Ustawa  z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych nie zawiera wprawdzie przepisów, które mówiłyby o karaniu za brak szczepień, jednak możliwość ukarania opiekunów prawnych dziecka za brak wykonania szczepień istnieje na mocy przepisów o ustawy o postępowaniu administracyjnym w administracji. Jednorazowa grzywna nie może być wyższa niż 10 tys zł, a suma kar nakładanych kilkukrotnie nie może przewyższać 50 tys. zł (art. 121).

Warto tu odnieść się też do komentarza Głównego Inspektora Sanitarnego dot. egzekwowania obowiązku szczepień ochronnych. W komentarzu Główny Inspektor Sanitarny powołuje się m.in. na art. 68 ust. 4 Konstytucji RP, na mocy którego władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób epidemicznych (w tym zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi). Do wyroku NSA z dnia 1 sierpnia 2013 roku w związku ze skargą kasacyjną od wyroku WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 14 grudnia 2011 roku, to Państwowa Powiatowa Inspekcja Sanitarna karała grzywną za brak wykonania szczepień, po tym wyroku jednak Powiatowa Inspekcja Sanitarna musi zwrócić się go Wojewody w celu wymierzenia kary. Warto zwrócić uwagę, że grzywna w celu przymuszenia nie jest jedyną możliwością kary w tym przypadku. Możliwe jest również zastosowanie środków przymusu bezpośredniego.

Warto zwrócić też uwagę, że zgodnie z art. 115 § 1 i 2 ustawy z dnia 20 maja 1970 r. Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2010 r. Nr 46 poz.275, z późn. zm.). kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko gruźlicy lub innej chorobie zakaźnej podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje jej określonemu szczepieniu ochronnemu. W związku z tym, Państwowa Inspekcja Sanitarna, jako oskarżyciel publiczny, może oskarżyć rodziców o wykroczenie przed sądem.

Reasumując, zgodnie z praktyką Sanepidu (opisaną m.in. tu) w razie uchylania się rodzica dziecka od zaszczepienia go, mimo wezwań i pouczeń, do wojewody kierowanie są wnioski o nałożenie zgodnie z ustawą o postępowaniu egzekucyjnym w administracji tzw. grzywny wymuszającej.