Statystyki dotyczące importu zboża z Ukrainy oraz z Rosji do poszczególnych państw Unii Europejskiej znajdują się w bazie danych Eurostatu. Skorzystaliśmy ze zbioru dotyczącego handlu zagranicznego spoza UE [kategorie: Available datasets → INTERNATIONAL TRADE → Extra-EU imports since 2010 by partner].

Przeanalizowaliśmy dane za lata 2021–2023, czyli okres przed i po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. Dane dotyczące importu zboża z Ukrainy i z Rosji do krajów UE znajdziesz tutaj.

Na przestrzeni ostatnich trzech lat zauważalny jest trend wzrostowy pod względem sprowadzanego zboża ukraińskiego. Import do UE wzrósł znacząco, bo o 120 proc.

Kto kupuje ukraińskie zboże?

Z danych Eurostatu wynika, że w 2021 roku państwa UE importowały łącznie 7,8 mln ton zboża z Ukrainy. Liderem pod tym względem była Hiszpania, która kupiła blisko 2,6 mln t. Tuż za nią uplasowała się Holandia (2,3 mln t) i Włochy (920 tys. t). 

W 2022 roku państwa UE kupiły ponad 15,2 mln t zboża z Ukrainy. To niemal dwukrotny wzrost w ciągu jednego roku. Głównym odbiorcą znów była Hiszpania (4,1 mln t). A na drugim miejscu znalazła się tym razem Polska, która sprowadziła 2,45 mln t. Wśród dużych odbiorców można wymienić jeszcze Holandię, Włochy i Rumunię.

Z kolei w 2023 roku do Unii Europejskiej wjechała jeszcze większa ilość ukraińskiego zboża. Mowa o ok. 17,3 mln t. Na pierwszym miejscu znów znalazła się Hiszpania, której import wzrósł do prawie 6 mln t. W jej przypadku to wzrost o 132 proc., w porównaniu do czasu sprzed pełnoskalowej inwazji Rosji. Natomiast import Polski wyraźnie spadł – do 1,01 mln t (z 2,45 mln t w 2022 roku).

Kto sprowadza zboże z Rosji?

W 2021 roku kraje Unii zakupiły z Rosji 965 tys. t zboża. Najwięcej zboża popłynęło do Grecji (359 tys. t) oraz do Włoch (256 tys. t). Tylko te dwa kraje odpowiadały za ⅔ unijnego importu z Rosji. Polska w 2021 roku zaimportowała zaledwie 10 tys. t zboża z Rosji. Dla porównania: mniejsza Łotwa importowała 100 tys. t.

Rok później unijny import był nieznacznie mniejszy. Kraje UE zakupiły z Rosji 945 tys. t zboża. Największym importerem w 2022 roku była Łotwa (264 tys. t). W czołówce były Grecja (prawie 207 tys. t) oraz Hiszpania (169 tys. t). Nieco mniej zboża z Rosji sprowadziły Włochy (97 tys. t).

W roku 2023 import zboża UE z Rosji wzrósł do 1,4 mln t. Import do Włoch wystrzelił do poziomu 474 tys. t. Niewiele mniej zaimportowała Łotwa (420 tys. t). W czołówce nadal znajdowała się Grecja (265 tys. t) i Hiszpania (171 tys. t).

Hiszpania sprowadziła najwięcej zboża z Ukrainy

Bezapelacyjnie najwięcej zboża z Ukrainy w latach 2021–2023 zakupiła Hiszpania: blisko 12,7 mln t. Import wyraźnie zwiększył się po pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę. O ile w 2021 roku Hiszpania importowała z Ukrainy prawie 2,6 mln t zboża, tak w kolejnych dwóch latach: 4,1 mln t i blisko 6 mln t.

Drugim co do wielkości rynkiem zbytu zboża z Ukrainy była Holandia, która zaimportowała ponad 5,7 mln t zboża. Jednak w jej przypadku import z Ukrainy w latach 2022–2023 był mniejszy niż w roku 2021. Na trzeciej pozycji znajdują się Włochy, które sprowadziły w tym okresie 4,8 mln t zboża z Ukrainy.

Podobnie jak Hiszpania, Włochy zwiększyły import w latach wojny. Polska natomiast w analizowanym okresie zakupiła 3,5 mln t zboża z Ukrainy. Prawdziwy szok polski rynek mógł odczuć zwłaszcza między 2021 a 2022 rokiem. Wówczas import z Ukrainy wzrósł 38-krotnie.

Grecy kupowali najwięcej. Ale to w przypadku Łotwy rósł import

Sumarycznie import ukraińskiego zboża w latach 2021–2023 był wyraźnie większy od importu z Rosji. W samym 2023 roku kraje UE sprowadziły 12 razy więcej zboża z Ukrainy niż z Rosji.

Największym importerem rosyjskiego zboża w latach 2021–2023 okazała się Grecja (830 tys. t). Niewiele mniej, bo 826 tys. t, importowali Włosi. Po inwazji Rosji na Ukrainę grecki import rok do roku spadał. W przypadku Włoch również był widoczny spadek między 2021 a 2022 rokiem. Jednak  w 2023 roku import wyraźnie wystrzelił w górę.

Warto również zwrócić uwagę  na Łotwę. Import rosyjskiego zboża systematycznie wzrastał ze 108 tys. t w 2021 roku do 264 tys. t w 2022 roku i w końcu do 420 tys. t w roku 2023. Łotwa niedawno zdecydowała się jednostronnie wprowadzić zakaz importu produktów rolnych z Rosji do 2025 roku. W jej przypadku import zboża z Rosji we wspomnianym okresie przewyższał import zboża z Ukrainy.