Czy nauczyciele mają prawo do strajku?

Nauczyciele, tak jak wiele innych grup zawodowych, mogą posłużyć się strajkiem w oparciu o przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych. Spór zbiorowy pracowników z pracodawcą może dotyczyć m.in. podwyżki płac. Prawa i interesy pracowników w sporze są reprezentowane przez związki zawodowe. Spór zaczyna się, gdy związek wystąpił z żądaniami do pracodawcy, a ten nie zrealizował ich w terminie wyznaczonym przez pracowników, nie krótszym niż 3 dni.

Pierwszym etapem sporu są rokowania między pracownikami a pracodawcą, które mogą zakończyć się podpisaniem porozumienia. Jeśli do niego nie dojdzie, a pracownicy wciąż podtrzymują żądania, zgodnie z prawem rozpoczyna się etap mediacji – wtedy do sporu wkracza bezstronny mediator. Nieosiągnięcie porozumienia w postępowaniu mediacyjnym uprawnia pracowników do podjęcia akcji strajkowej.

Prawa do strajku nie posiadają pracownicy instytucji, w których zaniechanie pracy grozi życiu i zdrowiu ludzkiemu lub bezpieczeństwu państwa. Udział w strajku jest dobrowolny, dlatego do jego przeprowadzenia konieczne jest referendum w zakładzie pracy. Zgodę na strajk musi wyrazić większość głosujących pracowników, przy frekwencji co najmniej 50%.

Na czym polega ten spór?

22 września 2018 roku Związek Nauczycielstwa Polskiego, członek Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, wziął udział w warszawskiej manifestacji OPZZ pod hasłem „Polska potrzebuje wyższych płac!”. Już tego dnia ZNP ogłosiło postulat podwyższenia pensji nauczycielek i nauczycieli o 1000 zł. Dwa dni później Zarząd Główny związku poprosił premiera o spotkanie ws. problemu płac w oświacie, a 27 września zaprosił do współpracy dwa inne nauczycielskie związki zawodowe – Krajową Sekcję Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”oraz WZZ „Solidarność-Oświata” (członek Forum Związków Zawodowych).

Od 16 listopada do końca 2018 roku nauczycielki i nauczyciele mogli odpowiadać na ankietę ZNP na temat preferowanej formy protestu na rzecz podwyżki. Wśród dostępnych opcji związek proponował:

• akcję podobną do protestu policjantów przed egzaminami i maturami,
• akcję polegającą na nieprzystąpieniu do sprawdzania matur, egzaminu ósmoklasisty, egzaminu gimnazjalnego,
• strajk ogólnopolski,
• strajk lokalny w szkołach / placówkach / przedszkolach (w najbliższej okolicy),
• strajk włoski,
• inne,
• brak protestu.

18 grudnia Zarząd Główny ZNP podjął decyzję o rozpoczęciu Ogólnopolskiej Akcji Protestacyjnej Pracowników Oświaty z głównym postulatem wzrostu wynagrodzeń o 1000 zł od stycznia 2019 roku. Do tego dnia ankietę na temat formy protestu wypełniło 230181 osób. 93 tysiące (około 40%) opowiedziało się za akcją podobną do protestu policjantów. Ponad 100 tysięcy (około 44%) wybrało strajk ogólnopolski, lokalny lub włoski.

4 stycznia 2019 roku FZZ i ZNP podjęło decyzję o współdziałaniu na rzecz wzrostu wynagrodzeń o 1000 zł. Tymczasem trzeci reprezentatywny związek zawodowy nauczycieli, NSZZ „Solidarność”, ogłosił próbę rozpoczęcia negocjacji ws. płac z premierem, jednocześnie podkreślając brak współpracy z ZNP, w której dobre intencje, jak stwierdził, „trudno wierzyć”.

3 dni później doszło do spotkania związków z minister Anną Zalewską, na którym FZZ i ZNP odrzuciły propozycje minister ws. podwyżek o 121-166 zł, żądając wzrostu kwoty bazowej o 1000 zł. NSZZ „Solidarność” wstrzymała się od zajęcia stanowiska. Negocjacje kontynuowano 10 stycznia. W wyniku braku porozumienia, tego dnia ZG ZNP podjął uchwałę o wszczęciu sporów zbiorowych (dzień później zrobiła to WZZ „Solidarność-Oświata”). NSZZ „Solidarność” tego dnia wyraziła radość z zapowiedzianej przez minister podwyżki wynagrodzeń od stycznia, jednak już 5 dni później Nadzwyczajna Rada Krajowa Sekcji Oświaty i Wychowania tego związku powołała komitet protestacyjno-strajkowy. 21 stycznia postanowił on m.in.:

Żądać podniesienia płac w oświacie analogicznie jak w resortach mundurowych, czyli nie mniej niż 650 zł od stycznia 2019 r. i kolejne 15 proc. od stycznia 2020 r. do wynagrodzenia zasadniczego każdego nauczyciela bez względu na stopień awansu zawodowego.

22 stycznia doszło do kolejnego spotkania, na którym minister potwierdziła propozycję przyspieszenia 5-procentowej podwyżki zaplanowanej na rok 2020 i wypłacenie jej we wrześniu. W reakcji sztab „Solidarności” postanowił zawiesić rozmowy z minister, zapowiadając na 15 kwietnia „radykalną akcję protestacyjną”. Kolejna tura rozmów miała miejsce 31 stycznia i nie przyniosła porozumienia – ZNP uznało, że na proponowaną, przyspieszoną podwyżkę o 5% nie ma środków w budżecie państwa.

1 lutego ZNP i FZZ zwróciły się do kierownictwa oświatowej „Solidarności” o podjęcie wspólnych działań. Tydzień później zakończył się pierwszy etap wchodzenia w spór zbiorowy (składanie żądań szkół) – rozpoczęto rokowania. W kolejnym tygodniu niektóre szkoły i oddziały związków były już w fazie mediacji.

Według danych ZNP, 4 marca w sporze zbiorowym było 78% szkół i placówek oświatowych. Tego dnia ZG ZNP podjął uchwałę w sprawie referendów strajkowych. Do 25 marca przeprowadzono referenda w szkołach, w których zakończono etap mediacji. Jako termin strajku wyznaczono 8 kwietnia. 31 marca prezes ZNP Sławomir Broniarz ogłosił, że na prawie 20 tys. szkół, zespołów szkolnych i przedszkoli za strajkiem opowiedziało się 15549 jednostek (79,5%).

Równolegle, 29 stycznia, NSZZ „Solidarność” postanowiła powołać do 14 lutego regionalne sztaby protestacyjno-strajkowe, a od 15 marca rozpocząć procedury wejścia w spór zbiorowy. 25 lutego doszło do pierwszego spotkania przedstawicieli rządu wyłącznie ze związkowcami z NSZZ „Solidarność. Negocjacje „Solidarności” z rządem miały trwać do 20 marca. 9 dni przed ich zakończeniem członkowie oświatowej „Solidarności” rozpoczęli protest w krakowskim kuratorium oświaty, który prezydium „S” oficjalnie poparł 4 dni później i przekształcił w protest ogólnopolski. Z dniem zakończenia negocjacji, protestujący w Krakowie nauczyciele, w liście do Prezydenta RP, domagali się m.in.:

Podniesienia wynagrodzenia zasadniczego pracowników oświaty o 15% z wyrównaniem od stycznia 2019 r.

Podniesienia wynagrodzenia zasadniczego pracowników oświaty o 15% od stycznia 2020r.

25 marca trójka nauczycieli okupujących krakowskie kuratorium oświaty zdecydowała się rozpocząć strajk głodowy. Tego dnia odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Rady Dialogu Społecznego, w którym uczestniczyła wicepremier Beata Szydło. NSZZ „Solidarność” potwierdziła wcześniejszy postulat dwukrotnej podwyżki o 15%, podczas gdy ZNP i FZZ utrzymały żądanie 1000 zł z wyrównaniem od stycznia 2019 roku.

Także 25 marca MEN zaczęło kampanię informacyjną „#JesteśmyzWami”, która dotyczy nadchodzących egzaminów: ósmoklasisty, gimnazjalnego i maturalnego. W trakcie negocjacji ze związkami Ministerstwo podkreśla sukcesywny wzrost subwencji oświatowych oraz pensji. 8 lutego minister edukacji, w drodze rozporządzenia, przyspieszyła podwyżki planowane na rok 2020. Wzrost wynagrodzenia o 5% ma dokonać  się we wrześniu, co ma zostać uwzględnione w budżecie państwa. Według informacji ministerstwa, pierwsza 5-procentowa podwyżka, wprowadzona od stycznia 2019 roku, była wypłacana z wyrównaniem już w marcu. Resort zapewnia, że egzaminy odbędą się zgodnie z harmonogramem, jednocześnie zmieniając przepisy dotyczące zespołów egzaminacyjnych.

1 kwietnia rozpoczęła się kolejna tura rozmów minister oświaty ze związkami, nazywana spotkaniem „ostatniej szansy”. Przerwano je bez uzyskania porozumienia ze związkami. Negocjacje będą kontynuowane 2 kwietnia. Na obecną chwilę strona rządowa proponuje:

• przyspieszenie podwyżek (5% od stycznia 2019 i kolejne 5% od września 2019)
• skrócenie ścieżki awansu zawodowego (staż skrócony z 1 roku i 9 miesięcy do 9 miesięcy)
• 1000 zł „na start” (dodatkowe świadczenie dla stażystów wypłacane jednorazowo)
• 300 zł dodatku na wychowawstwo (wychowawca klasy otrzyma dodatkowe pieniądze)
• zmniejszenie biurokracji (zniesienie obowiązku prowadzenia dokumentacji na temat ewaluacji oraz realizacji podstawy programowej)

Tymczasem 1 kwietnia do sporu dołączył sam Prezydent RP. Proponuje on, by do propozycji rządu dodać zmniejszenie kosztów uzyskania przychodu. Nauczyciele szkolni byliby rozliczani za swoją pracę tak jak twórcy – tylko z 50% wynagrodzenia. To samo rozwiązanie przyjęto w ramach „Konstytucji dla Nauki” dla nauczycieli akademickich.

W wyniku rozmów z 2 kwietnia FZZ i ZNP obniżyły swoje żądania płacowe. Zamiast 1000 zł, proponują:

• podwyżkę 30% od 1 stycznia 2019 roku
• zniesienie 20-procentowego ograniczenia dodatku za wysługę lat

Rozmowy rządu ze związkami są kontynuowane. 3 kwietnia nie osiągnięto porozumienia. Jedynie oświatowa „Solidarność” uznaje, że rząd zgodził się na spełnienie większości postulatów, w tym 15-procentowej waloryzacji wynagrodzeń – pozostaje kwestia terminu ich wprowadzenia. Tymczasem ZNP i FZZ ponownie ograniczyły żądania, rozbijając 30-procentową podwyżkę na dwie 15-procentowe w styczniu i wrześniu.

5 kwietnia strona rządowa przedstawiła kolejne propozycje dla nauczycieli. Prócz przedstawionych poprzednio, ma być to:

• podwyżka wynagrodzenia zasadniczego o 10% od września 2019 roku
• zwiększenie godzin przepracowanych „przy tablicy” z 18 do 22/24 połączone ze zwiększeniem wynagrodzeń (według wyliczeń MEN, spowoduje to wzrost pensji nauczycieli dyplomowanych od 2100 do 2500 złotych w ciągu czterech lat – bez precyzowania w komunikacie, czy chodzi o wynagrodzenie średnie, czy minimalne wynagrodzenie zasadnicze)

ZNP i FZZ odrzuciły ofertę rządu. Związki te uznały, że propozycja zwiększenia pensum, poza zwiększeniem czasu pracy, skutkowałaby redukcją etatów nauczycielskich. Ponadto propozycje zwiększania średniego wynagrodzenia, zamiast zmian w minimalnym wynagrodzeniu zasadniczym, uznano za proponowanie podwyżek „wirtualnych”. Porozumienia z rządem nie podpisała również oświatowa „Solidarność”, także ze względu na proponowane zwiększenie pensum.

Ostatecznie, 7 kwietnia w godzinach nocnych, na porozumienie z rządem zdecydowała się jedynie oświatowa „Solidarność”. W porozumieniu zawarto gwarancje:

• podwyżki stawek minimalnego wynagrodzenia zasadniczego – do września 2019 roku o 9,6% względem obowiązujących od 1 stycznia 2019 roku
• przyspieszenie awansu zawodowego:
  • dla stażysty – skrócenie stażu do 9 miesięcy (czyli o rok)
  • dla nauczyciela kontraktowego – skrócenie obowiązkowego okresu do przepracowania przed rozpoczęciem stażu na kolejny stopień do 2 lat (czyli o rok)
  • dla nauczyciela mianowanego – skrócenie obowiązkowego okresu do przepracowania przed rozpoczęciem stażu na kolejny stopień do 1 roku (czyli o 3 lata)
  • zmniejszenie dokumentacji w procedurach awansu
• 1000 zł jednorazowego świadczenia dla nauczycieli zaczynających pracę w zawodzie
• ustalenie kwoty 300 zł jako minimalnego dodatku za wychowawstwo
• ograniczenie obowiązku dokumentacji:
  • likwidacja dokumentacji ewaluacyjnej
  • likwidacja dokumentowania godzinowej realizacji podstawy programowej
  • likwidacja rozkładów materiału i planów wynikowych

W porozumieniu zawarto ponadto kwestię zmiany sytemu wynagradzania nauczycieli, która ma zostać uzgodniona do 2020 roku.

ZNP i FZZ odrzuciły propozycje rządu, uznając je za niezadowalające. 8 kwietnia rozpoczął się strajk nauczycieli.

Czy prezes ZNP „knuje polityczny podstęp”?

W debacie publicznej pojawiają się różne zarzuty wobec prezesa ZNP, Sławomira Broniarza i jego sposobu prowadzenia sporu. Michał Rachoń porównał organizację strajku tuż przed egzaminami „do wzięcia ponad siedmiuset tysięcy zdających egzamin uczniów jako zakładników”. Dodatkową groźbę dla uczennic i uczniów, niektórzy politycy, jak Paweł Szefernaker z PiS, widzą w słowach Sławomira Broniarza z 16 marca 2019 roku:

Strajk to nie wszystko, mamy w ręku potężny oręż jakim jest promocja uczniów, jeśli go wykorzystamy, to edukacji grozi kompletny kataklizm

Trudno odnosić się do porównań. Warto jednak zaznaczyć, że za słowa z 16 marca prezes ZNP przeprosił dwa dni później:

Jeżeli jakikolwiek uczeń czy rodzic poczuł się tyi słowami zagrożony, no to śmiało mogę powiedzieć, że nie było to moim celem, intencją i za to mogę przerosić oczywiście i tak to czynię

Kolejnym zarzutem kierowanym wobec Sławomira Borniarza jest jego nagła „aktywizacja” w roku 2019 po wielu latach bezczynności. Ma ona związek, jak twierdzi np. TVP Info, ze zbliżającym się końcem kadencji prezesa związku. Inna teza polega na wiązaniu protestu i strajku z walką polityczną między obozem władzy a opozycją. Przykładowo, Piotr Liroy-Marzec (Konfederacja) stwierdził:

Nie pamiętam, żeby Sławomir Broniarz za poprzednich rządów chciał podwyżek i groził strajkiem

Rzeczywiście, kadencja Sławomira Broniarza jako prezesa ZNP kończy się w roku 2019. Kampania sprawozdawczo-wyborcza w związku rozpoczęła się 31 marca. W dniach 21-23 listopada odbędzie się Krajowy Zjazd Delegatów. Obecny prezes sprawuje władzę w związku nieprzerwanie od 1998 roku. Trudno ocenić, czy podejmowanie od września 2018 roku działania na rzecz wzrostu wynagrodzeń o 1000 zł są elementem jego własnej kampanii wyborczej.

Nie jest jednak prawdą, że ZNP za czasów rządów PO-PSL, a więc przed listopadem 2015 roku, nie groził strajkiem i nie domagał się podwyżek. Przytoczmy jeden przykład. 18 kwietnia 2015 roku w Warszawie odbyła się manifestacja ZNP. Nauczyciele domagali m.in. „10-procentowych podwyżek od stycznia 2016 roku”. Sławomir Broniarz w tym czasie zapowiadał:

Jeśli nie osiągniemy kompromisu, wolą protestujących od września rozpoczniemy przygotowania do strajku zbiorowego

Czy egzaminy się odbędą?

Istnieje obawa, że planowany na 8 kwietnia strajk nauczycieli może zaburzyć przebieg egzaminów gimnazjalnych, oraz późniejszych: ósmoklasisty i maturalnych.

Zgodnie z informacją dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 5 marca 2019 roku, obecnie nie ma możliwości zmiany harmonogramu egzaminów. Wszelkie informacje o możliwym wyznaczeniu dodatkowego terminu egzaminów nie znajdują uzasadnienia w prawie. Dyrektor CKE ma prawo wyznaczyć inny termin egzaminu niż przewidziany w harmonogramie tylko w przypadku nieuprawnionego ujawnienia materiałów egzaminacyjnych. Istnieje możliwość przystąpienia do egzaminu w terminie dodatkowym, ale tylko z przyczyn losowych lub zdrowotnych. O terminowym przeprowadzeniu egzaminów zapewnia także Ministerstwo Edukacji Narodowej. W tym celu minister zmieniła rozporządzenia dotyczące zespołów egzaminacyjnych. Według znowelizowanych rozporządzeń, nie będzie konieczne powołanie do zespołu kogoś z nauczycieli pracujących w szkole. Jedynym wymogiem dla członka zespołu zostaje przygotowanie pedagogiczne. Dodatkowo na jednego członka przypadać będzie maksymalnie nie 20, a 25 uczniów.

Według harmonogramu Centralnej Komisji Egzaminacyjnej egzaminy odbędą się w następujących dniach:

• Egzamin gimnazjalny
  • Termin główny: 10.04 (część humanistyczna), 11.04 (część matematyczno-przyrodnicza), 12.04 (język obcy)
  • Termin dodatkowy: odpowiednio 03, 04, 05.06
  • W przypadku egzaminów gimnazjalnych napisanych w terminie kwietniowym i czerwcowym wyniki mają zostać ogłoszone 14.06
• Egzamin ósmoklasisty
  • Termin główny: 15.04 (język polski), 16.04 (matematyka), 17.04 (język obcy)
  • Termin dodatkowy: 03, 04, 05.06
  • W przypadku egzaminów ósmoklasisty napisanych w terminie kwietniowym i czerwcowym wyniki mają zostać ogłoszone 14.06
• Egzamin maturalny
  • Część pisemna egzaminu maturalnego z różnych przedmiotów odbywać się będzie codziennie (bez weekendów), rano i popołudniu, od 06.05 do 23.05 w terminie głównym, a od 03.06 do 19.06 w terminie dodatkowym. Ze wszystkich egzaminów wyniki zostaną ogłoszone 04.07.
  • W międzyczasie odbywać się będzie część ustna egzaminu. Języki obce nowożytne w terminie głównym mają dwa dodatkowe dni – 24 i 25.05. W terminie dodatkowym część ustna ma odbywać się od 03 do 08.06.
  • Terminem poprawkowym dla części pisemnej egzaminu maturalnego jest 20.08. Część ustną poprawić będzie można w dniach 20-21.08. Ogłoszenie wyników poprawki nastąpi 11.09.

Ile zarabiają nauczyciele?

Kwestię wynagrodzenia nauczycieli reguluje ustawa Karta Nauczyciela. Zgodnie z art. 30, wynagrodzenie nauczycieli składa się z:

• wynagrodzenia zasadniczego,
• dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy (od 1.09.2020 także za wyróżniającą pracę),
• wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw,
• nagród i innych świadczeń (poza świadczeniami socjalnymi oraz dodatkiem dla nauczyciela pracującego na wsi lub w mieście do 5000 mieszkańców, wynoszącym 10% wynagrodzenia zasadniczego)

Minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego określa minister właściwy do spraw oświaty w drodze rozporządzenia. Ostatnio było ono zmieniane dwukrotnie: 26 marca 2018 r. oraz 8 lutego 2019 r. Od kwietnia 2018 roku nauczyciele stawki te wynosiły brutto (w nawiasach podane stawki obowiązujące od stycznia 2019):

• dla nauczyciela stażysty
  • licencjat bez przygotowania pedagogicznego i inni – 1877 zł (2230 zł)
  • magister bez przygotowania lub lic. z przygotowaniem – 2127 zł (2250 zł)
  • mgr z przygotowaniem – 2417 zł (2539 zł)
• dla nauczyciela kontraktowego
  • lic. bez przygotowania i inni – 1923 zł (2250 zł)
  • mgr bez przygotowania lub lic. z przygotowaniem – 2180 zł (2289 zł)
  • mgr z przygotowaniem – 2487 zł (2611 zł)
• dla nauczyciela mianowanego
  • lic. bez przygotowania i inni – 2160 zł (2268 zł)
  • mgr bez przygotowania lub lic. z przygotowaniem – 2461 zł (2584 zł)
  • mgr z przygotowaniem – 2824 zł (2965 zł)
• dla nauczyciela dyplomowanego
  • lic. bez przygotowania i inni – 2525 zł (2651 zł)
  • mgr bez przygotowania lub lic. z przygotowaniem – 2889 zł (3033 zł)
  • mgr z przygotowaniem – 3317 zł (3483 zł)

Dodatek za wysługę lat, zgodnie z Kartą Nauczyciela, wynosi 1% wynagrodzenia zasadniczego za każdy rok pracy, licząc od czwartego roku pracy. Nie może on przekroczyć 20% wynagrodzenia zasadniczego.

Od 1.09.2020 roku nauczyciel dyplomowany, legitymujący się co najmniej trzyletnim okresem pracy w szkole od dnia nadania ostatniego stopnia oraz wyróżniający się pracą będzie miał szansę otrzymać dodatek w wysokości 16% kwoty bazowej.

Wysokość stawek innych dodatków, wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe oraz nagród określają jednostki samorządu terytorialnego. Są one bardzo różne w zależności od możliwości i polityki samorządów. Przykładowo, w szkołach prowadzonych przez m. st. Warszawę są one w następującej wysokości (ze względu na złożoność dodatku funkcyjnego wymieniamy niektóre z nich):

• do wynagrodzenia zasadniczego: 100 zł dla stażystów, 65 zł dla kontraktowych,
• funkcyjny dla dyrektora szkoły podstawowej: w zależności od liczby oddziałów, struktury organizacyjnej szkoły, złożoności zadań oraz warunków społecznych i środowiskowych: od 700 do 3600 zł,
• funkcyjny dla wychowawcy klasy w szkole podstawowej: od 100 do 450 zł
• motywacyjny: przeznaczone środki to 600 zł na jeden etat
• za warunki pracy: 20% wynagrodzenia zasadniczego
• za godziny ponadwymiarowe: stawka za 1 godzinę jest równa stawce wynagrodzenia zasadniczego, zwiększonej o dodatek za warunki pracy, podzielonej przez miesięczną liczbę godzin obowiązkowego wymiaru zajęć
• nagrody ze specjalnego funduszu: 2-3*wynagrodzenie zasadnicze dla dyplomowanego mgr. z przygotowaniem od Prezydenta, 1-2*wynagrodzenie zasadnicze dla tego samego od Burmistrza lub Dyrektora Biura Edukacji, ½*wynagrodzenie zasadnicze dla mianowanego mgr. z przygotowaniem od dyrektora szkoły

W ramach Karty Nauczyciela funkcjonuje także pojęcie „średniego wynagrodzenia nauczycieli”. Ma ono stanowić odpowiedni procent kwoty bazowej, ustalanej co roku w ustawie budżetowej (w roku 2019 jest to 3045,21 zł). Wynosi ono dla:

• nauczyciela stażysty – 100% (3045,21 zł)
• nauczyciela kontraktowego – 111%  (3380,18 zł)
• nauczyciela mianowanego – 144% (4385,10 zł)
• nauczyciela dyplomowanego – 184% (5603,19 zł)

Trzeba jednak pamiętać, że średnie wynagrodzenie nauczycieli, oparte na kwocie bazowej, to jedynie teoretyczny model, służący do planowania i oceny działań samorządu terytorialnego. Tak więc ustalone średnie wynagrodzenie nie musi być realizowane w rzeczywistości.

Według ostatnich danych GUS (październik 2016), nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych w sektorze publicznym zarabiają średnio 4480,42 zł brutto. Z kolei nauczyciele szkół podstawowych i specjaliści do spraw wychowania małego dziecka, w tym samym sektorze – 4287,14 zł brutto.

Sprawdzone wypowiedzi

W tygodniu przed datą strajku debata na temat sporu ministerstwa ze związkami może być szczególnie ostra. W związku z tym, sprawdziliśmy szereg wypowiedzi polityków, które odnoszą się do tej tematyki.

Wspieraj niezależność!

Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.

Wpłacam