Wypowiedź Roberta Biedronia oceniamy jako manipulację, ponieważ przytoczone przez niego 700 zł, analizując pod kątem kwoty brutto, odnosi się w przybliżeniu jedynie do dwóch rodzajów zasiłku: dla bezrobotnych mających staż pracy mniejszy niż pięć lat i tylko w okresie do pierwszych trzech miesięcy oraz bezrobotnych ze stażem od pięciu do dwudziestu lat, w okresie po trzech miesiącach posiadania prawa do świadczenia. 

Jeśli natomiast przeanalizujemy kwoty netto, słowa polityka odnoszą się jedynie do grupy bezrobotnych mających staż pracy powyżej dwudziestu lat i w okresie po trzech miesiącach posiadania prawa do świadczenia. Robert Biedroń błędnie zatem zasugerował, że kwota 700 zł jest uniwersalną wysokością zasiłku dla bezrobotnych w Polsce. Wysokość zasiłku zmienia się w zależności od przyjętego kryterium, a tych jest łącznie sześć. Zasiłkiem 700 zł objęta jest też tylko część bezrobotnych. 

Kwota świadczenia a staż pracy i czas pobierania zasiłku

Zgodnie ze stanem prawnym na 27 grudnia 2019 roku wysokość zasiłku dla bezrobotnych w 2020 roku kształtuje się następująco:

1. do pięciu lat stażu pracy:

• w okresie pierwszych trzech miesięcy 689,20 zł brutto i 603,17 zł netto,
• w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku 541,10 zł brutto i 483,49 zł netto;

2. od pięciu do dwudziestu lat stażu pracy:

• w okresie pierwszych trzech miesięcy 861,40 zł brutto i 741,87 zł netto,
• w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku 676,40 zł brutto i 592,52 zł netto;

3. powyżej dwudziestu lat stażu pracy:

• w okresie pierwszych trzech miesięcy 1 033,70 zł brutto i 880,67 zł netto,
• w okresie kolejnych miesięcy posiadania prawa do zasiłku 811,70 zł brutto i 701,65 zł netto.

Powyższe kwoty obowiązują od stycznia do czerwca, kiedy zasiłki zostaną zwaloryzowane. To, czy wysokość zasiłku będzie wyższa w drugiej połowie roku, okaże się w maju.

Warunki nabycia prawa do zasiłku dla bezrobotnych

Zasiłek z powiatowego urzędu pracy można uzyskać po zarejestrowaniu się jako osoba bezrobotna, dla której nie ma propozycji odpowiedniej pracy, stażu, przygotowania zawodowego dorosłych, szkolenia, prac interwencyjnych lub robót publicznych, oraz po spełnieniu wymagań niezbędnych do jego otrzymania. Warunkiem tym jest bycie zatrudnionym i osiągnięcie wynagrodzenia w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w okresie osiemnastu miesięcy bezpośrednio poprzedzających dzień zarejestrowania łącznie przez okres co najmniej 365 dni. W okresie tym nie uwzględnia się okresów urlopów bezpłatnych trwających łącznie dłużej niż trzydzieści dni. Należy pamiętać, że wymiar etatu nie ma znaczenia, istotne jest tylko wynagrodzenie – musi być co najmniej minimalne.

Od pobieranej minimalnej kwoty wynagrodzenia za pracę muszą być ponadto pobierane składki na Fundusz Pracy. Przewidziano jednak kilkanaście wyjątków od tego warunku, np. sytuację, kiedy pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne są zwolnieni z obowiązku opłacania składki na Fundusz Pracy za zatrudnionych pracowników powracających z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego w okresie trzydziestu sześciu miesięcy, licząc od pierwszego miesiąca po powrocie.

Do 365 dni uprawniających do zasiłku zaliczane są okresy:

• zasadniczej służby wojskowej,
• urlopu wychowawczego (udzielonego na podstawie odrębnych przepisów),
• pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy lub służby,
• pobierania renty rodzinnej w przypadku, gdy nastąpił zbieg prawa do tej renty z prawem do renty z tytułu niezdolności do pracy i wybrano pobieranie renty rodzinnej,
• sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem,
• pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, jeżeli utrata prawa do nich była spowodowana śmiercią osoby, nad którą sprawowana była opieka,
• inne okresy, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i Fundusz Pracy, jeżeli podstawę wymiaru składki stanowiła kwota wynosząca co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę,
• za które przyznano odszkodowanie z tytułu niezgodnego z przepisami rozwiązania przez pracodawcę stosunku pracy lub stosunku służbowego oraz okres, za który wypłacono pracownikowi odszkodowanie z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
• świadczenia usług na podstawie umowy uaktywniającej (zlecenie niani sprawowania opieki nad dzieckiem).

Okres pobierania zasiłku wynosi albo 180, albo 365 dni. Pierwszy przedział czasowy odnosi się osób mieszkających na obszarze powiatu, którego stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku nie przekraczała 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju.

Natomiast, by pobierać zasiłek przez 365 dni, osoba musi spełnić następujące warunki:

• mieszkać na obszarze powiatu, którego stopa bezrobocia w dniu 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku przekraczała 150 proc. przeciętnej stopy bezrobocia w kraju (plik z informacjami na temat stóp bezrobocia w poszczególnych powiatach do pobrania tutaj),
• być powyżej 50. roku życia oraz posiadać co najmniej 20-letni okres uprawniający do zasiłku,
• mieć na utrzymaniu co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat oraz małżonka będącego także osobą bezrobotną, która utraciła prawo do zasiłku z powodu upływu okresu jego pobierania,
• samotnie wychowywać co najmniej jedno dziecko w wieku do 15 lat.

Podsumowanie

Robert Biedroń błędnie zasugerował, że kwota 700 zł jest uniwersalną wysokością zasiłku dla bezrobotnych w Polsce. Tymczasem suma pobieranego świadczenia uzależniona jest od kilku czynników i tylko w części kategorii wynosi tyle, ile podał polityk. Biedroń nie określił również, czy miał na myśli kwotę brutto czy netto. W związku z tym jego wypowiedź oceniamy jako manipulację.