Debata o rolnictwie. Pojawił się temat jajek

W Kanale Zero debatowano o sytuacji rolników w Polsce i UE. Zorganizowano ją w związku z protestami osób z tej branży, które dotyczą nie tylko Polski, lecz także m.in. Francji czy Włoch. Rolnicy manifestują swoje niezadowolenie z niskiej opłacalności produkcji rolnej i niekontrolowanego ich zdaniem napływu towarów z Ukrainy.

Podczas tej debaty pojawił się również temat sprzedaży jajek. Według wiceministra rolnictwa Michała Kołodziejczaka w większości supermarketów w Polsce nie kupimy już jajek innych niż te z wolnego wybiegu. 

Rodzaje chowu kur niosek. Supermarkety rezygnują z jednego

Prawdą jest to, że supermarkety zaczęły rezygnować ze sprzedaży jajek tzw. trójek, czyli pochodzących z chowu klatkowego. Pisały o tym media (m.in. 1, 2, 3). Jak wskazuje stowarzyszenie Otwarte Klatki, w takim chowie kury nie mają dostępu do światła i świeżego powietrza. Stłoczone są w klatkach o małej przestrzeni do życia i spełniania codziennych potrzeb, o czym również pisze w swoim przewodniku o systemach chowu organizacja Compassion in World Farming.

Klienci nie są jednak zmuszani do zakupu jajek z wolnego wybiegu. W sprzedaży są jeszcze jajka z chowu ściółkowego, czyli „dwójki”. Kury hodowane w ten sposób nie są trzymane w klatkach, ale przebywają w większych, zamkniętych pomieszczeniach i mają dostęp do świeżej wody i pokarmu.

Są jeszcze jajka z chowu ekologicznego (0), w którym kury mają dużą przestrzeń do dyspozycji, mogą swobodnie opuszczać kurnik, skubać trawę, a karmione są ekologiczną karmą. Jest to niejako forma wolnowybiegowa, z tym że jajka z wolnego wybiegu, czyli tzw. jedynki, pochodzą od kur, które są karmione paszą. Cała hodowla musi spełniać szereg wymogów, aby jajka uznano za ekologiczne.

Supermarkety bez jajek „trójek”

W definicji Głównego Urzędu Statystycznego supermarket to „Sklep o powierzchni sprzedażowej od 400 m kw. do 2499 m kw. prowadzący sprzedaż głównie w systemie samoobsługowym, oferujący szeroki asortyment artykułów żywnościowych oraz artykułów nieżywnościowych częstego zakupu”.

Wiele supermarketów, dyskontów i sieci sklepów zrezygnowało już z jajek pochodzących z chowu klatkowego, ale są w nich dostępne wszystkie inne opisane powyżej. Zgodnie z informacjami zbieranymi przez Otwarte Klatki, sieć dyskontów Biedronka już w 2022 roku zakończyła wycofywanie jajek z chowu klatkowego ze swoich sklepów.

Również na 2022 rok zakończenie tego procesu zadeklarowała sieć supermarketów Kaufland. Klienci nie kupią „trójek” także w Makro oraz w sklepach Żabka. Do 2025 roku z jajek z chowu klatkowego całkowicie ma wycofać się sieć dyskontów Lidl (s. 4) i supermarkety Carrefour, Auchan, Dino, Aldi i Społem.

Polacy rezygnują z jajek od kur w klatkach

W 2020 roku Centrum Badawczo-Rozwojowe Biostat na zlecenie Otwartych Klatek przeprowadziło badanie opinii publicznej, pytając Polki i Polaków, co sądzą o klatkowej hodowli kur niosek. Z badań wynika, że ponad 80 proc. ankietowanych uważa, że chów klatkowy kur niosek nie zapewnia zwierzętom odpowiednich warunków do życia.

Podczas zakupu jajek Polacy sprawdzają przede wszystkim datę ich ważności i sposób hodowli kur, od których pochodzi produkt. Jak wynika z badania CBOS z 2018 roku, hodowla jest brana pod uwagę przy zakupie jajek przez 35 proc. Polaków. Na datę ważności patrzyło 32 proc.