Kandydat na prezydenta Krakowa o obronie cywilnej i schronach

Łukasz Gibała, kandydat na prezydenta Krakowa, na platformie X udostępnił post, w którym stwierdził, że w polskim systemie prawnym kwestie obrony cywilnej pozostają wyłącznie w kompetencjach wojewodów.

Następnie polityk stwierdził, że potrzebne są przepisy prawne, wprowadzone na poziomie ogólnopolskim, które ponownie uregulują kwestie dotyczące schronów, ponieważ obecnie takie przepisy w polskim prawie nie istnieją. 

Ustawa o obronie ojczyzny nie reguluje kwestii obrony cywilnej

W 2022 roku weszła w życie ustawa o obronie ojczyzny, która uchylała wcześniej obowiązującą ustawę o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (art. 823 ust. 2). W nowym dokumencie nie pojawiły się jednak przepisy regulujące kwestie obrony cywilnej, w przeciwieństwie do wcześniej obowiązującej ustawy.

Według ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej na poziomie województwa obroną cywilną zarządzał wojewoda, na poziomie powiatu lub miasta na prawach powiatu – starosta lub prezydent miasta, a na poziomie gminy – wójt, burmistrz, prezydent miasta (art. 17 ust. 6). 

W art. 18 ust. 7 określono zakres działań szefów obrony cywilnej województw, powiatów i gmin. Należy do nich kierowanie oraz koordynowanie przygotowań i realizacji przedsięwzięć obrony cywilnej przez instytucje państwowe, przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne oraz organizacje społeczne działające na ich terenie.

Jak rozumiano obronę cywilną w myśl ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej?

Zgodnie z art. 137 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej obrona cywilna ma na celu ochronę ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasie wojny oraz współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska, a także usuwaniu ich skutków.

Dla przykładu do podstawowych zadań obrony cywilnej w czasie pokoju zaliczano m.in. przygotowywanie schronów oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia. W przypadku wojny jednym z celów jest ewakuacja ludności. 

Rząd zapowiada legislacyjne zmiany w ochronie ludności

Wiceminister Wiesław Leśniakiewicz niedawno informował o prowadzonych pracach nad rozporządzeniem w sprawie warunków technicznych i użytkowych, jakim powinny odpowiadać budowle ochronne, do których zaliczają się schrony. Po wejściu w życie tej regulacji możliwe będzie przeprowadzenie przeglądu ukryć i schronów oraz zakwalifikowanie ich do poszczególnych kategorii ochronnych.

Wiceminister przedstawił ponadto aspekty organizacyjne i finansowe planowanych w ramach ustawy o ochronie ludności rozwiązań. W ustawie mają zostać określone m.in. takie kwestie, jak potrzebna liczba obiektów ochronnych, w związku z czym mają odbyć się odpowiednie konsultacje z samorządami.

Obecnie prace nad ustawą mają być na zaawansowanym etapie.