Według raportu „Sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2021 r.”, opublikowanego przez Główny Urząd Statystyczny, w ubiegłym roku na sytuację społeczno-gospodarczą nadal wpływ wywierała pandemia COVID-19.

Produkt krajowy brutto

Popyt krajowy wzrósł o 8,2 proc. w stosunku do roku 2020. Spożycie ogółem wzrosło o 4,8 proc. (po spadku w roku wcześniejszym o 1,1 proc.), w tym spożycie w sektorze gospodarstw domowych zwiększyło się o 6,2 proc.

Ludność

Według szacunków spadek populacji ludności Polski był znacznie większy niż w 2020 roku. W wyniku mniejszej liczby urodzeń i dużego wzrostu liczby zgonów pogłębił się ujemny przyrost naturalny.

Spadek liczby ludności w Polsce utrzymuje się od 2012 roku, z wyjątkiem roku 2017. Co prawda, odnotowano wówczas wzrost, ale wyniósł on zaledwie 1 tys. Szacuje się, że w ubiegłym roku liczba urodzeń była niższa od liczby zgonów o ok. 188 tys. (to mniej więcej tyle, ile wynosi liczba mieszkańców Rzeszowa).

Rynek pracy

W 2021 roku zarówno liczba pracujących w gospodarce narodowej, jak i przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw były nieznacznie wyższe niż w roku wcześniejszym, w którym odnotowano spadek.

Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w 2021 roku ukształtowało się na poziomie 6 mln 345,5 tys. i było o 0,3 proc. wyższe niż w roku wcześniejszym. Największy wzrost zatrudnienia miał miejsce w branży informacji i komunikacji (4,7 proc.).

Przeciętne miesięczne wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2021 roku wyniosło 5 889,84 zł i było o 8,8 proc. wyższe niż przed rokiem (wobec wzrostu o 4,7 proc. w 2020 roku). Wzrost płac odnotowano we wszystkich sekcjach sektora przedsiębiorstw.

Siła nabywcza przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw w 2021 roku zwiększyła się w skali roku o 3,4 proc. (wobec wzrostu 1,5 proc. w 2020 roku). Wzrost realnych wynagrodzeń odnotowano we wszystkich kwartałach.

Przeciętna miesięczna realna emerytura i renta brutto

Kwota wypłat z tytułu zasiłków i świadczeń przedemerytalnych w 2021 roku wyniosła 881,8 mln zł – 14,4 proc. mniej niż rok wcześniej. W grudniu 2021 roku wypłacono z tego tytułu 67,7 mln zł, tj. o 13,7 proc. mniej niż w tym samym miesiącu w 2020 roku.

W 2021 roku wypłaty z Funduszu Emerytur Pomostowych pobierało przeciętnie 37 tys. emerytów (10,1 proc. więcej niż w roku 2020), a łączna kwota wypłat wyniosła 1,5 mld zł – o 19,8 proc. więcej niż w roku 2020.

Ceny

Średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych był najwyższy od 2001 roku i większy od założonego w ustawie budżetowej, w której prognozowano wzrost o 4,3 proc.

W grudniu natomiast wzrost cen był najwyższy od 21 lat. Ceny najbardziej wzrosły w zakresie transportu, mieszkania oraz żywności i napojów bezalkoholowych.

Produkcja

Po niewielkim spadku w 2020 roku produkcja sprzedana przemysłu zanotowała największy wzrost od początku transformacji gospodarczej. Ogółem była ona o 14,4 proc. wyższa niż w roku poprzednim (wobec spadku o 1,9 proc. w 2020 roku).

W jednostkach powyżej 9 pracujących sprzedaż zwiększyła się we wszystkich sekcjach przemysłu o 14,9 proc.

Produkcja budowlano-montażowa w 2021 roku zwiększyła się ogółem o 2,5 proc. a w jednostkach powyżej 9 osób – o 3,2 proc. Wyższa była produkcja w podmiotach realizujących głównie roboty budowlane specjalistyczne oraz specjalizujących się w budowie obiektów inżynierii lądowej i wodnej.

Sprzedaż detaliczna

Sprzedaż detaliczna była większa niż rok wcześniej o 5,8 proc. ogółem niż w roku 2020, kiedy to zaobserwowano spadek o 3,7 proc.

Najbardziej wzrosła sprzedaż tekstyliów, odzieży, obuwia (32 proc.). Po znacznym ograniczeniu sprzedaży w 2020 roku wzrost również odnotowano w grupach: pojazdy samochodowe, motocykle, części (10,7 proc.) i pozostałe (10,1 proc.).

Przewozy

Po wcześniejszym spadku odnotowano niewielki wzrost przewozu ładunków, a także przewozów pasażerskich, które zostały znacznie ograniczone przez pandemię. 

Przewozy ładunków ogółem wyniosły 578,7 mln ton (3,8 proc. więcej niż rok wcześniej, kiedy odnotowano spadek 6,8 proc.).

Zwiększyły się przewozy w transporcie kolejowym (16,7 proc.), natomiast w transporcie samochodowym ich wielkość nie uległa istotnej zmianie. Przewozy w transporcie lotniczym były znacznie większe niż rok wcześniej (o 60,4 proc.), ale wciąż dużo niższe niż w 2019 roku (o 60,1 proc.).

W grudniu 2021 roku przewieziono ogółem o 75,4 proc. więcej pasażerów niż rok wcześniej (wobec wzrostu o 87,4 proc. przed miesiącem i spadku o 59 proc. w grudniu 2020 roku). Znaczny wzrost przewozów utrzymał się we wszystkich rodzajach transportu.

Handel zagraniczny

Obroty towarowe z zagranicą były znacznie wyższe niż w analogicznym okresie w 2020 roku (odnotowano wtedy wzrost eksportu o 2,6 proc i spadek importu o 1,6 proc.). Przy większym wzroście importu niż eksportu dodatnie saldo wymiany ogółem było dużo niższe niż przed rokiem. 

Eksport liczony w złotych zwiększył się w okresie 11 miesięcy 2021 roku o 22,5 proc. – do 1 bln 189,1 mld zł. Z kolei import wzrósł o 28 proc. – do 1 bln 184,8 mld zł.

Koniunktura gospodarcza w styczniu 2022

Przedsiębiorcy oceniają ogólny klimat koniunktury pesymistycznie i gorzej lub podobnie jak w grudniu 2021 roku. 

Koniunktura konsumencka w styczniu 2022

Wskaźniki ufności konsumenckiej określające bieżące i oczekiwane tendencje konsumpcji indywidualnej uległy dalszemu pogorszeniu. Bardziej negatywnie oceniane niż w grudniu 2021 roku są wskazania dotyczące m.in. oczekiwanej sytuacji finansowej gospodarstwa domowego oraz sytuacji ekonomicznej kraju.

Nieco mniej osób pracujących niż przed miesiącem zdecydowanie obawia się utraty pracy lub zaprzestania prowadzenia własnej działalności (4 proc. w stosunku do 5 proc. miesiąc wcześniej) lub stwierdza możliwość wystąpienia takiej sytuacji (14 proc. w stosunku do 15 proc. miesiąc wcześniej).