Politycy zapowiadają skrócenie czasu pracy

Cztery dni pracy zamiast pięciu – to najnowszy pomysł Donalda Tuska. Został on przedstawiony podczas spotkania z sympatykami w Szczecinie. Zgodnie z propozycją byłego premiera po przejęciu władzy przez Platformę Obywatelską zostanie w Polsce przeprowadzony pilotaż, podczas którego będą sprawdzane efekty czterodniowego tygodnia pracy.

Z postulatem ograniczenia wymiaru godzinowego pracy zgadza się m.in. partia Razem. Lewicowe ugrupowanie proponuje jednak skrócenie każdego dnia pracy o jedną godzinę. Wówczas obywatele mieliby pracować przez pięć dni po 7 godzin, czyli 35 godzin tygodniowo.

Zdaniem posłanki Magdaleny Biejat takie rozwiązanie pozwoliłoby zwiększyć wydajność pracowników i zapewniłoby więcej czasu na dodatkowe aktywności. Jak podkreśliła, Polska nie byłaby prekursorem takich działań, gdyż na podobne zdecydowano się w Dani i Francji.

Duńczycy pracują mniej

Standardowy tydzień pracy w Danii trwa od poniedziałku do piątku i wynosi co do zasady 37 godzin. Godzinowy wymiar pracy jest ustanawiany w ramach porozumień zbiorowych.

Według statystyk Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) przeciętny Duńczyk przepracował w 2021 roku 1 363 godziny. Pośród europejskich państw mniej pracowali wyłącznie Niemcy – 1 349 godzin. Dla porównania Polak spędził średnio w pracy 1 830 godzin.

Dania jako wzór do naśladowania

W najnowszym zestawieniu „Better Life Index”, przygotowanym przez OECD, Dania zajmuje drugie miejsce pod względem zachowania równowagi między pracą a życiem osobistym (work-life balance). W poprzednich latach Dania znajdowała się na pierwszym miejscu.

W Danii zaledwie 1 proc. pracowników pracuje powyżej 50 godzin tygodniowo. To wynik dziesięciokrotnie lepszy od średniej w OECD. Co więcej, Duńczycy są w czołówce pod względem liczby godzin przeznaczonych na wypoczynek i dbanie o siebie. Odznaczają się także największym zadowoleniem ze spożytkowanego czasu.

Francja prekursorem

Już w 2000 roku we Francji ustanowiono 35-godzinny tydzień pracy (1 607 godzin rocznie). Stało się tak za sprawą inicjatywy minister pracy Martine Aubry, od nazwiska której określa się zbiór przepisów redukujących liczbę przepracowanych godzin. Poprzednio we Francji obowiązywał 39-godzinny tydzień pracy.

Przyjęta ustawa przewidywała, że 35-godzinny tydzień będzie obowiązywać od 2000 roku w firmach zatrudniających 20 pracowników. Natomiast od 2002 roku w pozostałych przedsiębiorstwach. 

Nadgodziny, czyli możliwość dodatkowych dni urlopu

Tygodniowe statystyki pokazują, że choć Francuzi pracują prawie 40 godzin w ciągu tygodnia, to w ciągu roku tych godzin jest 1 490. To mniej niż wspomniane 1 607 godzin. Dzieje się tak za sprawą możliwości płatnego urlopu.

Rozwiązanie RTT (réduction du temps de travail) przyznaje możliwość uzyskania płatnego urlopu pracownikowi, który przekracza 35-godzinny tydzień pracy. Może on wydłużyć tydzień pracy do 39 godzin. Przykładowo, jeśli Francuz pracuje 39 godzin tygodniowo, przysługują mu dodatkowe 4 godziny/pół dnia płatnego urlopu. Skumulowana liczba nadgodzin pozwala zwiększyć długość standardowego urlopu.

Work-life balance na wysokim poziomie

Francja także znalazła się wysoko w przywołanym zestawieniu „Better Life Index” pod względem work-life balance. Uzyskany wynik pozwolił jej zająć 6. miejsce spośród ponad 40 państw.

W przypadku Francji 8 proc. pracowników spędza w pracy więcej niż 50 godzin, co jest wynikiem lepszym od średniej (10 proc.). Co istotne, Francja plasuje się na drugim miejscu pod względem liczby godzin przeznaczonych na wypoczynek i dbanie o siebie.