List otwarty do dyrektor generalnej YouTube od fact-checkerów z całego świata

12 stycznia 2022

Szanowna Pani Susan Wojcicki,

minęły prawie dwa lata od wybuchu pandemii COVID-19. Świat wielokrotnie był świadkiem, jak niszczycielski wpływ może mieć dezinformacja na harmonię społeczną, demokrację i zdrowie publiczne; zbyt wiele istnień ludzkich i żyć zostało zrujnowanych, a zbyt wielu ludzi straciło bliskich w wyniku dezinformacji. Jako międzynarodowa sieć organizacji weryfikujących fakty monitorujemy rozpowszechnianie kłamstw w Internecie — i codziennie widzimy, że YouTube jest jednym z głównych kanałów dezinformacji online na całym świecie. Jest to źródłem poważnego zaniepokojenia dla naszej globalnej społeczności weryfikatorów faktów.

W zeszłym roku byliśmy świadkami, jak grupy spiskowe rozwijają się i współpracują ze sobą na poziomie międzynarodowym, na przykład międzynarodowy ruch, który rozpoczął się w Niemczech, przeniósł do Hiszpanii i rozprzestrzenił w Ameryce Łacińskiej – a wszystko to z pomocą i na platformie YouTube. Tymczasem miliony użytkowników oglądały filmy w języku greckim i arabskim, które zachęcały do bojkotu szczepień oraz leczenia infekcji COVID-19 nieskutecznymi lekami. Oprócz dezinformacji związanej z COVID-19 filmy z YouTube od lat promują fałszywe leki na raka.

W Brazylii platforma została wykorzystana do szerzenia mowy nienawiści wobec szczególnie narażonych grup społecznych i dotarła do dziesiątek tysięcy użytkowników. W niebezpieczeństwie są także wybory. Na Filipinach fałszywe treści z ponad 2 milionami wyświetleń, zaprzeczające łamaniu praw człowieka i korupcji w okresie stanu wojennego są wykorzystywane do poprawiania reputacji syna zmarłego dyktatora, jednego z kandydatów w wyborach w 2022 roku.  Na Tajwanie ostatnie wybory upłynęły pod znakiem bezpodstawnych oskarżeń o oszustwa finansowe. Cały świat był świadkiem konsekwencji dezinformacji, gdy rozwścieczony tłum zaatakował amerykański Kapitol na początku zeszłego roku. Od dnia poprzedzającego wybory prezydenckie w USA do następnego dnia filmy na YouTube wspierające teorię „oszustwa” obejrzano ponad 33 miliony razy.

Platforma Pani firmy sprowadza dyskusje na temat dezinformacji do zero-jedynkowego wyboru: usuwania lub nieusuwania treści. W ten sposób YouTube unika działań o potwierdzonej skuteczności: nasze doświadczenie w weryfikacji faktów oraz dowody akademickie mówią nam, że promowanie zweryfikowanych informacji jest skuteczniejsze od usuwania treści. Metoda ta pozwala zachować wolność słowa, jednocześnie uznając potrzebę dodatkowych informacji w celu zmniejszania ryzyka zagrożenia życia, zdrowia, bezpieczeństwa i procesów demokratycznych. Biorąc pod uwagę, że duża część wyświetleń na YouTube pochodzi z własnego algorytmu rekomendacji, platforma powinna również upewnić się, że nie promuje dezinformacji wśród swoich użytkowników ani nie poleca treści pochodzących z niewiarygodnych kanałów. 

Mając to wszystko na uwadze, proponujemy kilka rozwiązań, które znacznie zmniejszyły rozpowszechnianie dezinformacji na YouTube. 

1. Zobowiązanie do faktycznej transparentności w zakresie dezinformacji na platformie: YouTube powinien wspierać niezależne badania dotyczące źródeł różnych kampanii dezinformacyjnych, ich zasięgu i wpływu oraz najskuteczniejszych sposobów obalania fałszywych informacji. Platforma powinna również opublikować pełną politykę moderacji dezinformacji, w tym stosowania sztucznej inteligencji oraz wykorzystywanych przez nią danych.
2. Poza usuwaniem treści w trosce o zgodność z prawem YouTube powinien koncentrować się na dostarczaniu szerokiego kontekstu i demaskowaniu przekłamań – w formie dodatkowej informacji wyraźnie nakładanej na filmy lub dodatkowych treści wideo. Można to osiągnąć jedynie wskutek nawiązania autentycznej i ustrukturyzowanej współpracy, biorąc na siebie odpowiedzialność i systematycznie inwestując w wysiłki weryfikatorów faktów na całym świecie, którzy pracują nad rozwiązaniem tych problemów.
3. Walka z recydywistami, którzy tworzą treści regularnie oceniane jako dezinformacje (w szczególności z tymi, którzy zarabiają na tych treściach na platformie i poza nią) poprzez uniemożliwienie algorytmom rekomendacji promowania treści z takich źródeł.
4. Zwiększenie aktualnych i przyszłych wysiłków przeciwko dezinformacji w językach innych niż angielski oraz dostarczanie danych o poszczególnych krajach i językach wraz z usługą transkrypcji w każdym języku.

Podpisano:

Africa Check (Senegal, Nigeria, Kenia, RPA) / Animal Político – El Sabueso (Meksyk) / Aos Fatos (Brazylia) / Bolivia Verifica (Boliwia) / BOOM (Indie, Birma i Bangladesz) / Check Your Fact (USA) / Code for Africa – PesaCheck (Burkina Faso, Burundi, Kamerun, Republika Środkowoafrykańska, Wybrzeże Kości Słoniowej, Etiopia, Ghana, Gwinea, Kenia, Mali, Niger, Nigeria, Senegal, RPA, Sudan, Tanzania, Uganda i Zimbabwe) / Colombiacheck (Kolumbia) / CORRECTIV (Niemcy) / Cotejo.info (Wenezuela) / Chequeado (Argentyna) / Delfi Lithuania (Litwa) / Demagog Association (Polska) / Doğruluk Payı (Turcja) / Dubawa (Nigeria, Ghana, Sierra Leone, Liberia i Gambia) / Ecuador Chequea (Ekwador) / Ellinika Hoaxes (Grecja) / Fact Crescendo (Indie) / Fact-Check Ghana / FactCheck.org (USA) / FactSpace West Africa / Facta (Włochy) / FactcheckNI (Wielka Brytania) / Factly (Indie) / Factual.ro (Rumunia) /FactWatch (Bangladesz) / Fakenews.pl (Polska) / Faktist.no (Norwegia) / Faktograf.hr (Chorwacja) / Faktoje (Albania) / Fast Check CL (Chile) / Fatabyyano (Bliski Wschód i Afryka Północna) / Full Fact (Wielka Brytania) / GRASS – FactCheck Gruzja/ India Today Group (Indie) / Istinomer (Serbia) / Istinomjer (Bośnia i Hercegowina) / Hibrid.info (Kosowo) / Knack Magazine (Belgia) / La Silla Vacía (Kolumbia) / Lead Stories (USA) / Les Surligneurs (Francja) / Logically (Wielka Brytania) / Lupa (Brazylia) / Maldita.es (Hiszpania) / MediaWise (USA) / Mongolian Fact-checking Center (Mongolia) / MyGoPen (Tajwan) / Myth Detector (Gruzja) / NewsMobile (Indie) / Newschecker (Indie i Południowa Azja) / Newtral (Hiszpania) / Observador – Fact Check (Portugalia) / Open Fact-checking (Włochy) / OŠTRO (Słowenia) / Pagella Politica (Włochy) Poligrafo (Portugalia) / PolitiFact (USA) / Pravda (Polska) / Rappler  (Filipiny) / Raskrinkavanje (Bośnia i Hercegowina) / Re:Check/Re:Baltica (Łotwa) / RMIT ABC Fact Check (Australia) Rumor Scanner (Bangladesz) / Science Feedback (Francja) / StopFake (Ukraina) / Taiwan FactCheck Center (Tajwan) / Tempo (Indonezja) / Teyit (Turcja) / The Healthy Indian Project/THIP Media (Indie) / The Journal FactCheck (Irlandia) / The Logical Indian (Indie) / The Quint (Indie) / The Washington Post Fact-checker (USA) / The Whistle (Izrael) / Univision – elDetector (USA) / VERA Files (Filipiny) / Verificat (Hiszpania) / Vishvas News (Indie) / Vistinomer (Macedonia Północna) / VoxCheck (Ukraina) / 15min (Litwa)

Q&A

Czego chcemy

• Egzekwowania faktycznej transparentności o tym, w jaki sposób dezinformacja krąży na platformie oraz publiczne przedstawienie planowanych działań YouTube’a w walce z fake newsami.
  • YouTube powinien wspierać niezależne badania dot. pochodzenia kampanii I treści dezinformacyjnych, ich zasięgu i wpływu oraz najskuteczniejszych sposobów obalania fałszywych informacji.
• Platforma powinna również opublikować pełną politykę moderacji dezinformacji, w tym stosowania sztucznej inteligencji oraz wykorzystywanych przez nią danych.
  Poza usuwaniem treści w trosce o zgodność z prawem YouTube powinien koncentrować się na dostarczaniu szerokiego kontekstu i demaskowaniu przekłamań – w formie dodatkowej informacji wyraźnie nakładanej na filmy lub dodatkowych treści wideo.
  • Można to osiągnąć jedynie wskutek nawiązania autentycznej i ustrukturyzowanej współpracy, biorąc na siebie odpowiedzialność i systematycznie inwestując w wysiłki weryfikatorów faktów na całym świecie, którzy pracują nad rozwiązaniem tych problemów.
• Walka z recydywistami, którzy tworzą treści regularnie oceniane jako dezinformacje (w szczególności z tymi, którzy zarabiają na tych treściach na platformie i poza nią)
  • YouTube powinien uniemożliwić algorytmom rekomendacje i promowanie treści z takich źródeł.
• Zwiększenie aktualnych i przyszłych wysiłków przeciwko dezinformacji w językach innych niż angielski
  • YouTube musi dostarczać dane o poszczególnych krajach i językach
  • YouTube musi zapewnić usługę transkrypcji dla każdego języka na platformie.

Spodziewane komentarze i krytyka

• „Fact-checkerzy znów próbują nas cenzorować, tym razem na YouTubie”

Fact-checkerzy są przeciwni usuwaniu treści z YouTube’a i otwarcie krytykują platformę za takie praktyki. Fact-checkerzy stoją w obronie dodatkowego kontekstu – chcemy dołączać objaśnienia. Użytkownicy powinni mieć więcej informacji o tym, co oglądają, nie mniej i fact-checkerzy chcą pomóc w zrozumieniu, dlaczego niektóre treści są nieprawdziwe bądź wprowadzające w błąd. Fact-checkerzy wierzą, że przy zaoferowaniu większej ilości informacji i przedstawieniu szerszego kontekstu użytkownicy sami będą dalej je rozpowszechniać.

• „Praca fact-checkerów wpłynie na algorytmy YouTube’a i nie będziemy mogli swobodnie dzielić się swoimi przekonaniami”

Fact-checkerzy sprawdzają fakty, nigdy opinie. Jakakolwiek zmiana w działaniu algorytmów leży tylko i wyłącznie po stronie YouTube’a. Fact-checkerzy dostarczają analizy i debunki, ale nie cenzorują i nigdy nie zamierzają cenzorować.

• „Fact-checkerzy chcą tylko wyłudzić pieniądze od YouTube’a”

YouTube do tej pory wielokrotnie oferował finansowe wsparcie w postaci grantów i obecnie wspiera wiele różnych inicjatyw – nie w tym rzecz. Fact-checkerzy są po prostu zaniepokojeni tym, co obserwują na platformie. Ich praca polega na śledzeniu szlaków dezinformacji w sieci i nie da się zaprzeczyć, że YouTube odgrywa istotną rolę w rozprzestrzenianiu się fake newsów. Niektóre platformy współpracują z fact-checkerami, inne nie. To, co chcielibyśmy zobaczyć ze strony YouTube’a to opłacenie konstruktywnego, zorganizowanego i efektywnego systemu, który będzie wykorzystywał fact-checking do walki z dezinformacją tam, gdzie mogą się na nią natknąć użytkownicy.

• „Fact-checkerzy próbują po prostu odwrócić uwagę od ich problematycznej współpracy z Facebookiem”

Fact-checkerzy byli pierwszą grupą, która wezwała Facebook do działania w 2016 roku. Wysłaliśmy list otwarty do CEO FB pięć lat temu, potępiając skalę dezinformacji na platformie. Nie chcemy, aby Meta przestała być pod lupą, chcemy, aby tak kluczowe podmioty jak YouTube były pod takim samym nadzorem, co Meta.

Inne istotne aspekty

Poza wystosowaniem czterech postulatów nasze rozumowanie opiera się na kilku kluczowych obserwacjach, które zauważamy w naszej codziennej pracy fact-checkerskiej: 

• YouTube jest jednym z głównych przekaźników globalnej dezinformacji w sieci oraz bardzo efektywnym narzędziem do mobilizacji i fundraisingu dla konkretnych grup, którym działalność na platformie przynosi zysk.
• Istnieje wiele przykładów z całego świata, które demonstrują realne szkody dla ludzi i społeczności, będące wynikiem zawodnej polityki platformy w walce z dezinformacją.
• Sytuacja wygląda jeszcze gorzej w krajach Globalnego Południa oraz w przypadku języków innych niż angielski, gdzie jakiekolwiek próby zwalczania dezinformacji pojawiają się zbyt późno i są za mało efektywne.
• YouTube przez lata, wielokrotnie informowany był przez fact-checkerów o sytuacji, ale dotychczasowe działania były nieliczne i ograniczone. Platforma odmówiła także współpracy z fact-checkerami w celu efektywniejszego zwalczania tego kryzysu.
• Jedyne działania, jakie YouTube podejmował do tej pory to usuwanie niektórych treści wideo uznanych za dezinformację: poprzez takie kroki firma odrzuca możliwość dostarczenia użytkownikom więcej informacji i szerszego kontekstu, tłumaczących, dlaczego dane treści zostały uznane za wprowadzające w błąd.