bada też ona odwołania od uchwał KRS. Izba rozpatruje także odwołania od orzeczeń I instancji sędziowskich sądów dyscyplinarnych i sądów innych zawodów prawniczych.

Inną ważną zmianą jest wprowadzenie instytucji skargi nadzwyczajnej, która została zawarta w art. 89 nowej ustawy. Skargę nadzwyczajną można wnieść od prawomocnego orzeczenia sądu powszechnego lub sądu wojskowego kończącego postępowanie w sprawie, jeżeli jest to konieczne dla zapewnienia praworządności i sprawiedliwości społecznej oraz: 

• orzeczenie narusza zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji,
• orzeczenie w sposób rażący narusza prawo przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie,
• zachodzi oczywista sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego

Orzeczenie nie może być uchylone lub zmienione w trybie innych nadzwyczajnych środków zaskarżenia.

Skargę nadzwyczajną może wnieść Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Obywatelskich, a także, w zakresie swojej właściwości:

• Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej, 
• Rzecznik Praw Dziecka, 
• Rzecznik Praw Pacjenta, 
• Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, 
• Rzecznik Finansowy,
• Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Skargę nadzwyczajną wnosi się w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie roku od dnia ich rozpoznania. Jeżeli od uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia upłynęło 5 lat, a orzeczenie wywołało nieodwracalne skutki prawne lub przemawiają za tym zasady lub wolności i prawa człowieka i obywatela określone w Konstytucji, Sąd Najwyższy może ograniczyć się do stwierdzenia wydania zaskarżonego orzeczenia z naruszeniem prawa oraz wskazania okoliczności, z powodu których wydał takie rozstrzygnięcie.

Nowa ustawa przewiduje też przechodzenie sędziów SN w stan spoczynku po ukończeniu 65. roku życia, z możliwością przedłużania przez prezydenta RP. Poprzednio ten wiek wynosił 70 lat.