Strona główna Wypowiedzi Inwestycje w sieci przesyłowe. Co się działo przez ostatnie 8 lat?

Inwestycje w sieci przesyłowe. Co się działo przez ostatnie 8 lat?

Inwestycje w sieci przesyłowe. Co się działo przez ostatnie 8 lat?

Klaudia Jachira

Posłanka
Zieloni

Przez ostatnie 8 lat nie było inwestowane w sieci przesyłowe. Rząd nie inwestował.

Wieczorny Express, 03.10.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

Wieczorny Express, 03.10.2023

Fałsz

Wypowiedź uznajemy za fałsz, gdy:  

  • nie jest zgodna z żadną dostępną publicznie informacją opartą na reprezentatywnym i wiarygodnym źródle,  
  • jej autor przedstawia nieaktualne informacje, którym przeczą nowsze dane, zawiera szczątkowo poprawne dane, ale pomija kluczowe informacje i tym samym fałszywie oddaje stan faktyczny.  

Sprawdź metodologię

  • Tylko w latach 2020–2022 wybudowano 1 746 km nowych linii i zmodernizowano 742 km starych linii sieci przesyłowych.
  • W 2015 roku rząd Ewy Kopacz uchwalił ustawę o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych. Ustawa ta zawierała 23 projekty inwestycyjne, których oddanie zaplanowano najpóźniej na 2025 rok.
  • W 2017 roku, za pierwszej kadencji rządów PiS, rozszerzono tę ustawę o kolejne 5 projektów.
  • W lipcu 2023 roku została przyjęta nowelizacja, która znacznie zwiększyła liczbę projektów inwestycyjnych. Obecnie w załączniku do ustawy znajduje się 85 projektów inwestycji w sieci przesyłowe oraz 81 inwestycji towarzyszących dla sieci o mniejszym napięciu.
  • Nieprawdą jest, że od 8 lat nie było w Polsce inwestycji w sieci przesyłowe. Z tego powodu wypowiedź Klaudii Jachiry oceniamy jako fałsz.

Aktualizacja 19.10.2023

  • Otrzymaliśmy odpowiedź od Ministerstwa Klimatu i Środowiska, które potwierdziło nasze ustalenia w sprawie inwestycji w sieci przesyłowe realizowanych przez PSE.
  • Po publikacji naszej analizy otrzymaliśmy wiadomość od PSE. Spółka dostarczyła nam informacji, które pozwoliły poszerzyć analizę o dodatkowy wątek inwestycji w sieci niskiego napięcia i sieci dystrybucyjne, do których zazwyczaj podłączane są OZE.

Koniec aktualizacji 19.10.2023

Debata o klimacie w „Super Expressie”

3 października w „Super Expressie” odbyła się debata na temat klimatu pomiędzy przedstawicielką Zielonych – Klaudią Jachirą a rzeczniczką Konfederacji – Anną Bryłką.

Na początku rozmowy posłanka Zielonych przedstawiła zieloną energię jako tańszą alternatywę dla konwencjonalnych źródeł energii. Posłanka jednocześnie podkreśliła, że potrzebne jest podjęcie działania jak najszybciej. Zarzuciła przy tym rządowi, że przez 8 lat nic nie zrobił w tej sprawie.

Posłanka odniosła się przy tym do prosumentów, czyli osób, które produkują energię z odnawialnych źródeł energii i które według niej nie mogą się podłączyć pod nowe linie.

Czym są sieci przesyłowe?

Na samym początku warto wyjaśnić, czym są sieci przesyłowe. Najprościej mówiąc, są to sieci, które służą do przesyłania energii wyprodukowanej w elektrowniach do konsumentów. W Polsce mamy 3 rodzaje sieci:

  • od 220 do 400 kV (tzw. najwyższe napięcia) –  do przesyłania energii na duże odległości,
  • 110 kV (tzw. wysokie napięcie) – do przesyłania energii na odległości nieprzekraczające kilkudziesięciu kilometrów,
  • od 10 do 30 kV (tzw. średnie napięcie) –  stosowane w lokalnych liniach rozdzielczych.

Warto zaznaczyć, że nie ma możliwości magazynowania energii elektrycznej. Nadwyżki energii muszą być przesyłane w inne miejsca, gdzie jest na nie zapotrzebowanie. Z tej przyczyny rozbudowana i nowoczesna sieć przesyłowa jest gwarantem swobodnego przepływu nadwyżek energii.

W 2015 roku PO uchwaliło ustawę o inwestycjach w sieci przesyłowe

Ustawa o przygotowaniu i realizacji strategicznych inwestycji w zakresie sieci przesyłowych została przygotowana i weszła w życie pod koniec rządów Platformy Obywatelskiej, we wrześniu 2015 roku. 

W załączniku do ustawy, który przedstawiał wykaz strategicznych inwestycji w sieci przesyłowe, znalazły się 23 pozycje. Zakończenie realizacji tych inwestycji przewidziano najpóźniej na koniec roku 2025 (Uzasadnienie pkt. 10).

PiS nowelizował ustawę w 2017 i 2023 roku

W lutym 2017 roku, czyli za pierwszej kadencji rządów PiS, parlament znowelizował ustawę, rozszerzając liczbę projektów z 23 do 28. Dodatkowo zmieniona została nazwa projektu nr 23 z „modernizacji linii Blachownia – Łagisza” na „budowa lub przebudowa linii Blachownia – Łagisza”.

Kolejna nowelizacja została wprowadzona na mocy ustawy z 7 lipca 2023 roku. Rozszerzyła ona znacznie liczbę projektów inwestycyjnych. Obecnie w ustawie znajduje się 85 pozycji dotyczących sieci przesyłowych oraz 81 inwestycji towarzyszących. Te drugie odnoszą się do linii o niższym napięciu.

Pierwotnie został także wydłużony termin inwestycji do roku 2030 (art. 35 ust 2), jednakże w najnowszej wersji ustawy przepis ten zniknął.

Rośnie liczba i długość sieci przesyłowych

Na stronie Polskich Sieci Elektroenergetycznych opublikowano interaktywną mapę inwestycji, na której można porównać zarchiwizowaną mapę ze stycznia 2022 roku z aktualną mapą z października 2023 roku. Na poniższej grafice, za pomocą suwaka, można zobaczyć zmianę: czerwonym kolorem są zaznaczone inwestycje w przygotowaniu, natomiast zielonym – w budowie.

Źródło: PSE

Oprócz mapy dotarliśmy także do archiwalnych danych PSE z roku 2018,  z których wynika, że na początku 2018 roku istniało łącznie 258 linii o łącznej długości 14 195 km. Składały się na to:

  • 93 linie o napięciu 400 kV o łącznej długości 6 326 km,
  • 164 linie o napięciu 220 kV o łącznej długości 7 755 km,
  • 1 linia o napięciu 750 kV o długości 114 km.

Z kolei na koniec 2022 roku funkcjonowało już 303 linii o łącznej długości 15 964 km, w skład których wchodzą:

  • 131 linii o napięciu 400 kV o łącznej długości 8 562 km,
  • 171 linii o napięciu 220 kV o łącznej długości 7 288 km
  • 1 linia o napięciu 750 kV o długości 114 km.

Inwestycje rozplanowano do roku 2036

raporcie PSE dotyczącym planów inwestycyjnych do roku 2036 znaleźć możemy także dane dotyczące nakładów inwestycyjnych oraz efektów inwestycji od roku 2005. Okazuje się, że w latach 2020–2022 nakłady na inwestycje w sieci przesyłowe wyniosły prawie 3,35 mld zł.

Z raportu PSE wynika, że w okresie 2020–2022 wybudowano 1 746 km nowych linii. Jednocześnie zmodernizowane zostały kolejne 742 km. Poza tym powstała 1 nowa stacja elektroenergetyczna, a 18 zostało zmodernizowanych. 

W ramach długoletniej strategii PSE zakłada, że do 2036 roku zrealizuje następujące cele: 

  • wykonanie 252 sieciowych zadań inwestycyjnych,
  • wybudowanie 5 225 km torów linii 400 kV,
  • wybudowanie 775 km linii HVDC,
  • wykonanie 27 nowych i 110 modernizowanych stacji elektroenergetycznych,
  • osiągnięcie bieżącej wartości nakładów inwestycyjnych na poziomie 61,8 mld zł.

W celu potwierdzenia naszych ustaleń zwróciliśmy się z prośbą o komentarz do Ministerstwa Klimatu. Czekamy na odpowiedź i opublikujemy ją w aktualizacji.

Aktualizacja 19.10.2023

Ministerstwo potwierdza, że PSE inwestuje w rozwój sieci energetycznych

Otrzymaliśmy odpowiedź od Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Ministerstwo potwierdziło nasze ustalenia i podkreśliło, że w Polsce są podejmowane inwestycje w rozwój sieci elektroenergetycznych. Głównym podmiotem odpowiedzialnym za realizację inwestycji są Polskie Sieci Elektroenergetyczne, m.in. w ramach Planu rozwoju systemu Przesyłowego, o którym pisaliśmy powyżej. 

Wśród głównych priorytetów na lata 2021-2030 Ministerstwo wymienia: wyprowadzenie mocy z istniejących źródeł wytwórczych i przyłączanie nowych mocy, w tym bloków jądrowych oraz elektrowni wiatrowych na lądzie i morzu. 

Jednym ze źródeł finansowania są środki unijne, z których w latach 2007-2013 oraz 2014-2020 przeznaczono na rozwój sieci energetycznych 3,1 mld złotych, w tym 1,8 mld zł na same sieci przesyłowe.

Sieci energetyczne i sieci dystrybucyjne

Po publikacji naszej analizy otrzymaliśmy wiadomość od Polskich Sieci Elektroenergetycznych. Serdecznie za nią dziękujemy, ponieważ pozwoliła poszerzyć naszą analizę o dodatkowy wątek. PSE zwróciło uwagę na fakt, że infrastruktura przesyłowa obejmuje nie tylko opisaną przez nas sieć najwyższych napięć, ale również sieci niższego napięcia, które składają się na sieć dystrybucyjną.

Za sieć dystrybucyjną odpowiadają operatorzy tej sieci m.in. PGE DystrybucjaTauron Dystrybucja. Z kontekstu wypowiedzi Klaudii Jachiry wynika, że to właśnie sieć dystrybucyjną mogła mieć na myśli. Posłanka mówiła o inwestycjach w kontekście odnawialnych źródeł energii i sytuacji polskich prosumentów (m.in. osób produkujących prąd z fotowoltaiki). OZE w zdecydowanej większości są przyłączane do sieci dystrybucyjnych, a nie przesyłowych.

Informacje dotyczące inwestycji w sieci dystrybucyjne znajdziemy w raportach publikowanych przez Polskie Towarzystwo Przesyłu i Rozdziału Energii Elektrycznej. Dla przykładu z danych na koniec 2022 roku wynika, że nakłady inwestycyjne w 2022 roku wyniosły 8,1 mld zł i były o prawie 1,9 mld zł większe niż w roku 2021. Same nakłady inwestycyjne na budowę nowych sieci i przyłączanie nowych odbiorców wyniosły ponad 4 mld zł.

Koniec aktualizacji 19.10.2023

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter

Pomóż nam sprawdzać, czy politycy mówią prawdę.

Nie moglibyśmy kontrolować polityków, gdyby nie Twoje wsparcie.

Wpłać

Dowiedz się, jak radzić sobie z dezinformacją w sieci

Poznaj przydatne narzędzia na naszej platformie edukacyjnej

Sprawdź!