Obalamy teorie spiskowe, odkłamujemy mity i pokazujemy jakie są fakty w formie serii artykułów. Przedstawiamy jak inne podmioty walczą z dezinformacją oraz opisujemy współczesne zagrożenia.
Kroniki OSINT-u #3. Jak znaleźć prywatny samolot Elona Muska?
Każdy może zostać detektywem lub szpiegiem. Chcesz wiedzieć jak? Odpowiedzią na to pytanie jest OSINT.
fot. Flightradar24 / Modyfikacje: Demagog
Kroniki OSINT-u #3. Jak znaleźć prywatny samolot Elona Muska?
Każdy może zostać detektywem lub szpiegiem. Chcesz wiedzieć jak? Odpowiedzią na to pytanie jest OSINT.
OSINT (open source intelligence) lub biały wywiad – polega na wyszukiwaniu informacji przy użyciu publicznie dostępnych i legalnych źródeł. W serii „Kroniki OSINT-u” przyglądamy się najciekawszym przypadkom internetowych śledztw, które były prowadzone przez internautów, dziennikarzy, służby lub inne osoby z użyciem otwartych źródeł. Dowiecie się o dochodzeniach, które poruszyły świat, lub o tych, które były szczególnie niebezpieczne. W dzisiejszym wydaniu (#3) przeczytacie, jak znaleźć prywatny samolot Elona Muska.
Co jest synonimem obrzydliwego bogactwa? Za jeden z nich moglibyśmy uznać posiadanie prywatnego odrzutowca. Może nawet kilku? Tak jak Elon Musk – znany miliarder, dla niektórych wizjoner, a dla innych ekscentryk z dziwacznymi pomysłami. Odrzutowców ma kilka, ale fanów i krytyków z pewnością tysiące. Wśród nich są ci, którzy chcieliby dokładnie śledzić jego poczynania, a niektórzy – tacy jak programista Jack Sweeney – robili to całkiem… dosłownie.
ElonJet – to nie samolot. To narzędzie do śledzenia samolotu miliardera
O ile nie jesteście fanami lub paparazzi, którzy śledzą losy miliarderów, w tym momencie pewnie trudno Wam sobie wyobrazić, do czego miałoby Wam się przydać narzędzie do obserwowania lotów Elona Muska. Umożliwiał to m.in. bot @ElonJet, który został stworzony przez Jacka Sweeney’ego i którego można było znaleźć od 2020 roku na Twitterze.
Jego działanie bazowało na publicznie dostępnych danych z Automatic Depent Surveillance–Broadcast (ADS-B) – technologii, która wysyła m.in. informacje o położeniu samolotu.
Jack Sweeney, jako pasjonat lotnictwa, tworzył twitterowe boty, które śledziły trasy lotów nie tylko Elona Muska, ale też innych osób, takich jak Jeff Bezos, Bill Gates czy Drake. W 2022 roku po rozpoczęciu przez Rosję inwazji na Ukrainę jego narzędzie pozwoliło na śledzenie lotów rosyjskich oligarchów i polityków.
Obserwowanie lotów Elona Muska z aktualizacjami na żywo na Twitterze było możliwe do 2022 roku. Obecnie można śledzić loty miliardera z opóźnieniem za pośrednictwem nowego konta. Dlaczego właściwie tak się stało?
Batalia o otwarte informacje o lotach i prywatność miliarderów
Elon Musk nie popierał funkcjonowania profilu @ElonJet, ponieważ – jak tłumaczył – zagrażało to bezpieczeństwu jego rodziny. W 2022 roku zaoferował 5 tys. dolarów za sprzedaż profilu. Jack Sweeney odrzucił propozycję i zażądał 50 tys., jednak i tu nie doszło do porozumienia.
W październiku tego samego roku miliarder przejął Twittera. W grudniu doszło do zawieszeń kilku kont Sweeney’ego, które obserwowały loty. Wprowadzono też zmiany w regulaminie, które uniemożliwiły funkcjonowanie konta w dotychczasowej formie.
Obecnie regulamin X (wcześniej Twittera) nie pozwala na publikowanie czyjejkolwiek lokalizacji w czasie rzeczywistym. Od grudnia 2022 roku funkcjonuje nowe konto: @ElonJetNextDay. Nie podaje ono bieżącego położenia samolotu – przedstawia je z 24-godzinnym opóźnieniem.
Zawieszenie @ElonJet wywołało dyskusję na temat prywatności, ale też dostępności informacji i wolności słowa. W lutym 2024 roku na nowo wiele kontrowersji wzbudziła sprawa śledzenia lotów Taylor Swift. Wokalistka zagroziła podjęciem kroków prawnych w sprawie przeciwko Jackowi Sweeney’emu. Z drugiej strony to m.in. dzięki działaniom Sweeney’ego dostrzeżono, jak wielkie emisje CO₂ wytwarzają przeloty gwiazdy, która jest zadeklarowaną zwolenniczką walki ze zmianą klimatu.
223 mile (194 NM) flight from BUR to LAS
~ 249 gallons (941 liters).
~ 1,667 lbs (756 kg) of jet fuel used.
~ $1,393 cost of fuel.
~ 3 tons of CO2 emissions.— Taylor Swift Jets (Tracking) (@SwiftJetNextDay) February 12, 2024
Jak śledzić trasy innych lotów na świecie? Nie musisz być programistą
Zastanawialiście się kiedyś, dokąd leci samolot, którzy przeleciał nad waszymi głowami w bezchmurny dzień? Uprzedźmy: nie, z pewnością nie do bazy po więcej gazów do chemtrails. Zresztą – nawet jeżeli tak jest, to doskonała okazja, by prześledzić lot!
Okazuje się, że narzędzia przeznaczone do śledzenia lotów są używane nie tylko przez pasjonatów oraz fanów miliarderów i gwiazd. Korzystają z nich m.in. agencje prasowe. W dodatku były one wykorzystywane też przez internautów przy okazji dyskusji na temat Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK) w Polsce – zarówno przez zwolenników, jak i przeciwników projektu.
W pewnych sytuacjach obserwowanie lotów i ruchu lotniczego może być więc użyteczne dla obywateli, dziennikarzy czy badaczy bezpieczeństwa. Jak to wykorzystać? Trasy wielu samolotów można śledzić za pośrednictwem stron takich jak:
Jeśli znamy godzinę startu samolotu lub jego nazwę, możemy prześledzić, jak przebiega jego lot, na jakiej wysokości się znajduje i jaki dystans pozostał mu do pokonania. W niektórych przypadkach dzięki temu rozwiązaniu dowiemy się też, gdzie wykonano zdjęcie samolotu (np. na jakim lotnisku).
Zobaczymy też, jak wygląda ruch lotniczy w interesujących nas obszarach, a nawet z jakimi warunkami pogodowymi mierzą się piloci. Wszystko to sprawia, że usługi tego rodzaju zdecydowanie mogą przydać się w internetowych śledztwach.
Chcesz dowiedzieć się więcej o zdobywaniu danych na temat transportu w internetowych śledztwach? Obserwuj serię „Kroniki OSINT-u”! Z kolejnych tekstów dowiesz się więcej o narzędziach i technikach ich wykorzystywania, które przydają się w białym wywiadzie lub do ochrony prywatności.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter