Zachodnie firmy w Rosji. Niemcy na czele stawki

Suwerenna Polska – partia Zbigniewa Ziobro pod nowym szyldem

3 maja odbyła się konwencja Solidarnej Polski. Partia ogłosiła swoją nową nazwę – Suwerenna Polska. Podczas wydarzenia wystąpili główni działacze ze środowiska skupionego wokół Zbigniewa Ziobry.

Głos zabrał europoseł Patryk Jaki, który w krytycznych słowach wypowiedział się na temat polityki prowadzonej przez Unię Europejską oraz przez Niemcy. Polityk podkreślił, że wobec wojny w Ukrainie nasi zachodni sąsiedzi przyjęli bardzo pobłażliwe podejście do Rosji, a na dodatek wciąż prowadzą tam interesy.

Patryk Jaki zarzucił Niemcom niewystarczające wspieranie Ukrainy oraz wskazał, że wśród biznesów, które nadal nie wycofały się z Rosji, ponad połowę stanowią firmy niemieckie.

Baza danych o zagranicznych firmach w Rosji

Stale aktualizowaną bazę danych dotyczącą zagranicznych spółek prowadzących interesy w Rosji publikuje Yale School of Management. Starszy prodziekan Jeffrey Sonnenfeld wraz z zespołem ekspertów stworzył rozbudowaną listę, na której spółki z różnych państw podzielone są według kryterium, w jakim stopniu wycofały się z rosyjskiego rynku.

Lista stale się powiększa. Firmy trafiają na niej do jednej z pięciu kategorii:

• Wycofały się (withdrawal) – firmy całkowicie wstrzymują swoje inwestycje i sprzedaż na terenie Rosji,
• Zawiesiły działalność (suspension) – firmy tymczasowo ograniczają działalność, a jednocześnie pozostawiają sobie otwarte opcje powrotu w przypadku zakończenia agresji,
• Ograniczyły działalność (scaling back) – firmy ograniczają niektóre operacje biznesowe, a inne kontynuują,
• Grają na czas (buying time) – wstrzymanie nowych inwestycji/rozwiązań: firmy odkładają przyszłe planowane inwestycje i jednocześnie kontynuują dotychczasowe,
• Okopały się (digging in) – firmy przeciwstawiają się żądaniom wyjścia/ograniczenia działań.

⅓ zachodnich firm wciąż działa w Rosji

Na potrzeby analizy do firm „zachodnich” zaliczyliśmy te z państw należących do Unii Europejskiej oraz z Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Kanady. Spośród nich do poszczególnych kategorii zakwalifikowały się:

• Wycofały się – 449 firm,
• Zawiesiły działalność – 416 firm,
• Ograniczyły działalność – 128 firm,
• Grają na czas – 144 firmy,
• Okopały się – 130 firm.

Oznacza to, że spośród 1 267 firm zachodnich wycofało lub zawiesiło działalność łącznie 865 z nich. Interesy w Rosji kontynuują 402 firmy, czyli ok. 31,7 proc. z nich. Po uwzględnieniu wyłącznie firm z państw Unii Europejskiej statystyki wyglądają następująco:

• Wycofały się – 210 firm,
• Zawiesiły działalność – 199 firm,
• Ograniczyły działalność – 69 firm,
• Grają na czas – 89 firm,
• Okopały się – 97 firm.

Oznacza to, że spośród 664 unijnych firm wycofało lub zawiesiło działalność łącznie 409 z nich. Interesy w Rosji kontynuuje 255 firm z UE, czyli ok. 38,4 proc. z nich.

Prawie połowa niemieckich firm nie wycofała się z Rosji

Według danych dostępnych przed konwencją partyjną Suwerennej Polski z Rosji wycofało się lub zawiesiło działalność 81 niemieckich firm. Do poszczególnych kategorii w bazie Yale zakwalifikowano:

• Wycofały się – 43 firmy,
• Zawiesiły działalność – 38 firm,
• Ograniczyły działalność – 19 firm,
• Grają na czas – 20 firm,
• Okopały się – 27 firm.

Oznacza to, że spośród 147 niemieckich firm działalność w Rosji kontynuuje 66 z nich, czyli ok. 44,9 proc.

Większość polskich firm zawiesiła działalność

W przypadku firm pochodzących z Polski na liście Yale znajdziemy jedynie 8 spółek, które wciąż nie wycofały się z Rosji. Według stanu na koniec kwietnia do poszczególnych kategorii zakwalifikowano:

• Wycofały się – 20 firm,
• Zawiesiły działalność – 13 firm,
• Ograniczyły działalność – 4 firmy (Black Red White, Cersanit, Lotos, PKN Orlen SA),
• Grają na czas – 3 firmy (CANPACK, Polpharma, TZMO),
• Okopały się – 1 firma (Makrochem SA).

Oznacza to, że spośród zweryfikowanych polskich firm swoją działalność w Rosji zamknęło 80 proc. z nich.

Obecnie już tylko jedna spółka otrzymała kategorię „Okopała się”, co oznacza, że bez zmian kontynuuje swoje interesy na terenie Rosji. W styczniu dyrektor handlowy Makrochemu tłumaczył działania swojej firmy w Radiu Lublin:

Kolejne 3 firmy wciąż działają w Rosji, ale ograniczają sprzedaż lub wstrzymują inwestycje. Na liście znalazły się też 4 spółki, które – choć wycofały niektóre swoje większe biznesy w Rosji – to ich inne marki wciąż tam działają.

W Rosji pozostało wiele chińskich spółek

Wśród firm, które dalej prowadzą interesy na terenie Rosji, znajdziemy wiele podmiotów pochodzących z Chin. Tylko jedna firma z tego państwa wycofała się, a cztery – zawiesiły działalność.

Pozostałe w większości zostały zakwalifikowane do kategorii „Okopały się” – łącznie 38. Kolejne 4 jedynie ograniczyły swoje inwestycje, a 1 spółka wycofała część biznesu.

Tylko 8,5 proc. firm UE i G7 wycofało się z Rosji w pierwszym roku wojny

Dwójka ekonomistów Simon Evennett (Uniwersytet w St. Gallen) i Niccolò Pisan (International Institute for Management Development) opublikowała w grudniu 2022 roku artykuł z podsumowaniem pierwszych 10 miesięcy po inwazji Rosji na Ukrainę.

Badacze przyjrzeli się firmom z Unii Europejskiej oraz z państw G7 (Francja, Japonia, Niemcy, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Włochy i Kanada), aby zweryfikować, ile z nich wycofało swój biznes z Rosji po wybuchu wojny. Celem analizy było sprawdzenie które zachodnie firmy są chętne i zdolne do zerwania więzi handlowych z narodami postrzeganymi obecnie przez ich rządy jako geopolityczni rywale.

Autorzy podkreślają jednak, że całkowite opuszczenie Rosji i zamknięcie inwestycji wymaga czasu, więc odsetek ten zapewne wzrośnie. Szczególnie że firmy, które ogłosiły zamiar wyjścia, dążą do zrealizowania tego celu.