Temperatury powyżej 25°C powodują, iż organizm podejmuje działania zmierzające do utrzymania prawidłowej temperatury ciała. Wówczas dochodzi do rozszerzenia naczyń krwionośnych, przyśpieszenia akcji serca oraz do wzmożonego pocenia. W ten sposób organizm człowieka stara bronić się przed przegrzaniem, którego skutkiem jest np. obniżenie ciśnienia tętniczego czy odwodnienie organizmu.

Podwyższone temperatury mogą być szczególnie niebezpieczne dla osób w podeszłym wieku oraz osób zmagających się z chorobami krążenia. Zaleca się, aby w upalne dni osoby te unikały słońca, nawadniały organizm, przebywały w cieniu i regularnie mierzyły ciśnienie tętnicze. W artykule „Mortality risk attributable to high and low ambient temperature: a multicountry observational study” opublikowanym na łamach czasopisma „The Lancet” pokazano wyniki badań z różnych stron świata, z których wynika wzrost śmiertelności przy temperaturach 20-30°C (w zależności od regionu).

Z kolei z raportu opublikowanego przez European Academies Science Advisory Council (EASAC) wynika, że w Europie w 2003 roku w wyniku fali gorąca zmarło 70 tys. osób. Autorzy zaznaczają, że grupą szczególnie narażoną na zgony z powodu upałów są osoby starsze oraz mające problemy z układem krążenia. Tezę tę potwierdza publikacja współtworzona przez  polskich naukowców, którzy w latach 1989-2012 przeprowadzili badanie w sezonie letnim w 10 największych miastach w Polsce.

Zgony z powodu chorób układu krążenia

Z informacji dostępnych z programu polityki zdrowotnej „Program Profilaktyki i Leczenia Chorób Układu Sercowo-Naczyniowego POLKARD na lata 2017-2020” wiemy, że w roku 1960 choroby układu krążenia (ChUK) były odpowiedzialne za 23,4 proc. wszystkich zgonów. Zgodnie z danymi GUS liczba zgonów w Polsce w roku 1960 wyniosła 224 200, co oznacza, że z powodu chorób układu krążenia zmarło 52 463 osoby. Warto przeliczyć te dane na 100 tys. mieszkańców. W związku z tym na każde 100 tys. osób w Polsce z powodu ChUK umierało 177,9 osób.

Z informacji opublikowanych przez GUS 22 lutego 2021 roku dotyczących przyczyn zgonów w I półroczu 2020 wynika, że 40,55 proc. wszystkich zgonów  było spowodowanych chorobami układu krążenia (tj. 84 571 z liczby zgonów ogółem 208 598). GUS nie opublikował jeszcze statystyk dla II półrocza ub.r. Możemy je jednak spróbować obliczyć samodzielnie.

Dane GUS opublikowane w Bazie Danych Lokalnych wskazują, że w roku 2019 choroby układu krążenia stanowiły 39,4 proc wszystkich zgonów. Całkowita liczba zgonów w roku 2019 wyniosła 409 726, a więc z powodu ChUK zmarło 161 432 osób. Przeliczając zgony na 100 tys. mieszkańców, otrzymujemy wynik 425,1.

Liczbę zgonów z powodu chorób układu krążenia w roku 2020 jesteśmy w stanie oszacować na podstawie raportu Ministerstwa Zdrowia na temat nadmiarowych zgonów w Polsce. Dane opublikowane przez MZ pokazują, że w 2020 roku względem roku 2019 zgonów związanych z ChUK było 16,69 proc. więcej, co oznaczałoby, że w ubiegłym roku zmarło z tego powodu 188 375 osób. W związku z tym liczba zgonów na 100 tys. mieszkańców wyniosła 496,3.