Edukacja 
Ekologia 
Energetyka 
Fact-checking 
Klimat 
Rosja 
UE 
Ukraina 
Wybory 
Skopiuj link
Drukuj
Udostępnij
7 min czytania
Obalamy fałszywe informacje pojawiające się w mediach społecznościowych oraz na portalach internetowych. Odwołując się do wiarygodnych źródeł, weryfikujemy najbardziej szkodliwe przykłady dezinformacji.
7 min czytania
Czosnek na żółtaczkę i astmę? To nie zadziała
Fałszywe twierdzenia na temat właściwości czosnku.
fot. Nick Collins / Pexels / Modyfikacje: Demaog
Czosnek na żółtaczkę i astmę? To nie zadziała
Fałszywe twierdzenia na temat właściwości czosnku.
FAKE NEWS W PIGUŁCE
- Na profilu Co to za choroba opublikowano post odsyłający do artykułu. Treść wpisu głosi: „czosnek w mleku leczy żółtaczkę, astmę, zapalenie stawów, rwę kulszową i wiele innych chorób”.
- Organizacje zajmujące się zdrowiem publicznym i edukacją zdrowotną nie twierdzą (np. 1, 2, 3, 4), by czosnek odgrywał jakąś rolę w terapii pacjentów z żółtaczką. To samo dotyczy rwy kulszowej (np. 1, 2, 3, 4) czy astmy (np. 1, 2, 3, 4). W tym ostatnim przypadku spożycie czosnku jest wręcz odradzane.
- Substancje czynne zawarte w czosnku dostarczają niekiedy obiecujących rezultatów w testach laboratoryjnych, ale nie przechodzą pozytywnie testów klinicznych.
16 lipca 2023 roku na profilu Co to za choroba opublikowano post odsyłający do artykułu na stronie o tej samej nazwie. Tytuł samego tekstu to: „Magiczne połączenie mleka i czosnku może zdziałać cuda”, natomiast opis posta udostępniającego ten artykuł brzmi: „czosnek w mleku leczy żółtaczkę, astmę, zapalenie stawów, rwę kulszową i wiele innych chorób”.
Fot. www.facebook.com
To już kolejny raz, kiedy tekst ten jest udostępniany na Facebooku. Zyskał on dużą popularność już 8 kwietnia 2022 roku, na tym samym profilu. Zareagowano na niego wtedy ponad 650 razy i udostępniono go ponad 620 razy. Tę samą treść publikowano również na innych kontach. Na przykład w sierpniu i wrześniu 2021 roku ukazał się on trzy razy (1, 2, 3) na fanpage’u Myśli i uczucia, gdzie zyskał popularność sięgającą od 829 do 1,1 tys. reakcji. Użytkownicy Facebooka udostępniali go wtedy od ponad 740 do ponad 900 razy.
Dokładnie ta sama treść pojawiała się również na takich profilach jak Ośrodek Monitorowania Chrystianofobii Fidei Defensor, gdzie w grudniu 2019 roku zyskała ponad 720 udostępnień.
Czosnek w mleku nie leczy żółtaczki
W poście udostępniającym tekst dotyczący czosnku i mleka napisano: „czosnek w mleku leczy żółtaczkę”. Natomiast w samym artykule dodano: „Żółtaczka. Czosnek wyrzuca toksyny z organizmu dlatego, że aktywuje enzymy wątrobowe. Wtedy własne wątroba wymaga siarki do odtruwania organizmu, a czosnek jest doskonałym źródłem siarki!”.
Zacznijmy od tego, że żółtaczka nie jest chorobą, lecz objawem. To stan, w którym białka oczu, błony śluzowe i skóra zabarwiają się na żółty kolor. Barwa wynika z obecności w układzie krążenia nadmiernych ilości bilirubiny.
Substancja ta występuje naturalnie w żółci, czyli wydzielinie gromadzonej w woreczku żółciowym wątroby. Jest ona również produktem rozpadu związków zawartych w czerwonych krwinkach (np. hemoglobiny). Innymi słowy, obecność bilirubiny w ustroju jest stanem prawidłowym, ale jeśli jest jej zbyt dużo, zaczyna zabarwiać powłoki ciała i świadczy o stanie patologicznym.
Sama żółtaczka jako objaw nie wymaga leczenia. Terapii wymagają natomiast stany, które do niej doprowadzają. Mogą być one bardzo zróżnicowane – do zażółcenia powłok ciała mogą prowadzić np.: choroba alkoholowa, kamienie żółciowe, zapalenie wątroby (w tym wirusowe), zapalenie trzustki, anemia sierpowata.
Organizacje zajmujące się zdrowiem publicznym i edukacją zdrowotną nie wskazują (np. 1, 2, 3, 4), by w terapii pacjentów z żółtaczką jakąkolwiek rolę odgrywał czosnek, czy też mleko z czosnkiem. Wymienione stany chorobowe wymagają profesjonalnej interwencji lekarskiej.
Czosnek nie jest lekiem na astmę
W artykule na stronie cotozachoroba.pl napisano również: „mleko i czosnek leczą m.in. […] astmę”.
Jak już podawaliśmy w jednej z naszych wcześniejszych analiz, czosnku nie wymienia się jako jednego z leków na astmę. Składnik ten nie widnieje w oficjalnych rekomendacjach dotyczących terapii tego schorzenia.
Przeciwnie, np. American Lung Association odradza astmatykom spożywanie czosnku, ponieważ należy on do produktów wzdymających. Wzdęcia w przewodzie pokarmowym mogą natomiast zwiększać ucisk na drogi oddechowe, co utrudnia oddychanie i może zwiększać ryzyko zaostrzenia astmy.
Rwa kulszowa: lepiej skonsultuj się z lekarzem
W poście udostępniającym tekst dotyczący czosnku i mleka napisano: „czosnek w mleku leczy […] rwę kulszową”. Natomiast w samym artykule dodano: „Rwa kulszowa. Czosnek sprawnie zmniejszy ból. Stosuj, aż poczujesz ulgę”.
Czosnek nie jest (np. 1, 2, 3, 4, 5) lekarstwem na rwę kulszową. W zależności od stanu pacjenta i dokładnych przyczyn pojawienia się rwy, dolegliwość ta ustępuje po pewnym czasie samoistnie lub wymaga podjęcia interwencji lekarskiej. W tym drugim przypadku leczenie może być zarówno zachowawcze (np. podawanie środków przeciwbólowych), jak i operacyjne.
W przypadku wątpliwości dotyczących leczenia rwy kulszowej należy się skonsultować z lekarzem.
Czosnek ma obiecujące właściwości przeciwzapalne, ale nie wyeliminuje przewlekłego zapalenia stawów
W tekście na stronie cotozachoroba.pl dwukrotnie wspomniano o stosowaniu mleka z czosnkiem na stany zapalne stawów. Za pierwszym razem napisano: „mleko i czosnek leczą m.in. zapalenie stawów”. W drugim przypadku sformułowano to nieco inaczej: „Zapalenie stawów. Codziennie pity napój z czosnkiem zmniejszy objawy zapalenia, artretyzmu oraz złagodzi ból”.
Powyższe stwierdzenia częściowo mijają się z prawdą, a częściowo są zgodne z aktualną wiedzą medyczną. Z jednej strony czosnek (czy to w mleku, czy spożywany samodzielnie) nie wyeliminuje przewlekłego zapalenia stawów. Z niektórych rekomendacji wynika natomiast, że spożywanie czosnku może wspomóc łagodzenie objawów stanów zapalnych stawów.
Takie wnioski nie zostały jednak poparte zakrojonymi na szeroką skalę badaniami klinicznymi, lecz pojedynczymi doniesieniami naukowymi, których moc dowodowa jest dość mała.
Czosnek jest zdrowy, ale nie wypada korzystnie w testach klinicznych
Jak już zwróciliśmy uwagę w jednej z wcześniejszych analiz, czosnek ma wiele właściwości potencjalnie prozdrowotnych. Jednak, o ile substancje czynne zawarte w tej roślinie dostarczają obiecujących rezultatów w testach laboratoryjnych, o tyle nie wypadają najlepiej w testach klinicznych.
Potencjalnie pozytywne właściwości czosnku nie wykraczają zwykle poza zastosowania hipotetyczne i w większości przypadków nie zdają egzaminu przy stosowaniu u prawdziwych pacjentów.
Istnieje ograniczona liczba chorób, na które czosnek zdaje się działać terapeutycznie (wspomaga ich leczenie) lub profilaktycznie (zapobiega im). Do tej pierwszej kategorii należą np. zakrzepica i hiperlipidemia (nadmiar lipidów i/lub nieprawidłowy ich profil w krążeniu). Do drugiej – nowotwory przewodu pokarmowego. Jednak jakość materiału dowodowego, który dostarcza te wnioski, oceniana jest jako niezbyt wysoka.
American Academy of Family Physicians (AAFP) – organizacja zrzeszająca lekarzy rodzinnych – podsumowuje:
„Spożycie jednego do dwóch ząbków surowego czosnku dziennie jest uważane za bezpieczne dla osoby dorosłej. Najczęstszym skutkiem ubocznym spożywania czosnku jest nieprzyjemna woń oddechu oraz ciała. Spożywanie nadmiernych ilości surowego czosnku, zwłaszcza na pusty żołądek, może powodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wzdęcia i zmiany w obrębie składu flory jelitowej. Istnieją doniesienia o alergicznym zapaleniu skóry, oparzeniach i pęcherzach po miejscowym zastosowaniu surowego czosnku. […]
Wskazane jest, aby pacjenci przyjmujący leki przeciwzakrzepowe zachowali ostrożność podczas spożywania czosnku, ponieważ posiada on właściwości przeciwzakrzepowe. Rozsądne wydaje się również zaprzestanie przyjmowania dużych dawek czosnku na 7–10 dni przed zabiegami chirurgicznymi, ponieważ czosnek może wydłużyć czas krwawienia. Opisano przypadek samoistnego krwiaka nadtwardówkowego rdzenia kręgowego (po spożyciu dużych dawek czosnku przed operacją – przyp. Demagog)”.
*Jeśli znajdziesz błąd, zaznacz go i wciśnij Ctrl + Enter
POLECANE DLA CIEBIE
