Kwestia ilości zajęć obowiązkowych dla uczniów publicznych szkół podstawowych została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 marca 2017 r. w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół oraz w załączniku do tego aktu prawnego (Dz.U. z 2017 r., poz. 703).

Zgodnie z Załącznikiem nr 1 – Ramowym planem nauczania dla szkoły podstawowej, w tym szkoły podstawowej specjalnej, z wyjątkiem szkoły podstawowej specjalnej dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, tygodniowy wymiar godzin wynosi odpowiednio:

• w klasie I – 20 godzin,
• w klasie II – 20 godzin,
• w klasie III – 20 godzin,
• w klasie IV – 24 godziny,
• w klasie V – 25 godzin,
• w klasie VI – 25 godzin,
• w klasie VII – 32 godziny,
• w klasie VIII – 31 godzin.

Ponadto, ramowy plan nauczania przewiduje godziny do dyspozycji dyrektora szkoły w wymiarze 2 godzin tygodniowo podczas trzyletniego okresu nauczania (w klasach I-III) oraz 3 godzin tygodniowo podczas pięcioletniego okresu nauczania (w klasach IV-VIII).

Załącznik nr 3 do przywołanego rozporządzenia wskazuje na minimum 20 godzin doradztwa zawodowego w dwuletnim okresie nauczania (po 10 w każdym roku).

W oddziałach dwujęzycznych na etapie nauczania w klasie VII i VIII uczniowie mają dodatkowo po 2 dodatkowe godziny na nauczanie języka obcego nowożytnego, będącego drugim językiem nauczania w oddziałach tego typu (Załącznik nr 1).

W analizowanym wywiadzie, Anna Zalewska poruszyła także kwestię zajęć religii i etyki. Wymiar godzin zajęć religii lub etyki określają przepisy wydane na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2018 r., poz. 1457  t.j.), czyli rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 kwietnia 1992 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach (Dz.U. z 1992 r., nr 36, poz. 155 z późn. zm.). Zgodnie z § 1 przywołanego rozporządzenia, w publicznych szkołach podstawowych naukę religii i etyki organizuje się na życzenie rodziców albo pełnoletnich uczniów. Wymiar lekcji religii – zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia – wynosi dwie godziny lekcyjne tygodniowo, z kolei tygodniowy wymiar godzin etyki ustala dyrektor szkoły (§ 8 ust. 2 rozporządzenia).

Minister Zalewska w wywiadzie zwróciła także uwagę na odmienną sytuację uczniów klas sportowych. Wymiar godzin zajęć sportowych w oddziałach i szkołach sportowych oraz oddziałach i szkołach mistrzostwa sportowego określają przepisy wydane na podstawie art. 18 ust. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r., poz. 996, t.j. z późn. zm.), a więc rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 marca 2017 r. w sprawie oddziałów i szkół sportowych oraz oddziałów i szkół mistrzostwa sportowego (Dz.U. z 2017 r., poz. 671). Zgodnie z § 9 ust. 1 przywołanego rozporządzenia, obowiązkowy tygodniowy wymiar godzin zajęć sportowych wynosi co najmniej 10 godzin w oddziałach sportowych i szkołach sportowych oraz co najmniej 16 godzin w oddziałach mistrzostwa sportowego i szkołach mistrzostwa sportowego, choć ostateczny wymiar obowiązkowego tygodniowego wymiaru godzin zajęć sportowych ustala dyrektor szkoły w porozumieniu z organem prowadzącym szkołę.

Anna Zalewska podczas analizowanego wywiadu poruszyła także kwestię fakultatywnego charakteru wychowania do życia w rodzinie. Wymiar godzin przeznaczonych na realizację tych zajęć określają przepisy wydane na podstawie art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży (Dz.U. z 1993 r., nr 17, poz. 78, z późn. zm.), czyli rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 sierpnia 1999 r. w sprawie sposobu nauczania szkolnego oraz zakresu treści dotyczących wiedzy o życiu seksualnym człowieka, o zasadach świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa, o wartości rodziny, życia w fazie prenatalnej oraz metodach i środkach świadomej prokreacji zawartych w podstawie programowej kształcenia ogólnego (Dz.U. z 2014 r., poz. 395, t.j. z późn. zm.). Zgodnie z § 1 ust. 2 oraz § 3 ust. 1 przywołanego rozporządzenia, zajęcia z wychowania do życia w rodzinie w publicznych szkołach podstawowych są realizowane w klasach IV-VIII, w każdym roku szkolnym, dla uczniów poszczególnych klas, po 14 godzin (w tym po 5 godzin z podziałem na grupy dziewcząt i chłopców). Rodzic niepełnoletniego ucznia (a także pełnoletni uczeń) ma prawo – zgodnie z § 4 – złożyć pisemną rezygnację z udziału ucznia w zajęciach.

Analizując ramowy plan nauczania warto zwrócić uwagę na inne, “nieobowiązkowe” typy zajęć, które zostały w nim uwzględnione. Są to:

• zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, które są realizowane zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018, poz. 996, t.j. z późn. zm.). Zgodnie z wydanym na podstawie przywołanej delegacji ustawowej rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2017 r., poz. 1591, z późn. zm.), wymiar godzin zajęć z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej ustala każdorazowo dyrektor szkoły lub – w przypadku ucznia posiadającego orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego – zespół nauczycieli i specjalistów.
• nauczanie języka mniejszości narodowej lub etnicznej, języka regionalnego oraz własnej historii i kultura, a także geografii państwa, z którego obszarem kulturowym utożsamia się mniejszość narodowa, którego zasady określają przepisy wydane na podstawie art. 13 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2018 r., poz. 1457  t.j.), a więc rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków i sposobu wykonywania przez przedszkola, szkoły i placówki publiczne zadań umożliwiających podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i językowej uczniów należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym (Dz.U. z 2017 r., poz. 1627).
• dodatkowe zajęcia edukacyjne oraz zajęcia języka migowego, które są realizowane w przypadku przyznania przez organ prowadzący szkołę godzin na realizację tych zajęć, zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 2 i 3 przywołanego na wstępie rozporządzenia w sprawie ramowych planów nauczania.

Anna Zalewska przywołuje prawdziwe dane dotyczące wymiaru obowiązkowych zajęć edukacyjnych na każdym z etapów edukacji w publicznej szkole podstawowej, dlatego też jej wypowiedź uznajemy za prawdziwą. Warto jednak pamiętać, że ostateczny wymiar godzin edukacyjnych – zarówno tych obowiązkowych, jak i nieobowiązkowych – jest wypadkową specyfiki oddziału lub szkoły, do której uczęszcza uczeń, decyzji dyrektora szkoły lub organu prowadzącego, a także indywidualnych potrzeb każdego ucznia (skutkujących np. uczęszczaniem na zajęcia z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej).