Borelioza to choroba wywoływana przez bakterię Borrelia burgdorferi. Organizmami, które przenoszą infekcję na gospodarza, są kleszcze. Typowe objawy tego schorzenia to m.in. gorączka, ból głowy, zmęczenie i charakterystyczna wysypka skórna, nazywana rumieniem wędrującym. Rumień występuje u ok. 60–80 proc. zakażonych osób i pojawia się w miejscu ukąszenia przez kleszcza z w ciągu 3–30 dni.

Problem jest obecny na tak dużą skalę, że 26 lipca 2023 roku Naczelna Izba Lekarska (NIL) zabrała głos w sprawie i opublikowała swoje stanowisko. W tym tekście znajdziesz jego omówienie.

Rada Ekspertów negatywnie ocenia „terapię” ILADS

Stanowisko Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) dotyczy metody postępowania określanej skrótowcem ILADS, który pochodzi od nazwy International Lyme and Associated Diseases Society, czyli grupy interesu lobbującej za opisanymi poniżej praktykami.

Zatem stanowisko Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) w sprawie „terapii” ILADS jest jasne:

Sama obecność przeciwciał przeciwko bakteriom Borrelia nie jest wskazaniem do leczenia antybiotykami

Diagnostyka stosowana w metodzie ILADS opiera się przede wszystkim na stwierdzeniu u pacjenta przeciwciał (inaczej: immunoglobulin) przeciwko bakterii z rodzaju Borrelia. Nie jest to prawidłowa diagnostyka. Jak podaje Naczelna Izba Lekarska: „obecność przeciwciał przeciw boreliozie zarówno w klasie IgG i IgM jest tylko dowodem przebytego zakażenia i nie może być wykorzystywana do oceny jego aktywności”.

Na tej samej zasadzie nie każdy, kto ma we krwi przeciwciała przeciw wirusowi opryszczki, choruje w tym momencie na wyprysk opryszczkowy (tzw. opryszczkę). Z szacunków WHO wynika, że patogenem, który wywołuje tę chorobę, czyli z wirusem HSV1, zetknęło się ok. 67 proc. ludności świata. Nie oznacza to, że wszyscy ci ludzie przez cały czas muszą przyjmować leki przeciwwirusowe. Podobnie jest w przypadku boreliozy.

Diagnostyka zgodna z ILADS jest nieprawidłowa i prowadzi do „pochopnej nadrozpoznawalności”

Według Naczelnej Izby Lekarskiej (NIL) praktyka zgodna z ILADS zbyt pochopnie wiąże niespecyficzne objawy występujące u pacjenta i obecne u niego przeciwciała z boreliozą: „Takie postępowanie może prowadzić do pochopnej nadrozpoznawalności zachorowań na boreliozę oraz obniża czujność diagnostyczną niezbędną do rozpoznania innych jednostek chorobowych, często wymagających zupełnie innego leczenia”.

NIL zwraca uwagę na ryzyko obniżenia czujności diagnostycznej. To oznacza, że jeśli wszystkie niespecyficzne objawy są przypisywane boreliozie, to pacjenci chorujący na inne schorzenia groźne dla zdrowia, a mające podobne objawy, zostaną pozbawieni prawidłowego leczenia. Można to sprawdzić na przykład w przewodniku po objawach, udostępnionym przez Mayo Clinic. To akademickie centrum medyczne typu non-profit zajmujące się opieką zdrowotną, edukacją medyczną i badaniami, wskazuje, że np. ból głowy (występujący często w przebiegu boreliozy), może również oznaczać, że u pacjenta występuje np.:

• zapalenie mózgu lub opon mózgowych,
• migrena,
• guz mózgu,
• przedawkowanie leków,
• inne schorzenia, które powinny być diagnozowane przez lekarza.

NIL: „leczenie” ILADS jest niezgodne z wiedzą medyczną

Jak podaje NIL, pseudomedyczna praktyka obejmuje najpierw nieprawidłowe „rozpoznawanie” boreliozy, co następnie prowadzi do niepotrzebnego leczenia niewłaściwie rozpoznanej jednostki chorobowej: „następstwem opisanego wyżej postępowania jest zastosowane skojarzonej, długotrwałej (powyżej 6 tygodni, często powyżej jednego roku) terapii antybiotykami u pacjentów, którym postawiono rozpoznanie boreliozy”.

W ocenie Naczelnej Izby Lekarskiej takie „leczenie” jest niebezpieczne dla zdrowia. Nie tylko dlatego, że pacjent może nie uzyskać prawidłowej terapii choroby, na którą naprawdę choruje, lecz także ze względu na skutki długotrwałego stosowania niepotrzebnych w tym wypadku leków:

Dlaczego metoda ILADS w ogóle jest stosowana?

Skoro „diagnostyka” oraz „terapia” ILADS są nieprawidłowe i szkodliwe, to dlaczego są stosowane? Naczelna Izba Lekarska podaje, że osoby praktykujące tę metodę powołują się zwykle na jedną, bardzo złej jakości merytorycznej, pracę, opublikowaną w 2014 roku w czasopiśmie „Expert Rev Anti-Infective Therapy”.

 NIL ocenia tę publikację w następujący sposób:

Co więcej, NIL wskazuje, że dowody niskiej jakości cechują nie tylko tę odosobnioną publikację: „wszystkie rekomendacje dotyczące przewlekłego leczenia metodą »ILADS « opracowane są na podstawie bardzo niskiej jakości dowodów medycznych”.

Medycyna oparta na dowodach i oficjalne rekomendacje leczenia

Eksperci z Naczelnej Izby Lekarskiej podsumowują: „leczenie boreliozy powinno być prowadzone zgodnie z zasadami medycyny opartej na faktach i rekomendacjach zgodnymi z aktualnym stanem wiedzy medycznej określającymi precyzyjnie rodzaj i długość stosowanego leczenia, na przykład rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych” (PTELCZ).

Powyższe rekomendacje dla lekarzy można znaleźć na oficjalnej stronie PTELCZ.