Ten tekst jest częścią serii poświęconej faktoidom, czyli anegdotkom, które lubimy przekazywać, zwłaszcza w charakterze „naukowych” ciekawostek. Raz powielone, stają się prawie nieśmiertelne. Dlaczego? Ponieważ mają fantastyczny potencjał społeczny: miło jest rzucić w towarzystwie jakąś mądrą, intrygującą tezą.

Dziś skupiamy się na często powtarzanej (np. 1, 2, 3) rekomendacji, by każdego dnia wypijać 2 litry wody. Zajęliśmy się tym tematem w odpowiedzi na zgłoszenie naszego czytelnika. Dziękujemy, że chcecie mieć swój udział w treściach publikowanych przez Demagoga i zachęcamy do zgłaszania kolejnych, interesujących Was, faktoidów!

Należy dbać o prawidłowe nawodnienie

Często słyszymy, że każdego dnia powinniśmy wypijać 2 litry wody (np. 1, 2, 3). W anglojęzycznych źródłach faktoid ten występuje najczęściej w wersji: pij 8 szklanek wody dziennie. Czy takie rady są uzasadnione?

Woda znajduje się nie tylko w napojach, ale też w potrawach

Ale woda obecna jest nie tylko w napojach. Również w posiłkach, zwłaszcza w warzywach i owocach, a także w potrawach, takich jak np. zupy. A ponieważ zawartość wody w każdym z tych produktów jest bardzo różna, trudno jest stworzyć sztywne, identyczne dla wszystkich rekomendacje (s. 23) dotyczące ilości spożywanej wody.

Wyobraź sobie dwie osoby: jedna waży 50 kg, a druga 100 kg. Pierwsza na śniadanie zjadła musli z mlekiem i owoc, a na lunch: zupę, porcję warzyw i serek wiejski. Druga zaczęła swój dzień od kanapki z wędliną, a w porze obiadowej spożyła kotleta schabowego i frytki.

Jak myślisz: czy obie te osoby powinny dostać identyczną rekomendację co do spożywanej ilości wody? Nie, ponieważ pierwsza z nich spożywała posiłki o dużej zawartości wody, a druga – produkty mało uwodnione. Każde z nich przyjęło więc inną objętość płynów w samych posiłkach.

Straty wody są uzależnione od czynników zewnętrznych oraz wewnątrzustrojowych

Dodajmy do naszej historii dodatkowy kontekst: pierwszy z naszych bohaterów spędził dzień, siedząc w domu, przed komputerem, w temperaturze pomieszczenia wynoszącej ok. 21 stopni. Drugi: pracował fizycznie w pełnym słońcu, w temperaturze 30 stopni. Ponownie: ich utrata wody, a zatem – rekomendowana ilość uzupełnianych płynów, będzie inna. Nie sposób więc zastosować wobec nich tę samą normę rekomendowanego spożycia wody (s. 23).

Jak podaje Harvard School of Public Health:

Zapotrzebowanie na płyny może się bardzo różnić

To właśnie dlatego hasło „trzeba codziennie pić 2 litry wody” traktujemy jako faktoid. Jego treść nie jest całkiem fałszywa, ale to rekomendacja nadmiernie uproszczona. W rzeczywistości organizacje zajmujące się żywieniem i zdrowiem, takie jak Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej czy Światowa Organizacja Zdrowia, wskazują bardzo rozstrzelone zakresy rekomendacji.

Picie wody jest bardzo istotnym elementem zdrowej diety

No dobrze, ale skoro to „takie proste”, to dlaczego wciąż się mówi o konieczności picia wody? Dlatego, że na prawidłowe nawodnienie wpływa nie tylko to, ile płynów przyjmujemy, ale też: jakie są to płyny. Woda jest najlepszym napojem rekomendowanym do zaspokajania pragnienia. Dlatego, jeśli czujemy pragnienie, wskazane jest sięgnięcie właśnie po nią. Niewskazane są za to np. napoje słodzone.

Podobna sytuacja dotyczy małych dzieci. Ich opiekunowie powinni proponować im wodę do picia tak, by zachęcić do prawidłowego nawadniania.