„Droga ku cyfrowej dekadzie”

W 2020 roku blisko 30 organizacji pod skrzydłami DigitalPoland podjęło wyzwanie stworzenia pięciu pakietów rekomendacji dla rządzących, które mają pomóc wprowadzić polską gospodarkę na cyfrowe tory. Owocem tych działań była publikacja „Czas na cyfrową gospodarkę”.

Trzecia już edycja opracowania została udostępniona na początku maja, a dodatkowym kontekstem dla jej powstania stała się ogłoszona decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2022/2481 z dnia 14 grudnia 2022 roku, ustanawiająca program polityki „Droga ku cyfrowej dekadzie” do 2030 roku.

UE dąży do cyfryzacji gospodarki i wskazuje kierunki transformacji w tym zakresie. Docelowo chodzi o ukierunkowaną na człowieka – inkluzywną, zrównoważoną oraz cyfrową przyszłość dla obywateli i przedsiębiorstw.

Komisja Europejska, Parlament Europejski, Rada UE i państwa członkowskie zarysowały główne ramy działania oraz wiążące cele w zakresie cyfryzacji. Konkretne założenia skupiają się na czterech obszarach: umiejętności, administracja publiczna, infrastruktura i biznes. Na łamach Business Insider Polska ukazał się pierwszy z serii wywiad z Joanną Erdman – liderką fundacji Polska Bezgotówkowa. Kolejne pojawią się na przestrzeni 2023 roku, a poruszone zostaną w nich takie zagadnienia jak GameDev czy Fintech.

Polska na 24 miejscu w UE

Indeks gospodarki cyfrowej i społeczeństwa cyfrowego (DESI 2022) pokazał, że przed nami jeszcze sporo pracy, aby osiągnąć cele założone w dokumencie przedstawionym przez Komisję Europejską. Pod kątem ich realizacji Polska znajduje na 24 miejscu wśród 27 państw członkowskich UE.

Jednym z kluczowych problemów, z jakimi się mierzymy, jest niski poziom umiejętności cyfrowych społeczeństwa. Podstawowe lub wyższe kompetencje cyfrowe ma jedynie 43 proc. osób w wieku od 16 do 74 lat, gdzie średnia unijna wynosi 54 proc.

Rekomendacje w obszarze edukacji medialnej

Znowelizowana dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych definiuje edukację medialną (ang. media literacy) jako „umiejętności, wiedzę i rozumienie, które pozwalają obywatelom skutecznie i bezpiecznie używać mediów”. Zgodnie z treścią dyrektywy „umiejętność korzystania z mediów nie powinna być ograniczona do zdobywania wiedzy o narzędziach i technologiach, ale powinna mieć na celu wyposażanie obywateli w umiejętność krytycznego myślenia niezbędną do dokonywania ocen, analizowania złożonych realiów oraz odróżniania opinii od faktów”.

Stowarzyszenie Demagog wzięło pod uwagę zarówno powyższe zalecenia, jak i wyniki konsultacji publicznych w sprawie kierunków implementacji znowelizowanej dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych i w ramach raportu przygotowało rekomendacje w obszarze edukacji medialnej.

Najważniejsze rekomendowane kwestie to:

• Wzięcie przez państwo odpowiedzialności za stan edukacji medialnej w Polsce, ze wspierającą rolą organizacji pozarządowych i podmiotów rynkowych.
• Skoordynowanie wysiłków instytucji publicznych i organizacji pozarządowych.
• Skierowanie działań z zakresu edukacji medialnej do różnych grup odbiorców.
• Propagowanie holistycznego podejścia do edukacji medialnej. Edukacja medialna powinna odwoływać się do szerokiej gamy kontekstów i sposobów, w jakich tworzy się i konsumuje przekazy informacyjne. Pod uwagę należy wziąć specyfikę zarówno mediów tradycyjnych (telewizja, prasa, radio), jak i nowoczesnych (internet, media społecznościowe, aplikacje mobilne, internet rzeczy).
• Położenie nacisku na rozwój kompetencji w obszarze edukacji medialnej, informacyjnej i cyfrowej, umożliwiających uczniom i uczennicom samodzielną naukę, takich jak: wyszukiwanie informacji, ocena wiarygodności źródeł, odróżnianie faktów od opinii, identyfikowanie fałszywych informacji (ang. fake news) i efektywne korzystanie z zasobów internetu, a także promowanie metod pracy, które tworzą przestrzeń do rozwijania tych kompetencji, np. odwrócona lekcja, metoda projektowa.

Roczne sprawozdanie już w czerwcu

Już w czerwcu 2023 roku ma zostać przyjęte pierwsze roczne sprawozdanie nt. stanu cyfrowej dekady, zawierające nie tylko trajektorie realizacji celów, lecz także najnowszą wersję indeksu DESI 2023. Następnie, 9 października, państwa członkowskie powinny przedstawić pierwsze krajowe strategiczne plany działania, które zainicjują cykl współprac.

3. edycja raportu została uaktualniona o cele cyfrowej dekady. DigitalPoland wraz ze współtwórcami publikacji zamierza wspomóc powstanie krajowego planu strategicznego.

Zachęcamy do zapoznania się z raportem „Czas na cyfrową gospodarkę”