W Demagogu sprawdziliśmy realizację obietnic obecnie rządzącej partii PiS w 10 kategoriach. Teraz pod lupę bierzemy deklaracje składane przez pięć największych komitetów wyborczych przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi. Jaki mają plan na usprawnienia w obszarze transportu?

PiS. Bezpieczne drogi i walka z wykluczeniem komunikacyjnym

Partia rządząca w swoim programie (s. 208) zapowiada walkę z wykluczeniem komunikacyjnym. Obiecuje, że podejmie w tym zakresie szereg inicjatyw, takich jak: budowa i odbudowa linii kolejowych, wsparcie finansowe samorządów chcących uruchomić lokalne połączenia autobusowe czy udział w tworzeniu linii autobusowych do miejsc, do których nie dojeżdżają pociągi.

Jeśli chodzi o infrastrukturę drogową, PiS obiecuje ukończenie budowy szlaku „Via Carpatia im. Prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego”. Wkrótce ma rozpocząć się także budowa Obwodnicy Aglomeracji Warszawskiej. Rząd zapowiada dokończenie wcześniej rozpoczętych projektów (np. budowa 100 obwodnic).

PiS chce, aby wszystkie autostrady były dla kierowców darmowe, również na odcinkach koncesyjnych. Partia zapowiada walkę z piratami drogowymi poprzez wprowadzenie oczekiwanych rozwiązań prawnych, lecz nie podano, jakich konkretnych. Polskie drogi mają być jednymi z najbezpieczniejszych w Europie.

PiS zapowiada również szereg zmian dotyczących kolei, takich jak nowe linie przystosowane do prędkości 200-250 km/h, budowa kolei dużych prędkości „KDP V4” z Warszawy przez Czechy i Słowację na Węgry czy podjęcie działań zmierzających do budowy kolejowego szlaku „Rail Carpatia”. Ma on połączyć państwa Inicjatywy Trójmorza. Rząd obiecuje wprowadzenie darmowych biletów dla osób powyżej 70. roku życia.

Przełomową inwestycją według PiS ma być też wybudowanie Centralnego Portu Komunikacyjnego między Warszawą a Łodzią, wraz z siecią kolejową. Docelowo PiS planuje, aby w 2027 roku z kolei skorzystało 400 mln pasażerów, czyli dwa razy więcej niż w 2022 roku.

PO. Blokada sprzedaży Okęcia

Koalicja Obywatelska przygotowała 100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów i podzieliła je na obszary, w których nie przewidziano osobnej podstrony dotyczącej transportu. Niemniej w zakładce „rozliczenie rządów PiS” znajdziemy obietnicę zweryfikowania Centralnego Portu Komunikacyjnego, a także zablokowania sprzedaży lotniska Okęcie.

Z kolei w konkretach dotyczących podatków możemy przeczytać zapowiedź wprowadzenia 0 proc. VAT na transport publiczny, aby obniżyć ceny biletów.

Konfederacja skupia się na kierowcach

W programie Konfederacji nie ma osobnego rozdziału dotyczącego transportu. Partia, poruszając temat transportu, proponuje rozwiązania, które ich zdaniem mają ułatwić życie kierowcom. Nie powinno to dziwić. Jednym z naczelnych haseł Konfederacji jest slogan Sławomira Mentzena: „Dom, grill, trawa, dwa samochody i wakacje dla każdego pracującego Polaka”.

Co dokładnie postuluje Konfederacja? Jednym z rozwiązań jest ustawa o ochronie praw kierowców, którą ugrupowanie chce znieść przepisy pozwalające na tworzenie stref zakazu dla aut w miastach.

Konfederacja w swoim programie przypomina także, że współorganizowała protesty w branży transportowej. Partia obiecuje, że doprowadzi do uchylenia unijnego Pakietu Mobilności, obniżenia cen paliwa poprzez obniżki podatków, a także skasowania zakazu sprzedaży samochodów spalinowych do 2035 roku.

W programie Konfederacji nie ma nic o komunikacji miejskiej czy transporcie publicznym. Jeżeli chodzi o dalszą budowę CPK, Konfederacja nie ma zdania – wynika z odpowiedzi udzielonej „Pulsowi Biznesu”.

Lewica zapowiada walkę z wykluczeniem komunikacyjnym

Ten komitet, podobnie jak PiS, chce walczyć z wykluczeniem komunikacyjnym. Zapowiada odtworzenie lokalnych połączeń kolejowych i autobusowych. Pociąg ma dojeżdżać do każdego powiatu, a autobus – do każdej gminy. Z budżetu państwa mają być finansowane lokalne linie autobusowe, państwo ma też wspierać finansowo samorządy w ich tworzeniu. 

Ponadto Lewica zapowiada likwidację spółki PKP PLK i powołanie dyrekcji dróg kolejowych na wzór Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Zapowiada także wprowadzenie jednego biletu na wszystkie połączenia transportowe za 59 zł miesięcznie. Ulgi na przejazdy mają być ujednolicone dla wszystkich środków transportu.

Lewica zapowiada, że odstąpi od budowy Centralnego Punktu Komunikacyjnego, a zamiast tego zainwestuje w szybką kolej dalekobieżną. Pieniądze z budżetu państwa mają iść także na rozwój elektromobilności w Polsce: elektryczne tramwaje, pociągi, autobusy i trolejbusy.

Drogi mają być bezpieczne – Lewica chce dążyć do sytuacji, kiedy nikt nie będzie ginął w wypadkach samochodowych. Jak komitet chce to osiągnąć? Poprzez zmianę organizacji ruchu i przebudowę infrastruktury.

Trzecia Droga. Dostęp do transportu – prawem człowieka

Ten komitet wyborczy w swoich głównych postulatach programowych nie zawarł propozycji związanych z transportem. Jednak działacze Trzeciej Drogi wypowiadają się na ten temat podczas kampanii wyborczej. Szymon Hołownia zapewnia, że Trzecia Droga będzie walczyła z wykluczeniem komunikacyjnym.

Lider stwierdził, że dostęp do transportu publicznego jest prawem człowieka, dlatego też pojawiła się obietnica doprowadzenia kolei do każdej miejscowości powyżej 10 tys. mieszkańców. Zadeklarował też wprowadzenie jednego biletu na wszystkie środki komunikacji za 150 zł.

Z kolei Władysław Kosiniak-Kamysz zapowiedział, że Trzecia Droga zrezygnuje z budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego, ponieważ inwestycja pochłania zbyt dużo pieniędzy, które można by przeznaczyć na inne cele, m.in. właśnie na walkę z wykluczeniem komunikacyjnym.

Wybory parlamentarne a obietnice dotyczące transportu. Podsumowanie

W tym obszarze zdecydowanie dominuje temat walki z wykluczeniem komunikacyjnym, którą deklaruje zarówno partia rządząca, jak i części partii opozycji. Pojawiają się obietnice dotyczące utworzenia lub usprawnienia siatki połączeń. Brakuje jednak konkretów, oprócz licznych inwestycji zapowiedzianych przez PiS.

Opozycję łączy chęć zatrzymania budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego – jednej z naczelnych obietnic partii rządzącej. Konfederacje odróżnia natomiast fakt, że skupia się głównie na kierowcach, a nie poświęca uwagi pasażerom transportu publicznego.