Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
Bezpodstawny przymus szczepień w Polsce? Fałsz
Obowiązek szczepień chroni osoby najsłabsze.
Fot. Tubagus Andri Maulana / Unsplash / Modyfikacje: Demagog
Bezpodstawny przymus szczepień w Polsce? Fałsz
Obowiązek szczepień chroni osoby najsłabsze.
Fake news w pigułce
- 28 maja 2023 roku na facebookowym profilu Justyny Sochy – prezeski stowarzyszenia Stop NOP – pojawił się post, w którym przekazano, że „przymus” szczepień nie ma podstaw medycznych.
- W Polsce nie ma przymusu szczepień, jednak część z nich jest obowiązkowa, w celu uzyskania odporności zbiorowiskowej chroniącej też inne osoby.
28 maja 2023 roku Justyna Socha opublikowała na swoim profilu na Facebooku post o treści: „Przymus nie ma żadnych podstaw merytorycznych i medycznych – jest sprawą wyłącznie polityczną, opartą na fundamencie korupcyjnym. Bądź z nami #17czerwca”. Twierdzenie z posta jest fałszywe. Pojęcie „przymusu” szczepień nie powinno być utożsamiane z obowiązkiem zaszczepienia. Szczepienia pozwalają uzyskać odporność zbiorowiskową, która chroni też osoby niemogące się zaszczepić.
Pod postem pojawiło się ponad 700 reakcji. Udostępniono go prawie 90 razy. Użytkownicy zgadzali się z treścią wpisu w komentarzach: „zgadzam się z tym całkowicie”, a także „niech się sami zaszprycują😤😤😤”.
Obowiązek szczepień nie równa się przymusowi – na czym polega dezinformacja w poście?
Obowiązek szczepień jest czymś innym niż przymus. Szczepienia obowiązkowe są realizowane według Programu Szczepień Ochronnych u osób do 19 roku życia oraz u dorosłych szczególnie narażonych (np. studentów medycyny). Opiekunowie są zapraszani z dziećmi do przychodni zgodnie z obowiązującym kalendarzem szczepień.
W Polsce przymusowe podanie szczepionki można zastosować jedynie w przypadku osoby, u której podejrzewa się szczególnie niebezpieczną i wysoce zakaźną chorobę. Wynika to z art. 36 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Według portalu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny (PZH) są to m.in. cholera, dżuma, ospa prawdziwa czy wirusowe gorączki krwotoczne. Do tej pory jedyne szczepienie przymusowe w Polsce zostało zarządzone w czasie epidemii ospy prawdziwej we Wrocławiu 1963 roku.
Dlaczego istnieje obowiązek szczepień?
Osoby przebywające na terenie Polski są zobowiązane do poddania się szczepieniom ochronnym (art. 5 ust. 1 lit. b), których zakres reguluje Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 2011 roku (§ 2). Z obowiązku są zwolnione osoby przebywające w Polsce krócej niż 3 miesiące (art. 17 ust. 1a).
Szczepienia służą uzyskaniu maksymalnej ochrony przed zakażeniem, a w konsekwencji nawet wyeliminowaniu konkretnej choroby. Pomagają nie tylko uniknąć infekcji, ale chronią też przed potencjalnymi powikłaniami wywołanymi przez daną chorobę. Kalendarz obowiązkowych szczepień można sprawdzić na stronie PZH.
Wysoka wyszczepialność społeczeństwa – zwykle powyżej 90 proc. – uruchamia działanie odporności zbiorowiskowej. Pozwala ona na zahamowanie krążenia patogenu oraz chroni te osoby, które nie mogą się zaszczepić – np. chorujące przewlekle. Niektóre szczepienia nie mogą zostać zastosowane w zbyt młodym wieku – zaszczepienie pozostałej części społeczeństwa służy więc także ochronie najmłodszych.
Czy można nałożyć dodatkowy obowiązek szczepień?
Zgodnie z ustawą z dnia 5 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi Minister Zdrowia ma prawo na drodze rozporządzenia określić grupy osób, dla których dane szczepienia staną się obowiązkowe (art. 17 ust. 10 pkt 2). Stało się tak w przypadku szczepień na COVID-19. 22 grudnia 2021 roku weszło w życie rozporządzenie, które nałożyło obowiązek szczepień dla lekarzy, pracowników medycznych, farmaceutów i studentów medycyny. Nie był to przymus szczepień, a obowiązek dla konkretnych grup osób. Pisaliśmy na ten temat w jednej z naszych wcześniejszych analiz.
Podsumowanie
W Polsce nie ma przymusu szczepień, a jedynie obowiązek. Dotyczy on konkretnych chorób i określonych grup osób. Szczepienia chronią przed infekcją i powikłaniami po chorobie. Przy odpowiednio wysokiej wyszczepialności społeczeństwa uruchamia się odporność zbiorowiskowa chroniąca tych, którzy z różnych powodów nie mogą zostać zaszczepieni.
Wspieraj niezależność!
Wpłać darowiznę i pomóż nam walczyć z dezinformacją, rosyjską propagandą i fake newsami.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter