Kopciuchy i problem smogu w miastach

Kopciuch to potoczne określenie starego pieca na paliwo stałe, który nie spełnia norm i emituje duże ilości substancji szkodliwych dla zdrowia i środowiska. Te piece są jednym z głównych źródeł smogu, czyli zanieczyszczenia powietrza niebezpiecznymi pyłami i gazami.

W polskich miastach problem smogu jest poważny, zwłaszcza w sezonie grzewczym. Wielu mieszkańców korzysta z pieców na paliwo stałe w celu ogrzewania swoich domów, co przyczynia się do znacznego wzrostu poziomu zanieczyszczenia powietrza. Przy okazji aktualnych wyborów samorządowych weryfikowaliśmy już wypowiedzi Łukasza Gibały i Janusza Chwieruta na temat wymiany kopciuchów w Małopolsce oraz Rafała Trzaskowskiego o piecach w Warszawie.

Ze względu na problem smogu ważne jest prowadzenie działań mających na celu wymianę starych, nieefektywnych pieców na nowoczesne, ekologiczne systemy ogrzewania. Wrocław podjął już kroki w tym kierunku, oferując różne programy wsparcia dla mieszkańców chcących wymienić swoje „kopciuchy”.

Ile kopciuchów we Wrocławiu znajduje się w lokalach należących do miasta?

Zgodnie z informacjami pochodzącymi z badania przeprowadzonego w 2019 roku przez Politechnikę Wrocławską na zlecenie miasta, we Wrocławiu znajdowało się 20 035 lokali ogrzewanych piecami na paliwo stałe, które wymagały wymiany. 

Gdy spojrzymy wyłącznie na lokalne komunalne (czyli budynki w 100 proc. należące do miasta), to w nich znajdowały się dokładnie 4603 kopciuchy. 

Od 2019 roku wymieniono prawie 14 tys. pieców

W przypadku lokali własnościowych piec na paliwo stałe posiadało 8617 mieszkań. Wśród nich znalazły się domy jednorodzinne (5046), budynki wielorodzinne (2784) i małe domy (787). 

Omawiane badanie pochodzi z 2019 roku, wówczas ruszył program wymiany pieców, zatem przedstawione dane są już najprawdopodobniej nieaktualne. Wiemy jednak, że w latach 2019–2023 Wrocław wymienił dokładnie 13 994 piece. Plan na 2024 rok przewiduje wymianę 2257 pieców. 

Ile kopciuchów wymieniono w lokalach komunalnych?

Zgodnie z informacją przedstawioną przez miasto spośród wszystkich wymienionych w tym czasie pieców, 3492 wymieniono w lokalach należących w 100 proc. do miasta. Zgodnie z komunikatem z marca 2024 roku do tej pory miasto realizowało wymiany tylko w tych budynkach. 

Oznacza to, że do wymiany pozostały jeszcze piece w lokalach komunalnych znajdujących się w budynkach w zasobie mieszanym. W 2019 roku było ich 6,8 tys. Miasto zapowiada, że ten proces ruszy w lipcu 2024 roku.

Tym samym, z 11 418 pieców z 2019 roku wymieniono dotychczas 3492. W międzyczasie liczba lokali komunalnych zaczęła spadać. Z raportu o stanie miasta wynika, że w latach 2019–2022 ubyło 2497 lokali gminnych. Nie wiemy, w ilu z nich znajdował się piec na paliwo stałe, więc nie możemy obliczyć, ile pieców pozostało do wymiany.

Urząd potwierdza: zostało 5 tys. pieców

Zwróciliśmy się z wnioskiem o dostęp do informacji publicznej i zapytaliśmy Urząd Miejski Wrocławia o liczbę lokali komunalnych, w których wykorzystuje się piec na paliwo stałe. Z otrzymanej odpowiedzi wynika, że w budynkach 100 proc. gminnych i budynkach wspólnot mieszkaniowych z udziałem gminy znajduje się 5 117 mieszkań z piecami na paliwo stałe. Kolejne 187 lokali jest w budynkach, z którymi zawarto umowę na najem socjalny.