Wzrost liczby użytkowników i narastające nierówności

Z szacunków Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego (ITU), wyspecjalizowanej organizacji ONZ, wynika, że w roku 2021 liczba osób korzystających z Internetu – w porównaniu z rokiem 2019 – wzrosła z 4,1 do 4,9 mld. Oznacza to, że z sieci korzysta 63 proc. populacji.

Oś pionowa po lewej – liczba użytkowników Internetu w miliardach, oś pionowa po prawej – odsetek użytkowników Internetu. Źródło: ITU

Ponadto spośród 2,9 mld ludzi, którzy nigdy nie korzystali z Internetu, aż 96 proc. przypada na państwa rozwijające się.

W trakcie pandemii doszło do rekordowego wzrostu

W roku 2020 doszło do największego wzrostu od 10 lat – w porównaniu z 2019 rokiem liczba użytkowników Internetu zwiększyła się o 10 proc. Do czynników, które do tego się przyczyniły, można zaliczyć:

• zamknięcie szkół i wymóg edukacji online,
• rozwój e-commerce,
• rozwój bankowości internetowej,
• wzmożone zapotrzebowanie na cyfrowe usługi rządowe.

Niespotykany od dekady przyrost użytkowników z 2020 roku wiąże się ze zwiększeniem dostępności sieci w państwach rozwijających się. Wyłącznie w nich wzrost wyniósł 13 proc. 

Wzrost odnotowany w 2021 roku, w porównaniu z rokiem poprzednim, nie był już tak spektakularny i wyniósł niecałe 6 proc. W Afryce i Azji Pacyficznej, pomiędzy 2019 a 2021 rokiem, liczba użytkowników Internetu wzrosła o odpowiednio 23 i 24 proc. Z kolei w państwach najsłabiej rozwiniętych dostęp do Internetu zwiększył się o ⅕.

W państwach najlepiej rozwiniętych wzrost pozostaje niezauważalny, ponieważ z sieci od dłuższego czasu korzysta tam ponad 90 proc. społeczeństwa.

Dysproporcje płciowe są bardziej uwidocznione w państwach rozwijających się

W skali globalnej z Internetu korzysta 62 proc. mężczyzn oraz 57 proc. kobiet. Różnice są jednak bardziej widoczne, gdy spojrzymy na grupę państw rozwijających się oraz najsłabiej rozwiniętych, w porównaniu z państwami rozwiniętymi.

W najbardziej zamożnych państwach różnica między mężczyznami a kobietami jest marginalna (89 proc do 88 proc.). W państwach rozwijających się mówimy już o stosunku 38 proc. do 27 proc. Z kolei w najmniej zamożnych państwach stosunek ten wynosi 31 proc. do 19 proc.

Dysharmonia między miastem a wsią pozostaje największym wyzwaniem

Szacunki wskazują, że mieszkańcy miast (76 proc.) dwukrotnie częściej korzystają z Internetu niż mieszkańcy wsi (39 proc.).

W państwach rozwiniętych „luka internetowa” jest stosunkowo mała. W miastach z Internetu korzysta 89 proc., z kolei na wsi odsetek ten wynosi 85 proc. Gdy spojrzymy jednak na państwa rozwijające się, dysproporcje znacznie wzrastają.

Odsetek użytkowników Internetu z podziałem na część świata w 2020 roku. Źródło: ITU

Młodzi ludzie częściej korzystają z Internetu

Z danych ITU wynika, że na całym świecie dostęp do Internetu posiada 7 na 10 osób w wieku od 15 do 24 lat (71 proc.). W przypadku pozostałych grup wiekowych odsetek ten wynosi już jedynie 57 proc. 

Jeśli chodzi o same tylko państwa rozwinięte, różnica między osobami najmłodszymi a resztą populacji jest podobna. Tam jednak dostęp do Internetu jest na ogół większy wśród wszystkich grup wiekowych. W przypadku grupy wiekowej od 15 do 24 lat z Internetu korzysta 99 na 100 mieszkańców państw rozwiniętych. W pozostałej części społeczeństwa odsetek ten wynosi 87 proc.

W państwach rozwijających się różnica między młodymi osobami a resztą społeczeństwa wzrasta i wynosi 16 punktów proc. Mniejszy jest tam również odsetek osób podłączonych do sieci, odpowiednio 67 proc. (od 12 do 24 lat) i 51 proc. (reszta).

Co ciekawe, mniejszą różnicę odnotowano w państwach słabo rozwiniętych (12 punktów proc.). Niestety, dostęp do Internetu nie jest w nich normą. Zaledwie 34 proc. młodych osób korzysta z Internetu, w stosunku do 22 proc. pozostałej części społeczeństwa.

Działanie w ramach projektu „Fakty w debacie publicznej” realizowanego z dotacji programu „Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy”, finansowanego z Funduszy EOG.