Omawiamy ważne fakty dla debaty publicznej, a także przedstawiamy istotne raporty i badania.
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Ranking Global Finance. Sprawdzamy, o co chodzi z krytyką Glapińskiego
W poniedziałek w mediach szeroko komentowano wyniki najnowszego rankingu prezesów banków centralnych na świecie. W zestawieniu „Global Finance” prezes Narodowego Banku Polski Adam Glapiński otrzymał najniższą notę w Europie ex aequo z szefami Narodowego Banku Ukrainy oraz Narodowego Banku Republiki Białorusi. Nie jest to jednak pierwszy przypadek. Już w poprzednich latach szef NBP otrzymywał notę C.
Ten artykuł ma więcej niż 3 lata. Niektóre dane mogą być nieaktualne. Sprawdź, jak zmieniała się metodologia i artykuły w Demagogu.
Ranking Global Finance. Sprawdzamy, o co chodzi z krytyką Glapińskiego
W poniedziałek w mediach szeroko komentowano wyniki najnowszego rankingu prezesów banków centralnych na świecie. W zestawieniu „Global Finance” prezes Narodowego Banku Polski Adam Glapiński otrzymał najniższą notę w Europie ex aequo z szefami Narodowego Banku Ukrainy oraz Narodowego Banku Republiki Białorusi. Nie jest to jednak pierwszy przypadek. Już w poprzednich latach szef NBP otrzymywał notę C.
Magazyn „Global Finance”, opracowując zestawienie, bierze pod uwagę oceny analityków, ekonomistów oraz przedstawicieli branży finansowej. Szefowie banków centralnych są oceniani w skali od A do F, gdzie A oznacza najlepszą ocenę, a F – najniższą. Finalny wynik jest wypadkową obiektywnych i subiektywnych kryteriów.
W celu optymalizacji wyniku stosuje się algorytm, który uwzględnia takie kategorie jak: polityka pieniężna, nadzór nad bankami komercyjnymi, programy skupu aktywów i sprzedaży obligacji, trafność prognoz, transparentność, realizację celów banku centralnego, niezależność od polityków, a także reputacja w kraju i poza granicami.
Jaką notę otrzymał Adam Glapiński?
W najnowszej edycji zestawienia Adam Glapiński otrzymał notę C. W Europie taki wynik odnotowali wyłącznie szefowie banków centralnych Ukrainy oraz Białorusi. Żaden prezes nie otrzymał oceny D. Najwyżej w zestawieniu znaleźli się bankierzy z Bułgarii, Czech, Unii Europejskiej, Islandii oraz Rosji (nota A).
Portal bankier.pl podkreśla, że niską ocenę mogłaby uzyskać Turcja, jednak nie została sklasyfikowana ze względu na zbyt krótki staż szefa tamtejszego banku centralnego.
W uzasadnieniu oceny Adama Glapińskiego możemy przeczytać, że „przyjął zaskakująco spokojną i wyczekującą postawę” pomimo rekordowego od 20 lat poziomu inflacji w sierpniu 2021 roku. Autorzy przytoczyli wypowiedź szefa NBP z początku września dla Polskiej Agencji Prasowej, w której stwierdził, że „ze względu na szoki zewnętrzne inflacja może okresowo kształtować się powyżej lub poniżej celu inflacyjnego, w tym również poza określonym przedziałem odchyleń od celu”. Glapiński uznał także, że odpowiedź na szoki musi być elastyczna. W opinii autorów zestawienia prezes NBP przy 5-procentowej inflacji na koniec roku może utracić możliwość „elastycznego reagowania”.
Na ocenę Polski zareagowało Biuro Prasowe NBP, które zamieściło krytyczny komentarz na Twitterze:
Global Finance oraz ich „destabilizacja banków i polskich finansów” przez obniżenie stop… tymczasem banki w doskonałej kondycji, bo ich klientów omija bezrobocie. W Polsce ani jeden bank nie upadł. Banki już odrobiły straty kryzysu. Finanse państwa są w dobrej kondycji.
— Biuro Prasowe NBP (@BiuroNbp) November 1, 2021
Jak Adam Glapiński wypadał w zestawieniach z poprzednich lat?
Tegoroczna nota C dla Adama Glapińskiego nie jest wyjątkiem. W poprzednich trzech edycjach rankingu za każdym razem prezes polskiego banku centralnego otrzymywał właśnie notę C.
Pierwszą notę C Glapiński otrzymał w roku 2017 (rok po objęciu urzędu). Identyczna sytuacja miała miejsce w roku 2018 – w uzasadnieniu decyzji możemy przeczytać, że w odróżnieniu od innych bankierów, którzy decydują się na podniesienie stóp procentowych w celu utrzymania stabilności cen, szef NBP nie podjął takiej decyzji (szef NBP jest z urzędu przewodniczącym Rady Polityki Pieniężnej, która decyduje o wysokości stóp procentowych). Już wówczas wskazywano, że inflacja wynosi o 1,5 proc. więcej niż cel inflacyjny (dopuszczalne odchylenie wynosi 1 proc.), a jej wartość może się zmienić błyskawicznie, m.in. ze względu na czynniki zewnętrzne, na które NBP nie ma wpływu.
Warto też odnotować, że w roku 2018 notę C otrzymały jeszcze Dania, Ukraina, Rumunia i Węgry.
W roku 2019 uzasadnienie oceny było krótsze. Po raz kolejny wskazano, że Adam Glapiński nie zamierza zmieniać stóp procentowych do 2022 roku. W edycji z 2019 roku w Europie gorszą ocenę otrzymała Rumunia, a identyczną ocenę jak Polska otrzymali bankierzy z Danii, Ukrainy i Szwajcarii.
Natomiast w ubiegłorocznej edycji roku prezesa NBP skrytykowano za obniżenie stóp procentowych do poziomu bliskiego zeru, które ma negatywny wpływ na banki i stabilność sektora finansowego. Notę niższą od Polski otrzymała Turcja, a ocena C, oprócz Polski, przypadła bankierom z Norwegii oraz Szwajcarii.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter