FAKE NEWS W PIGUŁCE

„Amantadyna jest nieskuteczna w leczeniu COVID-19” – to jeden z najważniejszych wniosków wstępnych badań opublikowanych 11 lutego przez Ministerstwo Zdrowia. Oficjalne potwierdzenie, że nie pomaga ona w leczeniu choroby w warunkach szpitalnych, sprawiło, że w mediach społecznościowych ponownie zwiększyła się liczba dezinformujących treści, o czym przeczytasz w jednej z naszych analiz.

Post na temat amantadyny opublikował m.in. profil Marcin Rola-MIKROBLOG, który już wcześniej rozpowszechniał teorie spiskowe dotyczące pandemii. Jak możemy przeczytać w aktualnym wpisie: „Atak na AMANTADYNĘ, którą wyleczyło się skutecznie dziesiątki a może i setki tysięcy osób świadczy o nieprawdopodobnej wręcz korupcji wygenerowanej przez koncerny farmaceutyczne”. 

Informacje te są jednak sprzeczne z wynikami badań. Nie ma także oficjalnych statystyk wskazujących, jaka liczba chorych na COVID-19 skutecznie wyleczyła się amantadyną.

Źródło: www.facebook.com

Pod wpisem o rzekomej skuteczności amantadyny pojawiło się wiele pozytywnych reakcji. Post został wielokrotnie udostępniony, a spośród pozostawionych komentarzy część zgadza się, że lek jest skuteczny w walce z COVID-19: „Gdyby nie amantadyna nie byłoby ich już na tym świecie”; „Teraz to oni mogą sobie mówić tylko kto im jeszcze uwierzy jak to banda łgarzy . Znam 10 osób które wyleczyły się amantadyna i po 3-4 dniach było po chorobie”; „Znam kilkanaście osób, które wyleczyły się amandatyną, bez żadnych powikłań m.in moja babcia, mama ..”.

Badanie skuteczności amantadyny dotyczyło pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19

Przypomnijmy, że amantadyna to substancja czynna niektórych leków, powszechnie utożsamiania z produktem leczniczym. Obecnie stosowana jest w łagodzeniu objawów choroby Parkinsona i w leczeniu grypy spowodowanej wirusem typu A. Stosuje się ją również w leczeniu schorzeń neurologicznych, takich jak np. dystonia i akatyzja indukowana innymi lekami (np. przeciwpsychotycznymi), czy zaburzeń świadomości i stanu czuwania.

Badanie skuteczności amantadyny w leczeniu COVID-19 zostało zlecone przez Agencję Badań Medycznych (ABM). Przeprowadzone zostało przez dwa zespoły. 11 lutego wstępne wyniki analizy opublikowali naukowcy sprawdzający skuteczność amantadyny w leczeniu szpitalnych przypadków COVID-19.

Wstępne wyniki analizy wskazują, że skuteczność amantadyny jest na poziomie placebo

Prof. Barczyk zaprezentował na konferencji wyniki podzielone na kilka obszarów: czas do wyzdrowienia, zgony i przyjęcia na Oddziały Intensywnej Terapii. W każdym z tych obszarów skuteczność amantadyny była na poziomie skuteczności placebo. W związku z tym zespół zdecydował o zakończeniu badania:

Na razie nieznane są wyniki drugiego badania, przeprowadzonego przez zespół prof. Konrada Rejdaka. Obejmowało ono pacjentów leczonych w przychodniach. Jak zapowiedział Radosław Sierpiński, prezes ABM, jego wyniki mają być znane wkrótce.

Doniesienia o skuteczności amantadyny okazały się nieprawdziwe

W przeszłości w mediach społecznościowych pojawiały się doniesienia dotyczące pacjentów wyleczonych z COVID-19 za pomocą amantadyny. Jedną z osób głoszących skuteczność tej terapii był Włodzimierz Bodnar, pracujący w placówce Optima w Przemyślu. Jak opisaliśmy w jednej z naszych analiz, twierdził on, że udało mu się wyleczyć tysiące chorych na COVID-19 właśnie za pomocą amantadyny.

W związku z opublikowanymi wynikami wstępnych badań Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec, wydał decyzję, zgodnie z którą uznał leczenie amantadyną w placówce Optima za naruszenie zbiorowego prawa pacjentów do leczenia zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.

Dowód anegdotyczny nie stanowi potwierdzenia, że dana metoda rzeczywiście jest skuteczna

We wpisie na profilu Marcin Rola-MIKROBLOG, a także w komentarzach pod nim pojawia się wiele historii, w których amantadyna okazała się skutecznym sposobem na wyleczenie COVID-19.  Są to jednak dowody anegdotyczne, czyli dowody w postaci historii opowiadanych przez ludzi na temat tego, co im się przydarzyło.

Bardziej obrazowo: można podać choremu szklankę wody i oczekiwać, że po paru dniach wyzdrowieje. Takim podejściem można narazić życie pacjenta, gdyż będzie on mniej skory do szukania pomocy w innej formie. Z tego właśnie względu trwają badania kliniczne, w których tworzy się grupy osób przyjmujących lek oraz placebo, co ma na celu sprawdzenie skuteczności danej metody leczenia.

Podsumowanie

Amantadyna nie jest skutecznym ani zalecanym sposobem na leczenie COVID-19. Wstępne badania kliniczne wykazały, że efektywność leku jest na poziomie placebo. Dowody anegdotyczne nie mają wartości naukowej i nie mogą stanowić miary skuteczności danej metody leczenia.