Kontekst wypowiedzi

Prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz była 19 maja gościem programu „Poranek Radia TOK FM”. W trakcie audycji odniosła się do słów premiera Morawieckiego o tym, że samorządy za sprawowania władzy przez Prawo i Sprawiedliwość mają lepsze możliwości wypracowania oszczędności bez obciążania mieszkańców dodatkowymi opłatami. Prezydent przytoczyła dane, które mają pokazywać, że koszty własne samorządu Gdańska, na przykładzie kosztów edukacji publicznej, w ciągu pięciu lat wzrosły o 80 proc., a wsparcie rządu tylko o 30 proc.

Wydatki na edukację w Gdańsku

Wartości podane przez Aleksandrę Dulkiewicz częściowo pokrywają się z danymi zawartymi w prezentacji zatytułowanej „Organizacja roku szkolnego 2020/2021”, dostępnej na stronie Urzędu Miasta Gdańska. Z publikacji wynika, że w 2015 roku z budżetu Gdańska na edukację rzeczywiście przeznaczono 283 460 375 zł, jednak w roku 2020 nie było to 512 mln zł, jak twierdzi prezydent, ale 493 996 310 zł. Oznacza to wzrost o 74,2 proc., a nie o 80 proc.

Kwota pochodząca z budżetu państwa w latach 2015–2020 wzrosła z 437 629 490 zł do 581 668 574 zł, a zatem o 32,9 proc.

Źródło: Urząd Miasta Gdańska

Na stronie Urzędu Miasta Gdańska dostępne są również raporty dotyczące realizacji w kolejnych latach zadań oświatowych w stolicy województwa pomorskiego. Z informacji za rok szkolny 2015/2016 dowiadujemy się, że w 2015 roku z budżetu miasta na edukację przeznaczono 267 042 050 zł, a rządowa subwencja oświatowa wyniosła 418 902 387 zł.

Jeśli wziąć pod uwagę te dane, wzrost wydatków z budżetu miasta wyniósł 84 proc., a z budżetu państwa – 38 proc.

Źródło: Urząd Miasta Gdańska

Ponieważ dane te różnią się od informacji zawartych w publikacji „Organizacja roku szkolnego 2020/2021”, zwróciliśmy się do gdańskiego ratusza z prośbą o wyjaśnienie przyczyn tych rozbieżności.

Zgodnie z informacją o stanie realizacji zadań oświatowych w roku szkolnym 2015/2016 przyznana Gdańskowi subwencja oświatowa w 2015 roku wyniosła 418 902 387 zł.

Co nam mówią te różnice?

Jak podaje ratusz, w roku 2019 dane w obu źródłach zostały ujednolicone. Rzeczywiście kwoty przeznaczane na edukację w 2020 roku zawarte w „Informacji o stanie realizacji zadań oświatowych – 2019/2020” pokrywają się z informacjami z prezentacji.

Zastanawiające jest jednak to, że kwota za 2015 rok zawarta w prezentacji „Organizacja roku szkolnego 2020/2021” jest wyższa (różnica wynosi około 16,4 mln zł), mimo że to dane dotyczące nakładów na edukację zawarte w raportach „Informacja o stanie realizacji zadań oświatowych w Gminie Miasta Gdańska” obejmują więcej elementów, w tym m.in. środki europejskie.

Mniejsza jest w nich również kwota związana z subwencją rządową. Zgodnie z „Informacją o stanie realizacji zadań oświatowych” w 2015 roku kwota z budżetu państwa przeznaczona na edukację w Gdańsku miała wynieść 418 902 387 zł (mniej o 162 766 187 zł niż podano w prezentacji). Jeśli porównamy dane z „Informacji o stanie realizacji zadań oświatowych” z lat 2015 i 2020, okaże się, że wzrost wyniósł 38,8 proc. – nieco więcej, niż podała Aleksandra Dulkiewicz.

Nie zmienia to faktu, że tylko część danych przedstawionych przez Aleksandrę Dulkiewicz jest prawdziwa. Zgodnie z naszą metodologią wypowiedź, która stanowi połączenie informacji prawdziwych z nieprawdziwymi, oceniamy jako manipulację. Nadal jednak należy zwrócić uwagę na bardzo dużą różnicę pomiędzy kwotą przeznaczaną na gdańską edukację w ramach budżetu miasta i budżetu państwa.

Artykuł powstał w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej”, realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.