W. Kosiniak-Kamysz o programie refundacji in vitro

Wspomniana przez W. Kosiniaka-Kamysza ustawa to Ustawa z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności. Określa ona m.in. zasady i warunki stosowania metod rozrodu, poprzez wspomaganie medyczne in vitro. Jednak już wcześniej, bo w 2013 r., rząd Platformy Obywatelskiej wprowadził Program – Leczenie Niepłodności Metodą Zapłodnienia Pozaustrojowego na lata 2013-2016, ustanowiony na podstawie Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, który trwał od 1 lipca 2013 r. do 30 czerwca 2016 r. Poprzez dofinansowanie, zapewniał równy dostęp do procedury in vitro dla par, w których u kobiety i mężczyzny stwierdzono niepłodność i nie ma innych sposobów jej leczenia. 

Decyzją ówczesnego ministra zdrowia Mariana Zembali, 3 listopada 2015 r. program został przedłużony na lata 2016-2019 i miał trwać od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2019 r.

Ustawa o leczeniu niepłodności była trzykrotnie nowelizowana, jednak zmiany te nie wpływały znacząco na jej treść.

W grudniu 2015 r. Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar zainterweniował do ministra zdrowia w sprawie jego stanowiska o zaprzestaniu finansowania ze środków publicznych procedury in vitro. W odpowiedzi Ministerstwa Zdrowia znalazły się informacje o innych możliwych metodach leczenia bezpłodności, o których jest mowa w ustawie oraz o realizacji programu do końca, zgodnie z harmonogramem. 

W styczniu 2016 r. RPO w swoim piśmie do ministerstwa podkreślił, że zakończenie programu pozbawi skuteczności obowiązującą wciąż ustawę o leczeniu niepłodności. Tym samym Rada Ministrów nie wykona swojego podstawowego zadania, jakim jest wykonywanie ustaw. W kolejnej odpowiedzi z lutego 2016 r. Ministerstwo Zdrowia poinformowało, że niefinansowanie procedury in vitro ze środków publicznych nie pozbawia ustawy skuteczności, ponieważ nie obejmuje ona finansowania tej procedury.

W odpowiedzi z lipca 2016 r. Rzecznik po raz kolejny podkreślił, że metoda in vitro ma potwierdzoną wieloma badaniami największa skuteczność spośród wszystkich metod leczenia niepłodności i w związku z tym zaprzestanie jej finansowania jest bezzasadne. 

Po zakończeniu programu ustanowionego przez rząd PO-PSL na lata 2013-2016, rząd Prawa i Sprawiedliwości powołał Program Kompleksowej Ochrony Zdrowia Prokreacyjnego w Polsce w latch 2016-2020, oparty na ustawie o  świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Program zakłada utworzenie ośrodków leczenia niepłodności oraz kompleksową diagnostykę i dalsze leczenie.

Z powyższej analizy wynika, że w Ustawie z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności były w czasach rządów PiS-u zmienianie przepisy, jednak zmiany te miały charakter techniczny. Rząd PiS wprowadził za to nowy program leczenia niepłodności, tym samym rezygnując z programu refundacji in vitro na lata 2016-2019 przygotowanego jeszcze przez rząd PO-PSL. W związku z tym wypowiedź Władysława Kosiniaka-Kamysza oceniamy jako prawdę.

Warto wspomnieć, że samorządy w Polsce prowadzą lokalne programy leczenia niepłodności metoda pozaustrojową. Taki program ruszył w 2017 r. w Warszawie, a w 2019 r. m.in. we Wrocławiu, w Szczecinie i w województwie mazowieckim. Minister Zdrowia poinformował Rzecznika Praw Obywatelskich, że nie będzie ingerował w prowadzenie programów przez samorządy.